Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
m1, m2, m3 | n1, n2 | ż | p1 | m1 | pozostałe | ||||
akc | -akc | akc | -akc | -depr | depr | ||||
M. | on |
ono |
ona |
oni |
one |
||||
D. | jego |
go |
jego |
go |
jej |
ich |
|||
D poprz. | niego |
+ń |
niego |
niej |
nich |
||||
C. | jemu |
mu |
jemu |
mu |
jej |
im |
|||
C poprz. | niemu |
niemu |
niej |
nim |
|||||
B. | jego |
go |
je |
ją |
ich |
je |
|||
B poprz. | niego |
+ń |
nie |
nią |
nich |
nie |
|||
N. | nim |
nim |
nią |
nimi |
|||||
Ms. | nim |
nim |
niej |
nich |
Pochodzenie
psł. *onъ 'ten dalszy, tamten'
Prasłowiański zaimek wskazujący *onъ 'ten dalszy, tamten', wtórnie użyty jako mianownik zaimka osobowego trzeciej osoby liczby pojedynczej rodzaju męskiego, zastąpił w tej funkcji zaimek osobowy *jь (Bor)
1. to on
Definicja
Noty o użyciu
Forma mianownika używana tylko w celu przeciwstawienia danego obiektu innym lub podkreślenia, że chodzi właśnie o ten obiekt, a nie o inny.
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Połączenia
- on i ona; ja i on, my i oni
Cytaty
Jednak ani on, ani ona nie potrafili dogadać się z Reginą, która nie słuchała nikogo i od dawna chadzała własnymi ścieżkami. źródło: NKJP: Irena Matuszkiewicz: Nie zabijać pająków, 2007 |
|
[...] nie wiem, komu mam bardziej współczuć: jemu czy tobie. źródło: NKJP: Michał Bielecki: Osiedle prominentów, 1997 |
2. w tekście
Definicja
Noty o użyciu
Używane także w eleganckich i uznawanych za staromodne zwrotach typu: Pan pozwoli, że go pożegnam , Pani pozwoli, że będę jej towarzyszył .
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Cytaty
Spójrzcie na babcię. Wszystko jej się w głowie pomieszało. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Tango, 1964 |
|
Ma Pan dwa psy: boksera i wilczura. One także z Panem jeżdżą? źródło: NKJP: Narciarstwo, Dziennik Polski, 2003-10-27 |
|
Resztki pokruszonego gontu walają się w trawie. Tkwiące w nich gwoździe mają niespotykany dzisiaj, kwadratowy przekrój. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Opowieści galicyjskie, 1995 |