UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

egzemplarz

Chronologizacja

1552, SPXVI
Na początku tylko w odniesieniu do tekstów, książek z różnymi odcieniami znaczeniowymi (m. in. 'oryginał')

Pochodzenie

łac. exemplar 'wzór'

1. książki

Definicja

pojedyncza rzecz z grupy takich samych przedmiotów

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

egzemplarz próbny; autorski; archiwalny; zaczytany egzemplarz
egzemplarz czasopisma, gazety, książki, pisma, płyty, tygodnika

Cytaty

Mick mruknął tylko do siebie „B24” i wrócił do przeglądania gazet. - Dzisiaj wezmę to - powiedział wyciągając ze stosiku egzemplarz „National Geographic”.

źródło: NKJP: Adam Barczyński: Ślepy los, 1999

Szybko, jakby w łańcuchowej reakcji, książkę przetłumaczono na jedenaście języków. Sprzedaż przekroczyła dwa miliony egzemplarzy.

źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005

To seryjny samochód. - Z dwulitrowym silnikiem? - zdziwił się komisarz. [...] Przecież on nie może być homologowany w pierwszej grupie, bo nie wyprodukowano pięciu tysięcy egzemplarzy tego modelu.

źródło: NKJP: Janusz Płoński, Maciej Rybiński: Góralskie tango, 1978

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	egzemplarz	egzemplarze
D.	egzemplarza	egzemplarzy
C.	egzemplarzowi	egzemplarzom
B.	egzemplarz	egzemplarze
N.	egzemplarzem	egzemplarzami
Ms.	egzemplarzu	egzemplarzach
W.	egzemplarzu	egzemplarze

Składnia

egzemplarz

CZEGO

Skróty

	egz.
	egzempl.

2. okaz

Definicja

przedmiot, roślina, zwierzę lub człowiek mający typowe cechy swojego gatunku lub rodzaju

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

egzemplarz gatunku; człowieka, mężczyzny; motyla; dębu, sekwoi

Cytaty

W lasach północnej Kalifornii - dendrolog amerykański [...] - odkrył najwyższe drzewo świata. Jest to sekwoja o wysokości około 128 m. Dotychczas za rekordowy egzemplarz uznawana była sekwoja niższa o 6 m.

źródło: NKJP: Edward Stachura: Cała jaskrawość, 2006

Jakie to dziwne, że każdy z nas czuje się wyjątkowy, niepowtarzalny, lepszy od innych - a innego widzimy jedynie jako egzemplarz gatunku, kogoś przypadkowego, zawsze do zastąpienia.

źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Asystent śmierci. Powieść o karykaturach Mahometa, o miłości i nienawiści w Europie, 2007

- Czy to nie jest zdziczały egzemplarz amerykańskiego kota nadrzewnego? Może by sprowadzić jakiegoś... jak im tam? Felinologa?

źródło: NKJP: Eugeniusz Dębski: Aksamitny Anschluss, 2001

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	egzemplarz	egzemplarze
D.	egzemplarza	egzemplarzy
C.	egzemplarzowi	egzemplarzom
B.	egzemplarz	egzemplarze
N.	egzemplarzem	egzemplarzami
Ms.	egzemplarzu	egzemplarzach
W.	egzemplarzu	egzemplarze

Składnia

egzemplarz

KOGO/CZEGO

3. osoba

Definicja

ekspresywnie o osobie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka określenia człowieka ze względu na jego usposobienie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka

Połączenia

osobliwy egzemplarz

Cytaty

Dradin opuścił wzrok i zobaczył, że stoi przy nim dziwaczny mężczyzna. Osobliwy ten egzemplarz wyglądał – trzeba to powiedzieć – jakby składał się z jednego mięśnia; przysadzisty człowieczek o nisko osadzonym środku ciężkości, a mimo to wyglądający na beztroskiego: krótko mówiąc, karzełek.

źródło: NKJP: Jeff VanderMeer: Zakochany Dradin, Esensja, 2008-06

Tatar leniwie podpierał ścianę i bezmyślnie wpatrywał się w kamienicę stojącą naprzeciwko. Wiesiek dostrzegł go natychmiast i wskazał palcem. - To ten egzemplarz - powiedział. - Żeby tylko miał jeszcze towar!

źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007

[...] jeszcze nie miał z prawdziwym mężczyzną do czynienia. Tylko z jakimiś niewydarzonymi egzemplarzami (głównie z Adasiem, artystycznym synalkiem mamusi).

źródło: NKJP: Monika Rakusa: Żona Adama, 2010

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	egzemplarz	egzemplarze
D.	egzemplarza	egzemplarzy
C.	egzemplarzowi	egzemplarzom
B.	egzemplarz	egzemplarze
N.	egzemplarzem	egzemplarzami
Ms.	egzemplarzu	egzemplarzach
W.	egzemplarzu	egzemplarze

Frazeologizmy

egzemplarz obowiązkowy
egzemplarz sygnalny
egzemplarz próbny

Data ostatniej modyfikacji: 08.05.2025