UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

upaść się

Chronologizacja

1875, M. Bałucki: Zaklęte pieniądze, books.google.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	upasę się	upasiemy się
2 os.	upasiesz się	upasiecie się
3 os.	upasie się	upasą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	upasłem się +(e)m się upasł	upasłam się +(e)m się upasła	upasłom się +(e)m się upasło	upaśliśmy się +(e)śmy się upaśli	upasłyśmy się +(e)śmy się upasły
2 os.	upasłeś się +(e)ś się upasł	upasłaś się +(e)ś się upasła	upasłoś się +(e)ś się upasło	upaśliście się +(e)ście się upaśli	upasłyście się +(e)ście się upasły
3 os.	upasł się	upasła się	upasło się	upaśli się	upasły się

bezosobnik: upasiono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		upaśmy się
2 os.	upaś się	upaście się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	upasłbym się bym się upasł	upasłabym się bym się upasła	upasłobym się bym się upasło	upaślibyśmy się byśmy się upaśli	upasłybyśmy się byśmy się upasły
2 os.	upasłbyś się byś się upasł	upasłabyś się byś się upasła	upasłobyś się byś się upasło	upaślibyście się byście się upaśli	upasłybyście się byście się upasły
3 os.	upasłby się by się upasł	upasłaby się by się upasła	upasłoby się by się upasło	upaśliby się by się upaśli	upasłyby się by się upasły

bezosobnik: upasiono by się

bezokolicznik: upaść się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: upasłszy się

gerundium: upasienie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	upasienie się	upasienia się
D.	upasienia się	upasień się
C.	upasieniu się	upasieniom się
B.	upasienie się	upasienia się
N.	upasieniem się	upasieniami się
Ms.	upasieniu się	upasieniach się
W.	upasienie się	upasienia się

Pochodzenie

Zob. paść (krowy na łące)

1. o zwierzęciu

Definicja

zwiększyć masę swojego ciała w wyniku długotrwałego spożywania dużej ilości pokarmu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Cytaty

Ziemniaków już nie sadzę, bo upasą się na nich nie moje świnie, ale dziki biegające całymi watahami po polach wokół wioski.

źródło: NKJP: Adam Sito: Wojna o dzika i pieniądze, Dziennik Bałtycki, 2008-03-14

Ogromną zaletą kozy jest to, że bywa praktycznie wszystkożerna: zjada niemal wszystkie rośliny, nawet zupełnie wysuszone. Gdy ich zabraknie, kozy obgryzają nagie gałązki krzaków. Dlatego są tak chętnie hodowane nawet na terenach ubogich w pastwiska. Niektórzy twierdzą z ironicznym uśmieszkiem, że koza upasie się nawet na betonie.

źródło: NKJP: WIR: Krowa kolejarza, NTN Powiśle, 2000-02-04

Kiedy nadaje się do uboju - tak ze 120 kilo, ale żeby świnka tak się upasła, trzeba czasu.

źródło: NKJP: Internet

2. nadmiernie utyć

Definicja

pot. pejorat.

jedząc więcej niż potrzeba, stać się zbyt tęgim

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	opaść się, spaść się, utuczyć się
	hiperonimy:	utyć

Cytaty

– Nie mogę patrzeć na te młode dziewczyny, które tak się upasły. Kiedy zwrócę im uwagę, nic sobie z tego nie robią i uważają, że wyglądają przepięknie [...].

źródło: NKJP: Joanna Malenka: Tyjemy na potęgę, Gazeta Poznańska, 2006-09-01

Na pewno w dniu ślubu tak nie wyglądały, a dziecko w wózku świadczy, że ślub był niedawno, więc co się stało, że tak się upasły? - wylewa się im ze spodni, z rękawów [...].

źródło: NKJP: Internet

3. cudzym kosztem

Definicja

pot. pejorat.

znacznie się wzbogacić, sprawiając, że ktoś inny poniósł w rezultacie tego stratę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

opaść się, utuczyć się, wypaść się

Cytaty

Na likwidację 600 miejsc pracy i zamkniecie kolejnej firmy Jaworzna nie stać. Nie zamierzamy przyglądać się jak syndyk zaspokaja tylko własne potrzeby finansowe. Nie zamierzamy czekać aż huta podzieli los Dolomitów na których upasło się 5 kolejnych syndyków.

źródło: NKJP: (sc): Syndyk myśli o sobie, Co Tydzień Jaworzno, 2005-01-01

Obalili rząd, który już dawno przeprowadziłby nas do innej Polski, Polski nas wszystkich, a nie grupy finansowych elit, [...] które upasły się na narodowym majątku.

źródło: NKJP: Internet

Rosja, zamykając kurek i podnosząc ceny gazu, chciała uderzyć w ukraiński przemysł ciężki, który upasł się dzięki tym dostawom.

źródło: NKJP: Jagienka Wilczak: Niebieska kontrrewolucja, Polityka, 2006-01-28

Składnia

upaść się

(na CZYM)

Data ostatniej modyfikacji: 14.11.2018