UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

konieczność

Chronologizacja

1808, SL

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: , ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. konieczność
konieczności
D. konieczności
konieczności
C. konieczności
koniecznościom
B. konieczność
konieczności
N. koniecznością
koniecznościami
Ms. konieczności
koniecznościach
W. konieczności
konieczności

Pochodzenie

Zob. konieczny

Definicja

to, że coś musi się wydarzyć, zaistnieć lub być takie, a nie inne

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • absolutna, bezwzględna, nieodzowna, nieubłagana, nieuchronna, nieunikniona, ostateczna; twarda, żelazna; nagląca, nagła, pilna; bolesna, przykra, smutna; biologiczna; wewnętrzna; oczywista, naturalna; ekonomiczna, gospodarcza, polityczna, życiowa; obiektywna konieczność; konieczność dziejowa, historyczna
  • konieczność posiadania czegoś, wymiany czegoś, zakupu czegoś; dokonania zmian, działania, podjęcia (jakichś, szybkich...) działań (czynności, decyzji...), przeprowadzenia czegoś, reform, rozwoju, utworzenia czegoś, zmiany; dostosowania czegoś, przestrzegania prawa (przepisów, reguł...); dołączania czegoś, uwzględnienia czegoś; płacenia, poniesienia kosztów (nakładów...), utrzymywania czegoś, spłaty kredytu (pożyczki...); przyspieszenia czegoś, zwiększenia czegoś; obrony kogoś/czegoś, przetrwania, walki; badań; bycia kimś/jakimś
  • poczucie, świadomość; uzasadnienie; brak konieczności czegoś; w przypadku; z powodu konieczności czegoś
  • nie zwalniać; odejść, odstąpić od konieczności czegoś
  • powstała, zachodzi, zaistniała konieczność
  • uniknąć konieczności
  • spowodować, stwarzać; wymusić; akcentować, podkreślić/podkreślać, uzasadnić/uzasadniać; implikować, narzucać; eliminować, kwestionować, negować; oznaczać, postulować, sugerować, sygnalizować; dostrzec, rozumieć, widzieć konieczność czegoś
  • tłumaczyć coś; podyktowany, spowodowany; przymuszony, wymuszony, zmuszony; obciążony, ograniczony koniecznością
  • doprowadzić, prowadzić do konieczności czegoś; wyniknąć/wynikać; nie zwalniać z konieczności czegoś; być z konieczności jakiś
  • stanąć/stawać przed koniecznością czegoś; wiązać się; liczyć się; pogodzić się z koniecznością czegoś
  • informować, mówić, przebąkiwać, przypomnieć/przypominać, wspomnieć/wspominać; myśleć, pamiętać, wiedzieć; zapomnieć/zapominać; przekonywać; zdecydować o konieczności czegoś

Cytaty

Ogromne haremy na dworach despotów wschodnich, liczne potomstwo męskie i brak jakichkolwiek norm prawnych czy zwyczajowych w sprawie następstwa tronu sprawiły, że gwałtowne usunięcie pretendentów stało się często nieuchronną koniecznością.

źródło: NKJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963

Projekty zmiany w systemie podatków od nieruchomości były wymuszone koniecznością dostosowania naszych przepisów do norm Unii Europejskiej.

źródło: NKJP: Wraca kataster, Życie Warszawy, nr 23/11, 2001

Konieczności ekonomiczne zmuszały również wiele kobiet z zamożnych do niedawna rodzin do szukania samodzielnego zarobku, a tym samym zawodu.

źródło: NKJP: Stefan Kieniewicz: Historia Polski 1795-1918, 1968

Jakkolwiek z pewnością dzisiejsze wycofanie się banku – z wyboru lub z konieczności – z akcji kredytowej na tak szybko rozwijającym się rynku może oznaczać ryzyko, że za dwa lata jego udziały rynkowe będą znacząco mniejsze niż dzisiaj.

źródło: NKJP: Wpływ kryzysu w USA na sytuację w Polsce - Raport Finamo, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2008-11-04

Tylko w ten sposób można bowiem uodpornić młode pokolenie na indoktrynację, która przecież trwa nadal. Ustrzec przed wiarą w piekielne spiski, które decydują ponoć o losach świata, oduczyć traktowania dziejów jako rejestru żelaznych konieczności, których nie sposób było uniknąć.

źródło: NKJP: Janusz Tazbir: Silva rerum historicarum, 2002

Składnia

bez ograniczeń + konieczność +
(JAKA)
bez ograniczeń + konieczność +
(CZEGO)

Frazeologizmy

stan wyższej konieczności
wyższa konieczność
Data ostatniej modyfikacji: 12.07.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj