UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dialektyzm

Chronologizacja

1927, Język Polski, books.google.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. dialektyzm
dialektyzmy
D. dialektyzmu
dialektyzmów
C. dialektyzmowi
dialektyzmom
B. dialektyzm
dialektyzmy
N. dialektyzmem
dialektyzmami
Ms. dialektyzmie
dialektyzmach
W. dialektyzmie
dialektyzmy

Pochodzenie

ang. dialectism

fr. dialectisme

niem. Dialektismus

Od: dialekt

Definicja

jęz. 
wyraz, forma gramatyczna lub konstrukcja składniowa pochodząca z którejś z terytorialnych odmian języka

Noty o użyciu

Wyraz używany jako termin językoznawczy, mający różne ściślejsze definicje w zależności od autora.
Ms. lp wymawiany: [djalektyźmie] lub [djalektyzmie].

Wymowa

[djalektysm] lub [djalektyzm]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka wieś

Cytaty

W polszczyźnie miejskiej, także dużych miast, zaczynają się pojawiać właściwe dla wsi dialektyzmy, które wraz z regionalizmami typowymi dla danego obszaru Polski tworzą fenomen określany gwarą miasta lub gwarą miejską.

źródło: NKJP: Marian Satała: Całuję rączki, czyli fenomen gwary miejskiej, Gazeta Krakowska, 2004-10-30

Jungmann wykorzystał oczywiście stare czeskie słownictwo. [...] Dawny zasób leksykalny był uzupełniany neologizmami, kalkami wyrazów obcych, dialektyzmami oraz zapożyczeniami.

źródło: NKJP: Zofia Teresa Orłoś: Czeskie odrodzenie narodowe i językowe, 2000

Wszystko ponoć za sprawą lokalnego dialektu, którego wpływy zaznaczył się w utworze i który części arystokratów i dworzan wydał się prostacki i nie dość godny, by opiewać nim rycerską miłość. W rzeczywistości zarzut ten był przesadzony, gdyż Konon unikał dialektyzmów [...].

źródło: NKJP: Dariusz Piwowarczyk: Słynni rycerze Europy: Rycerze w służbie dam i dworu, 2009

[...] status ewentualnego dialektyzmu zmieniał się lub mógł się zmienić. Ważnym kryterium przy ustalaniu tej grupy wyrazów są - poza świadectwem ówczesnych słownikarzy czy gramatyków - wyniki badań dialektologicznych i istniejące opracowania polszczyzny regionalnej.

źródło: NKJP: Elżbieta Umińska-Tytoń: Słownictwo polszczyzny potocznej XIX wieku, 2001

Data ostatniej modyfikacji: 08.03.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj