Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | cwel |
cwele |
ndepr |
| cwele |
depr | ||
| D. | cwela |
cweli |
|
| C. | cwelowi |
cwelom |
|
| B. | cwela |
cweli |
|
| N. | cwelem |
cwelami |
|
| Ms. | cwelu |
cwelach |
|
| W. | cwelu |
cwele |
ndepr |
| cwele |
depr |
Pochodzenie
może niem. Schwelle 'podkład pod szyny kolei żelaznej'
Forma współczesna być może pochodzi od XIX-wiecznych szwela / świela / cwela, zapożyczonych z niem. Schwelle; jej znaczenie tłumaczyłoby się metaforycznym ujęciem najniższej w hierarchii więziennej pozycji cwela. Innym możliwym pochodzeniem jest niem. Schwule 'pedał'.
1. w więzieniu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | więzień |
Połączenia
- być, zostać cwelem
Cytaty
|
Chciałem z jednym z jego kolegów siedzących w więzieniu zrobić wywiad, ale okazało się, że jako homoseksualista nie mogę przeprowadzić rozmowy z mafiosem, który siedzi w więzieniu, ponieważ tam panuje tak wielka fobia na te sprawy, że on mógłby zostać cwelem. źródło: NKJP: Katarzyna Janowska: Lubię nieoczywiste, Polityka, 2008-02-09 |
|
|
W Głogowie spotkałem chłopaka, który bez przymusu nastawiał tyłka. Lubił to. Kto chciał, to korzystał. [...] Taki cwel ma w więzieniu przegwizdane. źródło: NKJP: Włodzimierz Rychliński: Git-człowiek, Dziennik Łódzki, 2003-01-24 |
|
|
Więźniowie dowiedzieli się, że był on w poprzednim zakładzie cwelem. źródło: NKJP: Jacek Głębski:Świat zza krat, CKM, 2000 |
2. idiota
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka określenia człowieka ze względu na jego działalność intelektualną
Połączenia
- głupi cwel
Cytaty
|
[...] To się cwelu trzeba było w podstawówce metafor uczyć i innych dziwnych słów, a nie palić pod kioskiem szlugi... [...] Och, te tępaki i nieuki [...]. źródło: Internet: forum.gazetalubuska.pl |
|
|
Primo, tylko cwel się wypowiada, nie czytając poprzednich wypowiedzi. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Nie, głupi cwelu - jesteś wtórnym analfabetą. Przeczytaj jeszcze raz i się ćwoku deklaruj. źródło: NKJP: Internet |
3. obraźliwe
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka płeć
Cytaty
|
- Ty cwelu pieprzony! - nie ustępował napastnik. Przysunął się bliżej, ośmielony szarpnął go za rękaw i zrobił ruch, jakby chciał mu przydzwonić z główki w nos. źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Powrót do Breitenheide, 1998 |
|
|
– Odczep się. – Stać mnie było tylko na nieśmiałą próbę oporu. – Zostaw mnie w spokoju. – Bo co, poskarżysz się tatusiowi, cwelu? – Przyskoczył do mnie, wytrącając tacę. źródło: NKJP: Jarosław Maślanek: Haszyszopenki, 2008 |
|
|
Ja, Polak patriota. Sędzia idiota! Ele mele, gliny cwele! źródło: NKJP: Robert Siewiorek: Kto potrzebuje kibola?, Dziennik Zachodni, 2008-09-11 |