UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

utrącać

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	utrącam	utrącamy
2 os.	utrącasz	utrącacie
3 os.	utrąca	utrącają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrącałem +(e)m utrącał	utrącałam +(e)m utrącała	utrącałom +(e)m utrącało	utrącaliśmy +(e)śmy utrącali	utrącałyśmy +(e)śmy utrącały
2 os.	utrącałeś +(e)ś utrącał	utrącałaś +(e)ś utrącała	utrącałoś +(e)ś utrącało	utrącaliście +(e)ście utrącali	utrącałyście +(e)ście utrącały
3 os.	utrącał	utrącała	utrącało	utrącali	utrącały

bezosobnik: utrącano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę utrącał będę utrącać	będę utrącała będę utrącać	będę utrącało będę utrącać	będziemy utrącali będziemy utrącać	będziemy utrącały będziemy utrącać
2 os.	będziesz utrącał będziesz utrącać	będziesz utrącała będziesz utrącać	będziesz utrącało będziesz utrącać	będziecie utrącali będziecie utrącać	będziecie utrącały będziecie utrącać
3 os.	będzie utrącał będzie utrącać	będzie utrącała będzie utrącać	będzie utrącało będzie utrącać	będą utrącali będą utrącać	będą utrącały będą utrącać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		utrącajmy
2 os.	utrącaj	utrącajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrącałbym bym utrącał	utrącałabym bym utrącała	utrącałobym bym utrącało	utrącalibyśmy byśmy utrącali	utrącałybyśmy byśmy utrącały
2 os.	utrącałbyś byś utrącał	utrącałabyś byś utrącała	utrącałobyś byś utrącało	utrącalibyście byście utrącali	utrącałybyście byście utrącały
3 os.	utrącałby by utrącał	utrącałaby by utrącała	utrącałoby by utrącało	utrącaliby by utrącali	utrącałyby by utrącały

bezosobnik: utrącano by

bezokolicznik: utrącać

imiesłów przysłówkowy współczesny: utrącając

gerundium: utrącanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	utrącanie	utrącania
D.	utrącania	utrącań
C.	utrącaniu	utrącaniom
B.	utrącanie	utrącania
N.	utrącaniem	utrącaniami
Ms.	utrącaniu	utrącaniach
W.	utrącanie	utrącania

imiesłów przymiotnikowy czynny: utrącający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrącający	utrącający	utrącający	utrącające	utrącająca
D.	utrącającego	utrącającego	utrącającego	utrącającego	utrącającej
C.	utrącającemu	utrącającemu	utrącającemu	utrącającemu	utrącającej
B.	utrącającego	utrącającego	utrącający	utrącające	utrącającą
N.	utrącającym	utrącającym	utrącającym	utrącającym	utrącającą
Ms.	utrącającym	utrącającym	utrącającym	utrącającym	utrącającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrącający	utrącający	utrącające	utrącające
D.	utrącających	utrącających	utrącających	utrącających
C.	utrącającym	utrącającym	utrącającym	utrącającym
B.	utrącających	utrącających	utrącających	utrącające
N.	utrącającymi	utrącającymi	utrącającymi	utrącającymi
Ms.	utrącających	utrącających	utrącających	utrącających

imiesłów przymiotnikowy bierny: utrącany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrącany	utrącany	utrącany	utrącane	utrącana
D.	utrącanego	utrącanego	utrącanego	utrącanego	utrącanej
C.	utrącanemu	utrącanemu	utrącanemu	utrącanemu	utrącanej
B.	utrącanego	utrącanego	utrącany	utrącane	utrącaną
N.	utrącanym	utrącanym	utrącanym	utrącanym	utrącaną
Ms.	utrącanym	utrącanym	utrącanym	utrącanym	utrącanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrącani	utrącani	utrącane	utrącane
D.	utrącanych	utrącanych	utrącanych	utrącanych
C.	utrącanym	utrącanym	utrącanym	utrącanym
B.	utrącanych	utrącanych	utrącanych	utrącane
N.	utrącanymi	utrącanymi	utrącanymi	utrącanymi
Ms.	utrącanych	utrącanych	utrącanych	utrącanych

odpowiednik aspektowy: utrącić

Pochodzenie

Zob. trącić

1. sople

Definicja

odłamywać na skutek uderzeń

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

odłamywać

Cytaty

Niektórzy utrącali szyjki butelek i szybko opróżniali zawartość na klatce schodowej.

źródło: NKJP: Ryszard Sługocki: Na przekór i na bakier, 2008

[...] wlazł na ścianę świątyni, żeby się pomocować z kamiennymi postaciami, nie wiedział nawet, że utrąca głowy bogom...

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1994

Wczoraj strażacy utrącali nawisy lodowe, które utworzyły się m.in. przy ul. Legionów.

źródło: NKJP: Express Ilustrowany, 2004-02-14

Składnia

utrącać

2. kandydatów

Definicja

pozbawiać stanowisk lub możliwości awansu

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	uwalać
	hiperonimy:	odrzucać

Połączenia

utrącać kandydatów, konkurentów
próbować utrącać

Cytaty

Wydawało mi się, że tylko słabsi wspinacze, niepewni swych umiejętności, skłonni są widzieć w innych konkurentów, zwalczać ich i utrącać.

źródło: NKJP: Wanda Rutkiewicz: Na jednej linie, 2010

Brakuje mechanizmu, który premiowałby dobrych wykładowców i nauczycieli akademickich, a utrącał złych.

źródło: NKJP: Paweł Walewski: Taki LEP to nie lek, Polityka, 2004, nr 2474

Nasi dotychczasowi specjaliści od pryncypialności [...] zaczęli nam teraz ukazywać niebezpieczeństwa dogmatyzmu, sypiąc z rękawa przykładami, jak to w rewolucyjnej gorliwości niesłusznie utrącaliśmy i karali poczciwych ludzi, którzy naszemu ustrojowi ani nic nie zrobili, ani nie mieli zamiaru zrobić.

źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998

Składnia

utrącać

KOGO

3. projekty

Definicja

odrzucać realizację czegoś, co jest popierane przez mówiącego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	uwalać
	hiperonimy:	odrzucać

Połączenia

utrącać pomysł, projekt

Cytaty

Europa się starzeje, maleje tempo wzrostu gospodarczego, a ambitniejsze reformy są utrącane.

źródło: NKJP: Ryszard Żabiński: Sezamie, zamknij się, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-03-04

Świadoma polityka konserwatorska musi dostrzegać ten aspekt sprawy, by chroniony obszar nie zmienił się w martwy skansen i nie utrącał lokalnych inicjatyw - uspokaja naukowiec.

źródło: NKJP: Paweł Plinta: Skansen (paru) umysłów, Dziennik Polski, 2006-11-03

Składnia

utrącać

Data ostatniej modyfikacji: 22.08.2017