Chronologizacja
1. ludzi
Definicja
Pochodzenie
Zob. gaz
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | zabijać |
Połączenia
- gazować ludzi, ofiary, więźniów; Polaków, Żydów
- gazować cyklonem B, spalinami
- gazować w bunkrze, w komorach, w komorze gazowej, w łaźni, w obozie, w obozie zagłady; w Auschwitz, w Oświęcimiu, w Treblince
- gazować i palić
- akcja, przebieg, proces gazowania
- piwnica, samochód do gazowania
Cytaty
|
W tunelu przy ul. Bema gazowali ludzi, tak jak podałam, od jesieni 1942 r. do sierpnia 1944 r. [...]. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Nie zapominajmy, że każdego dnia Niemcy gazowali około 10.000 Żydów. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Żydzi byli gazowani i paleni w krematoriach, a Polacy rozstrzeliwani, rabowani i katowani na tej cierpliwej ziemi, którą Bóg przeznaczył, aby stała się cmentarzem Europy. źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski: Noc, dzień i noc, 1991 |
|
|
Naziści natomiast, nędzni tandeciarze, strzelali do ludzi w polu, gazowali w bunkrach, dusili w piwnicach. źródło: NKJP: Dariusz Czaja: Lekcje ciemności, 2009 |
|
|
Kramer pisze, iż do akcji gazowania dobijają się esesmani z powodu dodatku żywnościowego: 0,20 l wódki, 5 papierosów, 10 dkg kiełbasy, kawałka chleba. źródło: NKJP: Józef Batko: Gdzie krew narodów…, Dziennik Polski, 1980 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
gazuję |
gazujemy |
|||
| 2 os. |
gazujesz |
gazujecie |
|||
| 3 os. |
gazuje |
gazują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
gazowałem +(e)m gazował |
gazowałam +(e)m gazowała |
gazowałom +(e)m gazowało |
gazowaliśmy +(e)śmy gazowali |
gazowałyśmy +(e)śmy gazowały |
| 2 os. |
gazowałeś +(e)ś gazował |
gazowałaś +(e)ś gazowała |
gazowałoś +(e)ś gazowało |
gazowaliście +(e)ście gazowali |
gazowałyście +(e)ście gazowały |
| 3 os. |
gazował |
gazowała |
gazowało |
gazowali |
gazowały |
bezosobnik: gazowano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę gazował będę gazować |
będę gazowała będę gazować |
będę gazowało będę gazować |
będziemy gazowali będziemy gazować |
będziemy gazowały będziemy gazować |
| 2 os. |
będziesz gazował będziesz gazować |
będziesz gazowała będziesz gazować |
będziesz gazowało będziesz gazować |
będziecie gazowali będziecie gazować |
będziecie gazowały będziecie gazować |
| 3 os. |
będzie gazował będzie gazować |
będzie gazowała będzie gazować |
będzie gazowało będzie gazować |
będą gazowali będą gazować |
będą gazowały będą gazować |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
gazujmy |
|
| 2 os. |
gazuj |
gazujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
gazowałbym bym gazował |
gazowałabym bym gazowała |
gazowałobym bym gazowało |
gazowalibyśmy byśmy gazowali |
gazowałybyśmy byśmy gazowały |
| 2 os. |
gazowałbyś byś gazował |
gazowałabyś byś gazowała |
gazowałobyś byś gazowało |
gazowalibyście byście gazowali |
gazowałybyście byście gazowały |
| 3 os. |
gazowałby by gazował |
gazowałaby by gazowała |
gazowałoby by gazowało |
gazowaliby by gazowali |
gazowałyby by gazowały |
bezosobnik: gazowano by
bezokolicznik: gazować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
gazując
gerundium: gazowanie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | gazowanie |
gazowania |
| D. | gazowania |
gazowań |
| C. | gazowaniu |
gazowaniom |
| B. | gazowanie |
gazowania |
| N. | gazowaniem |
gazowaniami |
| Ms. | gazowaniu |
gazowaniach |
| W. | gazowanie |
gazowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: gazujący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | gazujący |
gazujący |
gazujący |
gazujące |
gazująca |
| D. | gazującego |
gazującego |
gazującego |
gazującego |
gazującej |
| C. | gazującemu |
gazującemu |
gazującemu |
gazującemu |
gazującej |
| B. | gazującego |
gazującego |
gazujący |
gazujące |
gazującą |
| N. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującą |
| Ms. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | gazujący |
gazujący |
gazujące |
gazujące |
| D. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujących |
| C. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
| B. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujące |
| N. | gazującymi |
gazującymi |
gazującymi |
gazującymi |
| Ms. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: gazowany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | gazowany |
gazowany |
gazowany |
gazowane |
gazowana |
| D. | gazowanego |
gazowanego |
gazowanego |
gazowanego |
gazowanej |
| C. | gazowanemu |
gazowanemu |
gazowanemu |
gazowanemu |
gazowanej |
| B. | gazowanego |
gazowanego |
gazowany |
gazowane |
gazowaną |
| N. | gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowaną |
| Ms. | gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | gazowani |
gazowani |
gazowane |
gazowane |
| D. | gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
| C. | gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
| B. | gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
gazowane |
| N. | gazowanymi |
gazowanymi |
gazowanymi |
gazowanymi |
| Ms. | gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
odpowiednik aspektowy: zagazować
Składnia
|
+ | gazować | + |
KOGO +
(CZYM)
|
2.a magazyn
Definicja
Pochodzenie
Zob. gaz
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Cytaty
|
W lubińskim Sanepidzie zarejestrowana jest tylko jedna spółka, która skutecznie walczy ze szczurami przez gazowanie instalacji kanalizacyjnej i burzowej. źródło: NKJP: Maja Grohman: Radny naskarżył, Gazeta Wrocławska, 2001-10-18 |
|
|
Przy okazji zabezpieczy inne drewniane przedmioty przed żarłocznym szkodnikiem. Katedra będzie zamknięta do soboty. Gazowanie potrwa trzy, cztery dni, a potem specjalne wentylatory muszą usunąć szkodliwe opary. źródło: NKJP: Agata Augusiak: Ratowanie instrumentu w koszalińskiej katedrze, Gazeta Wyborcza, 1995-06-27 |
|
|
Gazowanie zboża, magazynów, silosów, produktów i towarów w celu wyeliminowania szkodników [...]. źródło: Internet: bartoszyce.lento.pl/krisoff-gazowanie-zboza-magazynow |
|
|
Właśnie się dowiedziałam, ze moja administracja zaczęła stosować nowe metody walki ze szczurami - gazują piwnice. źródło: Internet: forum.miau.pl |
|
|
Z pluskwami można sobie poradzić bez gazowania całego mieszkania. źródło: Internet: forum.gazeta.pl |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
gazuję |
gazujemy |
|||
| 2 os. |
gazujesz |
gazujecie |
|||
| 3 os. |
gazuje |
gazują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
gazowałem +(e)m gazował |
gazowałam +(e)m gazowała |
gazowałom +(e)m gazowało |
gazowaliśmy +(e)śmy gazowali |
gazowałyśmy +(e)śmy gazowały |
| 2 os. |
gazowałeś +(e)ś gazował |
gazowałaś +(e)ś gazowała |
gazowałoś +(e)ś gazowało |
gazowaliście +(e)ście gazowali |
gazowałyście +(e)ście gazowały |
| 3 os. |
gazował |
gazowała |
gazowało |
gazowali |
gazowały |
bezosobnik: gazowano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę gazował będę gazować |
będę gazowała będę gazować |
będę gazowało będę gazować |
będziemy gazowali będziemy gazować |
będziemy gazowały będziemy gazować |
| 2 os. |
będziesz gazował będziesz gazować |
będziesz gazowała będziesz gazować |
będziesz gazowało będziesz gazować |
będziecie gazowali będziecie gazować |
będziecie gazowały będziecie gazować |
| 3 os. |
będzie gazował będzie gazować |
będzie gazowała będzie gazować |
będzie gazowało będzie gazować |
będą gazowali będą gazować |
będą gazowały będą gazować |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
gazujmy |
|
| 2 os. |
gazuj |
gazujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
gazowałbym bym gazował |
gazowałabym bym gazowała |
gazowałobym bym gazowało |
gazowalibyśmy byśmy gazowali |
gazowałybyśmy byśmy gazowały |
| 2 os. |
gazowałbyś byś gazował |
gazowałabyś byś gazowała |
gazowałobyś byś gazowało |
gazowalibyście byście gazowali |
gazowałybyście byście gazowały |
| 3 os. |
gazowałby by gazował |
gazowałaby by gazowała |
gazowałoby by gazowało |
gazowaliby by gazowali |
gazowałyby by gazowały |
bezosobnik: gazowano by
bezokolicznik: gazować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
gazując
gerundium: gazowanie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | gazowanie |
gazowania |
| D. | gazowania |
gazowań |
| C. | gazowaniu |
gazowaniom |
| B. | gazowanie |
gazowania |
| N. | gazowaniem |
gazowaniami |
| Ms. | gazowaniu |
gazowaniach |
| W. | gazowanie |
gazowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: gazujący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | gazujący |
gazujący |
gazujący |
gazujące |
gazująca |
| D. | gazującego |
gazującego |
gazującego |
gazującego |
gazującej |
| C. | gazującemu |
gazującemu |
gazującemu |
gazującemu |
gazującej |
| B. | gazującego |
gazującego |
gazujący |
gazujące |
gazującą |
| N. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującą |
| Ms. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | gazujący |
gazujący |
gazujące |
gazujące |
| D. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujących |
| C. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
| B. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujące |
| N. | gazującymi |
gazującymi |
gazującymi |
gazującymi |
| Ms. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: gazowany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | gazowany |
gazowany |
gazowany |
gazowane |
gazowana |
| D. | gazowanego |
gazowanego |
gazowanego |
gazowanego |
gazowanej |
| C. | gazowanemu |
gazowanemu |
gazowanemu |
gazowanemu |
gazowanej |
| B. | gazowanego |
gazowanego |
gazowany |
gazowane |
gazowaną |
| N. | gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowaną |
| Ms. | gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | gazowani |
gazowani |
gazowane |
gazowane |
| D. | gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
| C. | gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
| B. | gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
gazowane |
| N. | gazowanymi |
gazowanymi |
gazowanymi |
gazowanymi |
| Ms. | gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
odpowiednik aspektowy: zagazować
Składnia
|
|
+ | gazować | + |
CO
|
2.b szkodniki
Definicja
Pochodzenie
Zob. gaz
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | zabijać |
Cytaty
|
Zalecono wykaszać trawy na miedzach i w rowach, usuwać z pól słomę, wrzucać do mysich nor zatrute ziarno i gazować je spalinami z silników. źródło: NKJP: Jan Płaskoń: Myszy tańcują, Gazeta Wyborcza, 1995-08-31 |
|
|
Zaczął od skromnego eksterminatora, był z tych, co chodzą po domach i gazują karakony. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania i donosy 1980-1989, 1989 |
|
|
Nikt jednak gołębi nie gazował […]. Żeby nie rozmnożyło się robactwo i jakieś choroby, konieczna okazała się dezynfekcja. źródło: NKJP: (KN): Gołębie bez dzieci, Dziennik Bałtycki, 2011 |
|
|
Do zabezpieczenia ogniska w strefie bezpośredniej i w strefie ochronnej są przygotowane służby, są podpisane umowy z firmami, które zajmują się gazowaniem zarażonych ptaków, spalaniem ich, a później utylizacją. źródło: NKJP:(ANKA): Powiat dobrze przygotowany, Gazeta Krakowska, 2006-03-07 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
gazuję |
gazujemy |
|||
| 2 os. |
gazujesz |
gazujecie |
|||
| 3 os. |
gazuje |
gazują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
gazowałem +(e)m gazował |
gazowałam +(e)m gazowała |
gazowałom +(e)m gazowało |
gazowaliśmy +(e)śmy gazowali |
gazowałyśmy +(e)śmy gazowały |
| 2 os. |
gazowałeś +(e)ś gazował |
gazowałaś +(e)ś gazowała |
gazowałoś +(e)ś gazowało |
gazowaliście +(e)ście gazowali |
gazowałyście +(e)ście gazowały |
| 3 os. |
gazował |
gazowała |
gazowało |
gazowali |
gazowały |
bezosobnik: gazowano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę gazował będę gazować |
będę gazowała będę gazować |
będę gazowało będę gazować |
będziemy gazowali będziemy gazować |
będziemy gazowały będziemy gazować |
| 2 os. |
będziesz gazował będziesz gazować |
będziesz gazowała będziesz gazować |
będziesz gazowało będziesz gazować |
będziecie gazowali będziecie gazować |
będziecie gazowały będziecie gazować |
| 3 os. |
będzie gazował będzie gazować |
będzie gazowała będzie gazować |
będzie gazowało będzie gazować |
będą gazowali będą gazować |
będą gazowały będą gazować |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
gazujmy |
|
| 2 os. |
gazuj |
gazujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
gazowałbym bym gazował |
gazowałabym bym gazowała |
gazowałobym bym gazowało |
gazowalibyśmy byśmy gazowali |
gazowałybyśmy byśmy gazowały |
| 2 os. |
gazowałbyś byś gazował |
gazowałabyś byś gazowała |
gazowałobyś byś gazowało |
gazowalibyście byście gazowali |
gazowałybyście byście gazowały |
| 3 os. |
gazowałby by gazował |
gazowałaby by gazowała |
gazowałoby by gazowało |
gazowaliby by gazowali |
gazowałyby by gazowały |
bezosobnik: gazowano by
bezokolicznik: gazować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
gazując
gerundium: gazowanie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | gazowanie |
gazowania |
| D. | gazowania |
gazowań |
| C. | gazowaniu |
gazowaniom |
| B. | gazowanie |
gazowania |
| N. | gazowaniem |
gazowaniami |
| Ms. | gazowaniu |
gazowaniach |
| W. | gazowanie |
gazowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: gazujący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | gazujący |
gazujący |
gazujący |
gazujące |
gazująca |
| D. | gazującego |
gazującego |
gazującego |
gazującego |
gazującej |
| C. | gazującemu |
gazującemu |
gazującemu |
gazującemu |
gazującej |
| B. | gazującego |
gazującego |
gazujący |
gazujące |
gazującą |
| N. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującą |
| Ms. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | gazujący |
gazujący |
gazujące |
gazujące |
| D. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujących |
| C. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
| B. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujące |
| N. | gazującymi |
gazującymi |
gazującymi |
gazującymi |
| Ms. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: gazowany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | gazowany |
gazowany |
gazowany |
gazowane |
gazowana |
| D. | gazowanego |
gazowanego |
gazowanego |
gazowanego |
gazowanej |
| C. | gazowanemu |
gazowanemu |
gazowanemu |
gazowanemu |
gazowanej |
| B. | gazowanego |
gazowanego |
gazowany |
gazowane |
gazowaną |
| N. | gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowaną |
| Ms. | gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | gazowani |
gazowani |
gazowane |
gazowane |
| D. | gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
| C. | gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
| B. | gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
gazowane |
| N. | gazowanymi |
gazowanymi |
gazowanymi |
gazowanymi |
| Ms. | gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
odpowiednik aspektowy: zagazować
Składnia
|
|
+ | gazować | + |
CO
|
3. wodę
Definicja
Pochodzenie
Zob. gaz
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | zgazowywać |
Połączenia
- naturalnie gazowana; lekko gazowane
- (woda) gazowana i niegazowana, (wino) musujące lub gazowane
- gazowana mineralna, woda; gazowane alkohole, napoje, wino
Cytaty
|
Większość win musujących dostępnych w naszym kraju to wina gazowane. Otrzymuje się je przez gazowanie wina sztucznym dwutlenkiem węgla. źródło: NKJP: (MAh, MAL, ANOK): Pożegnanie z... powitaniem, Trybuna Śląska, 2003-12-31 |
|
|
Kupując wodę przede wszystkim patrzymy, czy jest ona gazowana, czy też niegazowana, zaś potem interesuje nas jej cena, smak i marka. źródło: NKJP: Agata Pustułka: Dziewięć litrów wody dziennie..., Trybuna Śląska, 2001-01-08 |
|
|
Miało być tak, i jeszcze gorzej, dwadzieścia, a czasem trzydzieści osób, szepczących, wysyłających i odbierających esemesy, śpiących, spożywających napoje gazowane i słodycze [...]. źródło: NKJP: Marek Kochan: Plac zabaw, 2007 |
|
|
Obecnie Cytromix produkuje również koncentraty spożywcze, m.in. pomidorowe, ketchupy i musztardy oraz gazowane napoje chłodzące. źródło: NKJP: Małgorzata Staniewicz: Słownik biznesmenów polskich (242), Gazeta Wyborcza, 1994-10-12 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
gazuję |
gazujemy |
|||
| 2 os. |
gazujesz |
gazujecie |
|||
| 3 os. |
gazuje |
gazują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
gazowałem +(e)m gazował |
gazowałam +(e)m gazowała |
gazowałom +(e)m gazowało |
gazowaliśmy +(e)śmy gazowali |
gazowałyśmy +(e)śmy gazowały |
| 2 os. |
gazowałeś +(e)ś gazował |
gazowałaś +(e)ś gazowała |
gazowałoś +(e)ś gazowało |
gazowaliście +(e)ście gazowali |
gazowałyście +(e)ście gazowały |
| 3 os. |
gazował |
gazowała |
gazowało |
gazowali |
gazowały |
bezosobnik: gazowano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę gazował będę gazować |
będę gazowała będę gazować |
będę gazowało będę gazować |
będziemy gazowali będziemy gazować |
będziemy gazowały będziemy gazować |
| 2 os. |
będziesz gazował będziesz gazować |
będziesz gazowała będziesz gazować |
będziesz gazowało będziesz gazować |
będziecie gazowali będziecie gazować |
będziecie gazowały będziecie gazować |
| 3 os. |
będzie gazował będzie gazować |
będzie gazowała będzie gazować |
będzie gazowało będzie gazować |
będą gazowali będą gazować |
będą gazowały będą gazować |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
gazujmy |
|
| 2 os. |
gazuj |
gazujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
gazowałbym bym gazował |
gazowałabym bym gazowała |
gazowałobym bym gazowało |
gazowalibyśmy byśmy gazowali |
gazowałybyśmy byśmy gazowały |
| 2 os. |
gazowałbyś byś gazował |
gazowałabyś byś gazowała |
gazowałobyś byś gazowało |
gazowalibyście byście gazowali |
gazowałybyście byście gazowały |
| 3 os. |
gazowałby by gazował |
gazowałaby by gazowała |
gazowałoby by gazowało |
gazowaliby by gazowali |
gazowałyby by gazowały |
bezosobnik: gazowano by
bezokolicznik: gazować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
gazując
gerundium: gazowanie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | gazowanie |
gazowania |
| D. | gazowania |
gazowań |
| C. | gazowaniu |
gazowaniom |
| B. | gazowanie |
gazowania |
| N. | gazowaniem |
gazowaniami |
| Ms. | gazowaniu |
gazowaniach |
| W. | gazowanie |
gazowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: gazujący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | gazujący |
gazujący |
gazujący |
gazujące |
gazująca |
| D. | gazującego |
gazującego |
gazującego |
gazującego |
gazującej |
| C. | gazującemu |
gazującemu |
gazującemu |
gazującemu |
gazującej |
| B. | gazującego |
gazującego |
gazujący |
gazujące |
gazującą |
| N. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującą |
| Ms. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | gazujący |
gazujący |
gazujące |
gazujące |
| D. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujących |
| C. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
| B. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujące |
| N. | gazującymi |
gazującymi |
gazującymi |
gazującymi |
| Ms. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: gazowany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | gazowany |
gazowany |
gazowany |
gazowane |
gazowana |
| D. | gazowanego |
gazowanego |
gazowanego |
gazowanego |
gazowanej |
| C. | gazowanemu |
gazowanemu |
gazowanemu |
gazowanemu |
gazowanej |
| B. | gazowanego |
gazowanego |
gazowany |
gazowane |
gazowaną |
| N. | gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowaną |
| Ms. | gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | gazowani |
gazowani |
gazowane |
gazowane |
| D. | gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
| C. | gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
| B. | gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
gazowane |
| N. | gazowanymi |
gazowanymi |
gazowanymi |
gazowanymi |
| Ms. | gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
odpowiednik aspektowy: zgazować
Inne uwagi
Zwykle imb
Składnia
|
|
+ | gazować | + |
CO
|
4. węgiel
Definicja
Pochodzenie
Zob. gaz
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł miejsca i czynności związane z przemysłem
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | gazyfikować, zgazowywać |
Połączenia
- gazowanie węgla
Cytaty
|
Program zawiera m.in. spis inwestycji strategicznych umożliwiających dywersyfikację gazu i gazowanie węgla. źródło: NKJP: Internet |
|
|
W tym systemie, jeśli stosuje się gazowanie węgla, do ogrzewania wykorzystywany jest gaz, a powstające w trakcie procesu brykiety antracytowe można sprzedawać. źródło: NKJP: (JS): Angielska propozycja, Dziennik Zachodni, 2004-05-19 |
|
|
Specjaliści obawiają się jednak, że niemożliwe jest gazowanie węgla na skalę przemysłową. źródło: Internet: wiadomosci.wp.pl |
|
|
Nowoczesne generatory gazujące biomasę umożliwiają dwuetapowe spalanie drewna o wysokiej wilgotności. źródło: Stefan Szczukowski: Energia cieplna z biomasy wierzb krzewiastych, modr.mazowsze.pl |
|
|
Trociny można gazować. źródło: Internet: forum.info-ogrzewanie.pl |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
gazuję |
gazujemy |
|||
| 2 os. |
gazujesz |
gazujecie |
|||
| 3 os. |
gazuje |
gazują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
gazowałem +(e)m gazował |
gazowałam +(e)m gazowała |
gazowałom +(e)m gazowało |
gazowaliśmy +(e)śmy gazowali |
gazowałyśmy +(e)śmy gazowały |
| 2 os. |
gazowałeś +(e)ś gazował |
gazowałaś +(e)ś gazowała |
gazowałoś +(e)ś gazowało |
gazowaliście +(e)ście gazowali |
gazowałyście +(e)ście gazowały |
| 3 os. |
gazował |
gazowała |
gazowało |
gazowali |
gazowały |
bezosobnik: gazowano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę gazował będę gazować |
będę gazowała będę gazować |
będę gazowało będę gazować |
będziemy gazowali będziemy gazować |
będziemy gazowały będziemy gazować |
| 2 os. |
będziesz gazował będziesz gazować |
będziesz gazowała będziesz gazować |
będziesz gazowało będziesz gazować |
będziecie gazowali będziecie gazować |
będziecie gazowały będziecie gazować |
| 3 os. |
będzie gazował będzie gazować |
będzie gazowała będzie gazować |
będzie gazowało będzie gazować |
będą gazowali będą gazować |
będą gazowały będą gazować |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
gazujmy |
|
| 2 os. |
gazuj |
gazujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
gazowałbym bym gazował |
gazowałabym bym gazowała |
gazowałobym bym gazowało |
gazowalibyśmy byśmy gazowali |
gazowałybyśmy byśmy gazowały |
| 2 os. |
gazowałbyś byś gazował |
gazowałabyś byś gazowała |
gazowałobyś byś gazowało |
gazowalibyście byście gazowali |
gazowałybyście byście gazowały |
| 3 os. |
gazowałby by gazował |
gazowałaby by gazowała |
gazowałoby by gazowało |
gazowaliby by gazowali |
gazowałyby by gazowały |
bezosobnik: gazowano by
bezokolicznik: gazować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
gazując
gerundium: gazowanie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | gazowanie |
gazowania |
| D. | gazowania |
gazowań |
| C. | gazowaniu |
gazowaniom |
| B. | gazowanie |
gazowania |
| N. | gazowaniem |
gazowaniami |
| Ms. | gazowaniu |
gazowaniach |
| W. | gazowanie |
gazowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: gazujący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | gazujący |
gazujący |
gazujący |
gazujące |
gazująca |
| D. | gazującego |
gazującego |
gazującego |
gazującego |
gazującej |
| C. | gazującemu |
gazującemu |
gazującemu |
gazującemu |
gazującej |
| B. | gazującego |
gazującego |
gazujący |
gazujące |
gazującą |
| N. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującą |
| Ms. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | gazujący |
gazujący |
gazujące |
gazujące |
| D. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujących |
| C. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
| B. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujące |
| N. | gazującymi |
gazującymi |
gazującymi |
gazującymi |
| Ms. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: gazowany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | gazowany |
gazowany |
gazowany |
gazowane |
gazowana |
| D. | gazowanego |
gazowanego |
gazowanego |
gazowanego |
gazowanej |
| C. | gazowanemu |
gazowanemu |
gazowanemu |
gazowanemu |
gazowanej |
| B. | gazowanego |
gazowanego |
gazowany |
gazowane |
gazowaną |
| N. | gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowaną |
| Ms. | gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | gazowani |
gazowani |
gazowane |
gazowane |
| D. | gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
| C. | gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
| B. | gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
gazowane |
| N. | gazowanymi |
gazowanymi |
gazowanymi |
gazowanymi |
| Ms. | gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
odpowiednik aspektowy: zgazować
Inne uwagi
Zwykle ger
Składnia
|
|
+ | gazować | + |
CO
|
5. w jelitach
Definicja
Pochodzenie
Od: gazy (zob. gaz)
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
Połączenia
- gazowanie w jelitach, w żołądku
Cytaty
|
Do tego dochodzi skłonność do gazowania w jelitach, więc trudno dobrać dietę, która regulując trawienie nie spowoduje jednocześnie eksplozji w brzuchu. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Nie rozwiązują one problemy utrudnionego wypróżniania (choć mogą one trochę przyspieszyć przejście przez jelita...), ani niedomiaru picia, ale choć z gazowaniem ułatwiają sprawę [...]. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Probiotyki mogą niekiedy wykazywać efekty uboczne, a najczęstsze to nadmierne gazowanie w jelitach, wzdęcia oraz dyskomfort brzuszny, są one jednak sporadyczne i bardzo łagodne. źródło: Internet: forum.gazeta.pl |
|
|
Coraz częściej strasznie mi gazuje w brzuchu [...]. źródło: Internet: groups.google.com/forum/#!topic/pl.soc.wegetarianizm/ |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 3 os. |
gazuje |
||||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 3 os. |
gazowało |
||||
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 3 os. |
będzie gazowało będzie gazować |
||||
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 3 os. |
gazowałoby by gazowało |
||||
bezokolicznik: gazować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
gazując
gerundium: gazowanie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | gazowanie |
gazowania |
| D. | gazowania |
gazowań |
| C. | gazowaniu |
gazowaniom |
| B. | gazowanie |
gazowania |
| N. | gazowaniem |
gazowaniami |
| Ms. | gazowaniu |
gazowaniach |
| W. | gazowanie |
gazowania |
Inne uwagi
Zwykle ger
Składnia
| Ø | + | gazować | + |
GDZIE
|
6. samochodem
Definicja
Pochodzenie
Zob. gaz
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | przemieszczać się |
Cytaty
|
Tymczasem czerwony Opel Astra wyprowadzony z lasu gazował w okolicach Radost. źródło: NKJP: Marcin Kołodziejczyk: Krwawy Harlequin, Polityka, 2004-05-08 |
|
|
- Nie mogę szybko gazować, bo to stara bryka. źródło: NKJP: Józef Łoziński: Holding i reszta albo Jak zostać bogatym w biednym państwie, 2006 |
|
|
A gdyby chłopiec wjechał w ciężarówkę, skończył nagle swoje krótkie, być może dobrze zapowiadające się życie? Kociaka to nie smuci. Przecież chłopiec jest sam sobie winien. Po co gazował, ścigał się. Z kim? źródło: NKJP: Marek Kochan: Plac zabaw, 2007 |
|
|
Tam mogli jeździć, ile dusza zapragnie, a czasami nawet dawali się przewieźć. Młodszych brali na tak zwanego łebka - czyli po prostu pakowali do przyczepki i gazowali po bezdrożach. Wszyscy zazdrościli im tych czterokołowców [...]. źródło: NKJP: Dariusz Rekosz: Czarny Maciek i wenecki starodruk, 2010 |
|
|
Rosjanie gazują na Rostów. źródło: NKJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem: (Francja 1940-1944), 1957 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
gazuję |
gazujemy |
|||
| 2 os. |
gazujesz |
gazujecie |
|||
| 3 os. |
gazuje |
gazują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
gazowałem +(e)m gazował |
gazowałam +(e)m gazowała |
gazowałom +(e)m gazowało |
gazowaliśmy +(e)śmy gazowali |
gazowałyśmy +(e)śmy gazowały |
| 2 os. |
gazowałeś +(e)ś gazował |
gazowałaś +(e)ś gazowała |
gazowałoś +(e)ś gazowało |
gazowaliście +(e)ście gazowali |
gazowałyście +(e)ście gazowały |
| 3 os. |
gazował |
gazowała |
gazowało |
gazowali |
gazowały |
bezosobnik: gazowano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę gazował będę gazować |
będę gazowała będę gazować |
będę gazowało będę gazować |
będziemy gazowali będziemy gazować |
będziemy gazowały będziemy gazować |
| 2 os. |
będziesz gazował będziesz gazować |
będziesz gazowała będziesz gazować |
będziesz gazowało będziesz gazować |
będziecie gazowali będziecie gazować |
będziecie gazowały będziecie gazować |
| 3 os. |
będzie gazował będzie gazować |
będzie gazowała będzie gazować |
będzie gazowało będzie gazować |
będą gazowali będą gazować |
będą gazowały będą gazować |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
gazujmy |
|
| 2 os. |
gazuj |
gazujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
gazowałbym bym gazował |
gazowałabym bym gazowała |
gazowałobym bym gazowało |
gazowalibyśmy byśmy gazowali |
gazowałybyśmy byśmy gazowały |
| 2 os. |
gazowałbyś byś gazował |
gazowałabyś byś gazowała |
gazowałobyś byś gazowało |
gazowalibyście byście gazowali |
gazowałybyście byście gazowały |
| 3 os. |
gazowałby by gazował |
gazowałaby by gazowała |
gazowałoby by gazowało |
gazowaliby by gazowali |
gazowałyby by gazowały |
bezosobnik: gazowano by
bezokolicznik: gazować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
gazując
gerundium: gazowanie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | gazowanie |
gazowania |
| D. | gazowania |
gazowań |
| C. | gazowaniu |
gazowaniom |
| B. | gazowanie |
gazowania |
| N. | gazowaniem |
gazowaniami |
| Ms. | gazowaniu |
gazowaniach |
| W. | gazowanie |
gazowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: gazujący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | gazujący |
gazujący |
gazujący |
gazujące |
gazująca |
| D. | gazującego |
gazującego |
gazującego |
gazującego |
gazującej |
| C. | gazującemu |
gazującemu |
gazującemu |
gazującemu |
gazującej |
| B. | gazującego |
gazującego |
gazujący |
gazujące |
gazującą |
| N. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującą |
| Ms. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | gazujący |
gazujący |
gazujące |
gazujące |
| D. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujących |
| C. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
| B. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujące |
| N. | gazującymi |
gazującymi |
gazującymi |
gazującymi |
| Ms. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujących |
7. silnik
Definicja
Pochodzenie
Zob. gaz
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy
Połączenia
- gazowanie silnika
Cytaty
|
Mocne gazowanie zimnego silnika powoduje zużycie jego elementów, a w skrajnym przypadku może doprowadzić do uszkodzenia. źródło: NKJP: (ic): 7 grzechów głównych polskich kierowców, Trybuna Śląska, 2004-11-05 |
|
|
[...] poproś kogoś o przegazowanie na biegu jałowym, jeśli zrobi to bez zbędnego oporu to znaczy, że w zupełności nie zna się na tych silnikach - pod żadnym pozorem nie wolno ich gazować na postoju [...]. źródło: NKJP: Internet |
|
|
To tak, jakby gazować auto na luzie. źródło: NKJP: Marcin Kołodziejczyk: Dźwigaj albo rzuć, Polityka, 2002-08-03 |
|
|
Skoczył do swojego stara i zaczął zawijać na podwórku. Ludzie się rozbiegli, a jemu się wszystko mieszało. Do przodu próbował, do tyłu, szarpał, gazował, tak nim trzęsło, że zapomniał wszystkiego, czego się przez dwadzieścia lat szoferowania nauczył. W końcu jakoś wykręcił i ruszył do bramy. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Opowieści galicyjskie, 1955 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
gazuję |
gazujemy |
|||
| 2 os. |
gazujesz |
gazujecie |
|||
| 3 os. |
gazuje |
gazują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
gazowałem +(e)m gazował |
gazowałam +(e)m gazowała |
gazowałom +(e)m gazowało |
gazowaliśmy +(e)śmy gazowali |
gazowałyśmy +(e)śmy gazowały |
| 2 os. |
gazowałeś +(e)ś gazował |
gazowałaś +(e)ś gazowała |
gazowałoś +(e)ś gazowało |
gazowaliście +(e)ście gazowali |
gazowałyście +(e)ście gazowały |
| 3 os. |
gazował |
gazowała |
gazowało |
gazowali |
gazowały |
bezosobnik: gazowano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę gazował będę gazować |
będę gazowała będę gazować |
będę gazowało będę gazować |
będziemy gazowali będziemy gazować |
będziemy gazowały będziemy gazować |
| 2 os. |
będziesz gazował będziesz gazować |
będziesz gazowała będziesz gazować |
będziesz gazowało będziesz gazować |
będziecie gazowali będziecie gazować |
będziecie gazowały będziecie gazować |
| 3 os. |
będzie gazował będzie gazować |
będzie gazowała będzie gazować |
będzie gazowało będzie gazować |
będą gazowali będą gazować |
będą gazowały będą gazować |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
gazujmy |
|
| 2 os. |
gazuj |
gazujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
gazowałbym bym gazował |
gazowałabym bym gazowała |
gazowałobym bym gazowało |
gazowalibyśmy byśmy gazowali |
gazowałybyśmy byśmy gazowały |
| 2 os. |
gazowałbyś byś gazował |
gazowałabyś byś gazowała |
gazowałobyś byś gazowało |
gazowalibyście byście gazowali |
gazowałybyście byście gazowały |
| 3 os. |
gazowałby by gazował |
gazowałaby by gazowała |
gazowałoby by gazowało |
gazowaliby by gazowali |
gazowałyby by gazowały |
bezosobnik: gazowano by
bezokolicznik: gazować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
gazując
gerundium: gazowanie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | gazowanie |
gazowania |
| D. | gazowania |
gazowań |
| C. | gazowaniu |
gazowaniom |
| B. | gazowanie |
gazowania |
| N. | gazowaniem |
gazowaniami |
| Ms. | gazowaniu |
gazowaniach |
| W. | gazowanie |
gazowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: gazujący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | gazujący |
gazujący |
gazujący |
gazujące |
gazująca |
| D. | gazującego |
gazującego |
gazującego |
gazującego |
gazującej |
| C. | gazującemu |
gazującemu |
gazującemu |
gazującemu |
gazującej |
| B. | gazującego |
gazującego |
gazujący |
gazujące |
gazującą |
| N. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującą |
| Ms. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | gazujący |
gazujący |
gazujące |
gazujące |
| D. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujących |
| C. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
| B. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujące |
| N. | gazującymi |
gazującymi |
gazującymi |
gazującymi |
| Ms. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: gazowany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | gazowany |
gazowany |
gazowany |
gazowane |
gazowana |
| D. | gazowanego |
gazowanego |
gazowanego |
gazowanego |
gazowanej |
| C. | gazowanemu |
gazowanemu |
gazowanemu |
gazowanemu |
gazowanej |
| B. | gazowanego |
gazowanego |
gazowany |
gazowane |
gazowaną |
| N. | gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowaną |
| Ms. | gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | gazowani |
gazowani |
gazowane |
gazowane |
| D. | gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
| C. | gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
| B. | gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
gazowane |
| N. | gazowanymi |
gazowanymi |
gazowanymi |
gazowanymi |
| Ms. | gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
Składnia
|
|
+ | gazować | + |
(CO)
|
8. alkohol
Definicja
Pochodzenie
Od: wyrażenia: dawać sobie w gaz 'upijać się'; zob. gaz
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie uzależnienia
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | pić |
Cytaty
|
[...] to był pijaczek, gadał, bo gadał, co mu ślina na język przyniesie, kumple, z którymi gazował, mu klamkę odrąbali, pijackie porachunki i tyle. źródło: NKJP: Katarzyna Bielas :Miejsce dochodzenia, Gazeta Wyborcza, 1993-10-21 |
|
|
Prowadził na polowaniach nagonki, wynosił z gajówki łóżka, sprzęty, a z pałacu nieśli stoły, wódkę, zagrychę - przede wszystkim bigos. Gazowali jak złoto. źródło: NKJP: Joanna Siedlecka: Jaśnie Panicz : o Witoldzie Gombrowiczu, 1987 |
|
|
Nikt wśród młodzieży nie gazuje tak na naszym kontynencie jak młodzi Duńczycy. źródło: NKJP: Kazimierz Sikorski: Mniej alkoholu dla duńskiej młodzieży, Super Express, 1998 |
|
|
Ale jak ktoś gazuje x czasu i nie je, i to połączy się z temperaturą, to może być różnie, zwykła fizjologia organizmu. źródło: Internet: uctok.com/topics89/bezpieczenstwo-na-przystanku-woodstock |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
gazuję |
gazujemy |
|||
| 2 os. |
gazujesz |
gazujecie |
|||
| 3 os. |
gazuje |
gazują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
gazowałem +(e)m gazował |
gazowałam +(e)m gazowała |
gazowałom +(e)m gazowało |
gazowaliśmy +(e)śmy gazowali |
gazowałyśmy +(e)śmy gazowały |
| 2 os. |
gazowałeś +(e)ś gazował |
gazowałaś +(e)ś gazowała |
gazowałoś +(e)ś gazowało |
gazowaliście +(e)ście gazowali |
gazowałyście +(e)ście gazowały |
| 3 os. |
gazował |
gazowała |
gazowało |
gazowali |
gazowały |
bezosobnik: gazowano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę gazował będę gazować |
będę gazowała będę gazować |
będę gazowało będę gazować |
będziemy gazowali będziemy gazować |
będziemy gazowały będziemy gazować |
| 2 os. |
będziesz gazował będziesz gazować |
będziesz gazowała będziesz gazować |
będziesz gazowało będziesz gazować |
będziecie gazowali będziecie gazować |
będziecie gazowały będziecie gazować |
| 3 os. |
będzie gazował będzie gazować |
będzie gazowała będzie gazować |
będzie gazowało będzie gazować |
będą gazowali będą gazować |
będą gazowały będą gazować |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
gazujmy |
|
| 2 os. |
gazuj |
gazujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
gazowałbym bym gazował |
gazowałabym bym gazowała |
gazowałobym bym gazowało |
gazowalibyśmy byśmy gazowali |
gazowałybyśmy byśmy gazowały |
| 2 os. |
gazowałbyś byś gazował |
gazowałabyś byś gazowała |
gazowałobyś byś gazowało |
gazowalibyście byście gazowali |
gazowałybyście byście gazowały |
| 3 os. |
gazowałby by gazował |
gazowałaby by gazowała |
gazowałoby by gazowało |
gazowaliby by gazowali |
gazowałyby by gazowały |
bezosobnik: gazowano by
bezokolicznik: gazować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
gazując
gerundium: gazowanie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | gazowanie |
gazowania |
| D. | gazowania |
gazowań |
| C. | gazowaniu |
gazowaniom |
| B. | gazowanie |
gazowania |
| N. | gazowaniem |
gazowaniami |
| Ms. | gazowaniu |
gazowaniach |
| W. | gazowanie |
gazowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: gazujący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | gazujący |
gazujący |
gazujący |
gazujące |
gazująca |
| D. | gazującego |
gazującego |
gazującego |
gazującego |
gazującej |
| C. | gazującemu |
gazującemu |
gazującemu |
gazującemu |
gazującej |
| B. | gazującego |
gazującego |
gazujący |
gazujące |
gazującą |
| N. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującą |
| Ms. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | gazujący |
gazujący |
gazujące |
gazujące |
| D. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujących |
| C. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
| B. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujące |
| N. | gazującymi |
gazującymi |
gazującymi |
gazującymi |
| Ms. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujących |
9. kino
Definicja
Noty o użyciu
Używane w odniesieniu do realiów II wojny światowej i okupacji niemieckiej w Polsce.
Pochodzenie
Zob. gaz
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne
Połączenia
- gazowanie kin
Cytaty
|
[...] zaczęto gazować lokale w czasie seansów, tj. wylewano cuchnące substancje, których zapach wyganiał wszystkich na zewnątrz, zaś salę trzeba było wietrzyć przez długi czas. źródło: NKJP: Karol Szurczak: Aleksander Kamiński jako wychowawca młodzieży w okresie okupacji, 1995 |
|
|
Mali sabotażyści wypisywali na murach obraźliwe napisy o ludziach chodzących do kina, rozlepiali plakaty, gazowali sale kinowe [...]. źródło: Internet: zadane.pl |
|
|
Akcja obejmowała pisanie na murach, rozlepianie afiszy i nalepek, rozdawanie ulotek, kolportaż fikcyjnych dodatków nadzwyczajnych do gazet, podłączenie się do niemieckich megafonów, zrywanie niemieckich flag, usuwanie z wystaw i gablot niemieckich fotografii, gazowanie kin. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Gazowanie kin było jednym ze sposobów prowadzenia walki z publiką chodzącą do kin. Metody gazowania były różne [...]. źródło: Internet: historycy.org |
|
|
Jednocześnie z rozlepianiem nalepek i wypisywaniem haseł przeprowadzano gazowanie kin, co zostało w terminologii konspiracyjnej określone mianem „smrodów dmuchanych”. źródło: Internet: czytelnik.pl |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
gazuję |
gazujemy |
|||
| 2 os. |
gazujesz |
gazujecie |
|||
| 3 os. |
gazuje |
gazują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
gazowałem +(e)m gazował |
gazowałam +(e)m gazowała |
gazowałom +(e)m gazowało |
gazowaliśmy +(e)śmy gazowali |
gazowałyśmy +(e)śmy gazowały |
| 2 os. |
gazowałeś +(e)ś gazował |
gazowałaś +(e)ś gazowała |
gazowałoś +(e)ś gazowało |
gazowaliście +(e)ście gazowali |
gazowałyście +(e)ście gazowały |
| 3 os. |
gazował |
gazowała |
gazowało |
gazowali |
gazowały |
bezosobnik: gazowano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę gazował będę gazować |
będę gazowała będę gazować |
będę gazowało będę gazować |
będziemy gazowali będziemy gazować |
będziemy gazowały będziemy gazować |
| 2 os. |
będziesz gazował będziesz gazować |
będziesz gazowała będziesz gazować |
będziesz gazowało będziesz gazować |
będziecie gazowali będziecie gazować |
będziecie gazowały będziecie gazować |
| 3 os. |
będzie gazował będzie gazować |
będzie gazowała będzie gazować |
będzie gazowało będzie gazować |
będą gazowali będą gazować |
będą gazowały będą gazować |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
gazujmy |
|
| 2 os. |
gazuj |
gazujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
gazowałbym bym gazował |
gazowałabym bym gazowała |
gazowałobym bym gazowało |
gazowalibyśmy byśmy gazowali |
gazowałybyśmy byśmy gazowały |
| 2 os. |
gazowałbyś byś gazował |
gazowałabyś byś gazowała |
gazowałobyś byś gazowało |
gazowalibyście byście gazowali |
gazowałybyście byście gazowały |
| 3 os. |
gazowałby by gazował |
gazowałaby by gazowała |
gazowałoby by gazowało |
gazowaliby by gazowali |
gazowałyby by gazowały |
bezosobnik: gazowano by
bezokolicznik: gazować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
gazując
gerundium: gazowanie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | gazowanie |
gazowania |
| D. | gazowania |
gazowań |
| C. | gazowaniu |
gazowaniom |
| B. | gazowanie |
gazowania |
| N. | gazowaniem |
gazowaniami |
| Ms. | gazowaniu |
gazowaniach |
| W. | gazowanie |
gazowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: gazujący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | gazujący |
gazujący |
gazujący |
gazujące |
gazująca |
| D. | gazującego |
gazującego |
gazującego |
gazującego |
gazującej |
| C. | gazującemu |
gazującemu |
gazującemu |
gazującemu |
gazującej |
| B. | gazującego |
gazującego |
gazujący |
gazujące |
gazującą |
| N. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującą |
| Ms. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | gazujący |
gazujący |
gazujące |
gazujące |
| D. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujących |
| C. | gazującym |
gazującym |
gazującym |
gazującym |
| B. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujące |
| N. | gazującymi |
gazującymi |
gazującymi |
gazującymi |
| Ms. | gazujących |
gazujących |
gazujących |
gazujących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: gazowany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | gazowany |
gazowany |
gazowany |
gazowane |
gazowana |
| D. | gazowanego |
gazowanego |
gazowanego |
gazowanego |
gazowanej |
| C. | gazowanemu |
gazowanemu |
gazowanemu |
gazowanemu |
gazowanej |
| B. | gazowanego |
gazowanego |
gazowany |
gazowane |
gazowaną |
| N. | gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowaną |
| Ms. | gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | gazowani |
gazowani |
gazowane |
gazowane |
| D. | gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
| C. | gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
gazowanym |
| B. | gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
gazowane |
| N. | gazowanymi |
gazowanymi |
gazowanymi |
gazowanymi |
| Ms. | gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
gazowanych |
Składnia
|
|
+ | gazować | + |
CO
|