UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

smarkaty

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. smarkaty
smarkaty
smarkaty
smarkate
smarkata
D. smarkatego
smarkatego
smarkatego
smarkatego
smarkatej
C. smarkatemu
smarkatemu
smarkatemu
smarkatemu
smarkatej
B. smarkatego
smarkatego
smarkaty
smarkate
smarkatą
N. smarkatym
smarkatym
smarkatym
smarkatym
smarkatą
Ms. smarkatym
smarkatym
smarkatym
smarkatym
smarkatej
W. smarkaty
smarkaty
smarkaty
smarkate
smarkata
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. smarkaci
smarkaci
smarkate
smarkate
D. smarkatych
smarkatych
smarkatych
smarkatych
C. smarkatym
smarkatym
smarkatym
smarkatym
B. smarkatych
smarkatych
smarkatych
smarkate
N. smarkatymi
smarkatymi
smarkatymi
smarkatymi
Ms. smarkatych
smarkatych
smarkatych
smarkatych
W. smarkaci
smarkaci
smarkate
smarkate

Pochodzenie

Zob. smarkać

1.a chłopak

Definicja

pot. 
taki, którego charakteryzuje młody wiek, co sprawia, że może być postrzegany jako osoba niedojrzała i niemądra

Noty o użyciu

Używane często w znaczeniu 'smarkata osoba'.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia narodziny i dzieciństwo

Relacje znaczeniowe

synonimy:  niedojrzały, smarkaczowaty, smarkatowaty
antonimy:  dojrzały
hiperonimy:  młody I

Połączenia

  • głupia i smarkata
  • ktoś jest jeszcze za smarkaty na coś

Cytaty

Ewelina znalazła w nim towarzysza leśnych wypraw, sama by się bała zapuszczać dalej, a on wydawał się jej towarzystwem wręcz zaszczycony. Trochę ją to nawet dziwiło, bo w końcu, prawie dwa razy od niej starszy, mógł ją uważać za smarkatą.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: piołun, 1992

Długo obserwowałem Manfreda. Wciągałem w rozmowy, badałem, co naprawdę myśli o wojnie, o Hitlerze. Miał dwadzieścia lat, był bardzo naiwny i smarkaty.

źródło: NKJP: Włodzimierz Nowak: Obwód głowy, 2007

Żeni się ze starszą, ślub za dwa tygodnie, a wszyscy wiedzą, że kocha się śmiertelnie w młodszej jeszcze smarkatej Bernadetcie [...].

źródło: NKJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Podróże do Włoch, 1977

Wyglądała [...] jak dwunastoletnia dziewczynka, ważyła ledwie czterdzieści sześć kilogramów [...]. Gdy po drugim etapie egzaminów siedziała przy stoliku, jakieś duże dziewczyny syknęły: No, smarkata! Wynoś się, my tu zdajemy!

źródło: NKJP: Elżbieta Baniewicz: Anna Dymna - ona to ja, 1997

Właśnie ostatnio wcisnęłam smarkatemu do ręki zwykłą szczoteczkę, bo jak zobaczyłam zęby niby po umyciu, [...] to mi ręce opadły. On tą elektryczną tak mocno przyciska do zęba, że szczotka nie myje.

źródło: NKJP: Internet

1.b wiek

Definicja

pot. 
właściwy komuś, kogo charakteryzuje młody wiek, co sprawia, że może być postrzegany jako osoba niedojrzała i niemądra

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia narodziny i dzieciństwo

Relacje znaczeniowe

synonimy:  smarkaczowaty, smarkaczowski, smarkatowaty

Cytaty

Pamiętam, jak co kilka lat kolejne moje dziecko brało do rąk najpierw „Kamienie na szaniec”, potem „Zośkę i Parasol’’. Są to tak różne dzieci, ale każde reagowało tak samo - nietypowym dla smarkatego wieku wyciszeniem.

źródło: NKJP: Maria Nowak: Oni myśleli o nas - pomyślmy i my o nich, Gazeta Poznańska, 2004-07-31

Ługowska mimo smarkatego wieku wiele widzi i rozumie, znacznie więcej niż jej rówieśnicy, starający się nie dostrzegać nacisku ideologicznego i żyć poza jego zasięgiem.

źródło: NKJP: Marek Oramus: Ze szkoły do łagru, Dziennik Polski, 2006-09-06

Dość szybko okazało się, że literackie opisy, którymi karmiłem swą smarkatą wyobraźnię, w ogóle nie przystają do rzeczywistości, jaką miałbym dzielić ze swymi bohaterami.

źródło: NKJP: Dwunastu chłopa na Umrzyka Skrzyni, Dziennik Polski, 1999-10-23

Tak, w pewnym momencie mego smarkatego życia potrafiłem jasno określić swe cele i pragnienia, niczym dziś dziecko jakichś harwardzkich japiszonów, które w wieku czterech lat wie już, w jakiej kancelarii adwokackiej Nowego Jorku ukończy aplikację w wieku lat 28.

źródło: NKJP: Zbigniew Górniak: Pan Kazimierz trenuje anioły, Głos Pomorza, 2006

Ile masz lat? Bo twoja głupota jest smarkata i bezmózgowa.

źródło: Internet: widomosci.onet.pl

2. przeziębiony

Definicja

pot. 
taki, który ma katar

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Relacje znaczeniowe

synonimy:  pociągający, zakatarzony
hiperonimy:  przeziębiony

Cytaty

[...] u nas Alicja też od wczoraj smarkata i kaszląca, miała temperaturę 37,5 [...].

źródło: Internet: 40tygodni.pl

Ja na zapas zapytałam się mojego lekarza, co mogę stosować przy przeziębieniu, z racji tego, że w domu już u mnie wszyscy smarkaci.

źródło: Internet: benc.pl/grupy/forum

No widzisz, to wina pogody... Filip nie tylko smarkaty, ale i na gardło narzeka.

źródło: Internet: garnek.pl

[...] jestem potwornie przeziębiona. W sumie nie dziwię się małej, że się nie kwapi do wyjścia do swojej smarkatej matki.

źródło: Internet: m.trojmiasto.pl

Data ostatniej modyfikacji: 22.02.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj