Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *smědъ 'w odcieniu brązu, brązowy, ciemny'
Postać fonetyczna śniady jest wtórna; wskazują na to dane historyczne i gwarowe (daw. od XV w. i dial. śmiady 'jasnobrązowy, żółtobrązowy', 'ciemny, źle upieczony (o chlebie)'), jak również kontynuanty w pozostałych językach słowiańskich.
1.a skóra
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd
Relacje znaczeniowe
synonimy: | smagły |
Połączenia
- śniada cera, karnacja, skóra; twarz; śniade policzki, ramiona, uda
Cytaty
Pewnego dnia na przechadzce poznałem dziewczynę: typowa Hiszpanka, śniada cera, czarne włosy i przyjemna dla oka figura, z wszelkimi niezbędnymi krągłościami, usytuowanymi we właściwych miejscach. źródło: NKJP: Waldemar Borzestowski: Bulterier Samson i ja, 2008 |
|
Nie była zupełnie naga, lecz miała na sobie biały, wykrochmalony i bardzo krótki fartuszek, podkreślający jej śniadą karnację. źródło: NKJP: Marek Krajwski: Koniec świata w Breslau, 2003 |
|
Patrzył na śniadą skórę Zoe, bardzo dziwną dla kogoś, kto prawie całe życie oglądał tylko blade, piegowate, z sinymi żyłkami i marmurkami skóry Północy. źródło: NKJP: Piotr Siemion: Niskie łąki, 2000 |
|
Wciąż powracałem do wieczornych spotkań z Marią; piękną arabską dziewczyną o ciemnych włosach, śniadych licach i dużych czarnych oczach, i jej opowieści o kraju, mieście, rodzinie i o sobie. źródło: NKJP: Bez wody żyć się nie da, Dziennik Polski, 2000-07-01 |
|
Gwar leniwych rozmów, krótki śmiech, podzwanianie bransolet na przegubach śniadych rąk i kostkach nóg, ściszona muzyka łagodziły napięcie, prawie usypiały. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | śniady |
śniady |
śniady |
śniade |
śniada |
D. | śniadego |
śniadego |
śniadego |
śniadego |
śniadej |
C. | śniademu |
śniademu |
śniademu |
śniademu |
śniadej |
B. | śniadego |
śniadego |
śniady |
śniade |
śniadą |
N. | śniadym |
śniadym |
śniadym |
śniadym |
śniadą |
Ms. | śniadym |
śniadym |
śniadym |
śniadym |
śniadej |
W. | śniady |
śniady |
śniady |
śniade |
śniada |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | śniadzi |
śniadzi |
śniade |
śniade |
D. | śniadych |
śniadych |
śniadych |
śniadych |
C. | śniadym |
śniadym |
śniadym |
śniadym |
B. | śniadych |
śniadych |
śniadych |
śniade |
N. | śniadymi |
śniadymi |
śniadymi |
śniadymi |
Ms. | śniadych |
śniadych |
śniadych |
śniadych |
W. | śniadzi |
śniadzi |
śniade |
śniade |
Składnia
![]() |
+ | śniady | + |
![]() |
szyk: neutralny |
1.b człowiek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd
Relacje znaczeniowe
synonimy: | smagły, śniadoskóry |
Połączenia
- śniady chłopiec, chłopak, mężczyzna; śniada dziewczyna, kobieta
Cytaty
Tutaj, bez względu na to, czy mi to pasuje do całości, czy nie, wcina się opowieść o doktorze Z., niesłychanie - jak zawsze podkreślała babcia - przystojnym ginekologu: śniadym, piwnookim południowcu z szopą siwych - choć dopiero co przekroczył trzydziestkę -włosów. źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Lala, 2006 |
|
[...] wyobraziłem sobie mroczny gabinet rozświetlony lampą naftową i ich, siedzących w głębokich skórzanych fotelach na tle ściany z ksiąg: jego o szczupłej, ascetycznej twarzy pod niesforną czupryną gęstych siwych włosów i ją młodziutką, śniadą i piękną jak królowa Saby [...]. źródło: NKJP: Andrzej Czcibor-Piotrowski: Cud w Esfahanie, 2001 |
|
Śniadzi Portugalczycy mają w sobie coś z subtelności i dyskrecji cieni. Nie narzucają się swoją obecnością nawet w najbardziej turystycznych miejscach. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Polka, 2001 |
|
Naiwny człowiek to taki, który zaczepiony przez śniadego, kaleczącego polszczyznę cudzoziemca, w rzeczywistości zazwyczaj Cygana spod Nowego Targu, kupuje od niego rulon kilkupensówek, uważając, że to carskie ruble. źródło: NKJP: Idealny wyborca, Dziennik Polski, 2001-08-18 |
|
W kasynie gry, chyba w Monte Carlo, ale nie jestem pewien, poznał takiego śniadego faceta, który kazał się tytułować szejkiem. źródło: NKJP: Lucjan Wolanowski: Upał i gorączka, 1970 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | śniady |
śniady |
śniady |
śniade |
śniada |
D. | śniadego |
śniadego |
śniadego |
śniadego |
śniadej |
C. | śniademu |
śniademu |
śniademu |
śniademu |
śniadej |
B. | śniadego |
śniadego |
śniady |
śniade |
śniadą |
N. | śniadym |
śniadym |
śniadym |
śniadym |
śniadą |
Ms. | śniadym |
śniadym |
śniadym |
śniadym |
śniadej |
W. | śniady |
śniady |
śniady |
śniade |
śniada |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | śniadzi |
śniadzi |
śniade |
śniade |
D. | śniadych |
śniadych |
śniadych |
śniadych |
C. | śniadym |
śniadym |
śniadym |
śniadym |
B. | śniadych |
śniadych |
śniadych |
śniade |
N. | śniadymi |
śniadymi |
śniadymi |
śniadymi |
Ms. | śniadych |
śniadych |
śniadych |
śniadych |
W. | śniadzi |
śniadzi |
śniade |
śniade |
Składnia
![]() |
+ | śniady | + |
![]() |
szyk: neutralny |