UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

klucha

Chronologizacja

1808, SL

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. klucha
kluchy
D. kluchy
kluch
C. klusze
kluchom
B. kluchę
kluchy
N. kluchą
kluchami
Ms. klusze
kluchach
W. klucho
kluchy

Pochodzenie

Od: kluska

1. ekspresywnie

Cytaty

1.a potrawa

Definicja

pot. 
ekspresywnie o klusce - potrawie

Warianty

  • rzadziej kluch

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

Relacje znaczeniowe

synonimy:  klusek, kluska
hiperonimy:  potrawa

Cytaty

Dzidzia oblała letnie kluchy gorącą słoniną, wymieszała łyżką (wie, że ręką byłoby lepiej, ale za nic!) i postawiła mu je przed nosem z grożącym gestem.

źródło: NKJP: Zofia Chądzyńska: Przez ciebie, Drabie!, 1969

Kuchnia hinduska jest w Polsce mało znana, a szkoda, bo jest naprawdę znakomita. Jest też zdrowa, bo unika tłuszczu, zamiast śmietany stosuje jogurt, a ryż jest zdrowszy niż kluchy i kartofle.

źródło: NKJP: Piotr Adamczewski, Andrzej Garlicki: Obiad z carską rodziną, Polityka, 2007-09-15

Odwiedziła mnie bratanica Krysia, która mieszka na Wybrzeżu. Poprosiła, abym ją nauczyła gotować szare kluchy ze skwarkami, o których jej ojciec tyle opowiada, a matka nie potrafi ich zrobić, bo tam skąd pochodzi, nie znają takiej potrawy.

źródło: NKJP: Monika Babcia z Jeżyc: Obiad z Expressem, Gazeta Poznańska, 2002-03-12

Lubię gęś z modrą kapustą i takie gumowate kluchy, które u nas w domu nazywają się dziadowskie.

źródło: NKJP: Internet

1.b grubas

Definicja

pot. 
ekspresywnie o klusce - grubasie

Warianty

  • rzadziej kluch

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Relacje znaczeniowe

synonimy:  beka, grubas, tłuścioch, ulaniec

Cytaty

Cudny Miecio, taka gruba klucha.

źródło: Internet: forum.miau.pl

2. zakalec

Definicja

pot. 
niedopieczone, gumowate ciasto

Warianty

  • rzadziej kluch

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zakalec

Cytaty

Pączka nie da się przygotować z wyprzedzeniem, jeśli ma być pączkiem nie jakąś kluchą.

źródło: NKJP: (IK): Pączki z Gazetą, Gazeta Krakowska, 2006-02-23

Podział chleba był związany z uroczystą ceremonią, po prostu obrzęd religijny, logiczny i zrozumiały tylko dla biorących w nim udział. Ośmiu właścicieli chleba uczestniczyło w operacji. Jeden krajał niedopieczoną kluchę kawałkiem cienkiej i zaostrzonej blachy, albo szlifowanym odłamkiem żelaza, albo scyzorykiem własnego wyrobu.

źródło: NKJP: Józef Bau: Czas zbezczeszczenia. Wspomnienia z czasów drugiej wojny światowej, 2006

3. błota

Definicja

pot. 
coś, co jest sklejoną bryłą, utworzoną z miękkiej i lepkiej substancji

Warianty

  • rzadziej kluch

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Cytaty

Gliniastą drogą wspinamy się w górę. Już wkrótce wagę moich butów szacuję na jakieś dwa kilo. Każdy. Ani tego otrząsnąć, ani zdrapać. Wysiłek zbędny i zabiera tylko czas, gdyż po dwóch krokach czerwona klucha gliny jest jeszcze większa.

źródło: NKJP: Andrzej Kołaczkowski-Bochenek: Nie idź tam człowieku!, 2009

Je się w ten sposób, że każdy, po kolei, sięga prawą ręką do miednicy, bierze garść ryżu, wyciska z niej nad miednicą sos i taką sprasowaną kluchę wkłada od ust.

źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Heban, 2004

Po rozpuszczeniu czekolady z masłem od razu dodałam cały cukier, który się nie rozpuścił, zrobiła się klucha, potem jak próbowałam wszystko uratować i wstawiłam na gaz, by kluchę podgrzać, to się zrobiła klucha pływająca w tłuszczu.

źródło: Internet: nietylkostarekoronki.blogspot.com

Kiedy gotują kaszkę, zawsze robią się w niej kluchy, a mleko się przypala.

źródło: NKJP: Barbara Stanisławczyk: Czas na dziecko, Pani, nr 5, 1993

4. w gardle

Definicja

uczucie dławienia w gardle, wywołane silnymi negatywnymi emocjami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Cytaty

- Co tu się stało? Dlaczego oni to sobie zrobili? - czułem jak w gardle rośnie mi olbrzymia klucha.

źródło: NKJP: Internet

Za każdym razem jak mu się podobała jakaś dziewczyna i chciał do nie zagadać, to na samą myśl o tym chwytał go paraliż emocjonalny, pocił się, miał kluchę w gardle i na tym się kończył jego podryw.

źródło: NKJP: Internet

Trzęsie się jak w febrze, a łzy napełniają oczy i zamazują tekst. W gardle dusi twarda klucha.

źródło: NKJP: Wiesława Maria Korczyńska: Wróć..., 2001

Bo nawet w ciężkim stanie, nawet z przerzutami można żyć. Dłużej lub krócej. A jednak nie mam jeszcze tyle odporności, bo gdy się rozstajemy, czuję kluchę rozpaczy w gardle.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Lewa, wspomnienie prawej, 2003

Frazeologizmy

ciepłe kluchy
Data ostatniej modyfikacji: 29.04.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj