Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | mołojec |
mołojcy |
ndepr |
| mołojce |
depr | ||
| D. | mołojca |
mołojców |
|
| C. | mołojcowi |
mołojcom |
|
| B. | mołojca |
mołojców |
|
| N. | mołojcem |
mołojcami |
|
| Ms. | mołojcu |
mołojcach |
|
| W. | mołojcu mołojcze |
mołojcy |
ndepr |
| mołojce |
depr |
Inne uwagi
Zwykle lm
Pochodzenie
Wyraz wywodzi się z południoworuskiego molodec 'młody, dzielny mężczyzna'; polska forma mołojec powstała z upodobnień i uproszczeń w postaciach odmienionych przez przypadki, por.: molodec - molodca > molotca > molojca
1. Kozak
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Przynależność i podział terytorialny nazwy osób ze względu na ich pochodzenie i przynależność terytorialną
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | Kozak |
Cytaty
|
Czy nie łatwiej utrzymać politykę divide et impera, dziel i rządź, czyli podział na prostych mołojców zaporoskich i Kozaków rejestrowych na żołdzie państwa? źródło: NKJP: Uchodnicy i dobycznicy, Dziennik Polski, 2000-12-08 |
|
|
[...] wpatrywała się we mnie badawczo, mówiąc śpiewnie po rusku: mołojec, to znaczy zuch oraz krasawiec, to jest piękniś, co już chyba było nadmiarem łaski. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003 |
|
|
W zimie chodził w obszernej pelisie podbitej tchórzami i nosił na głowie czapę futrzaną spłaszczoną z przodu, co przy jego szczupłej twarzy dodawało mu wdzięku. Pewnie byłabym się zakochała na zabój w tym mołojcu, którego oczy zawsze się śmiały [...]. źródło: Maria Stępkowska-Szwed: Maniusia, Marynia, Maria: saga rodzinna, 1995 (books.google.pl) |
|
|
A gdy gościniec w Ladzką Puszczę się zagłębił, chłopcy z taką werwą ucięli swojską piosenkę o chwackim mołojcu i jego wiernym koniu wronym, aż ze świerków igliwie się sypnęło. źródło: Mikołaj Hajduk: Białowieskie opowieści, 1990 (books.google.pl) |
2. żołnierz
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna osoby związane z wojskiem i wojną
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne
Cytaty
|
Każde zdanie obfitowało w korowody Sztejmesów, którzy urastali do rangi jakiegoś idola, brygadiera prowadzącego szeregi swych wiernych mołojców przeciwko nieznanym wrogom. źródło: NKJP: Piotr Śliwiński: Dziki kąt, 2007 |
|
|
Opowiadaliśmy też o rzeziach urządzanych przez chłopskich powstańców Münzera i mołojców Chmielnickiego, o pogromach ze strony głęboko prowincjonalnych bigotów i wielkomiejskiego motłochu [...]. źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998 |
|
|
Na czele dwóch tysięcy mołojców ataman ruszył z Siczy na starostę czerkaskiego. źródło: NKJP: Uchodnicy i dobycznicy, Dziennik Polski, 2000-12-08 |
|
|
Siedziało na nich kilku mołojców jako ochrona. „Jemioł” dał rozkaz: - „Ognia! - tylko nie do koni”. Serie ognia z naszej broni maszynowej i ręcznej spowodowały panikę wśród ludzi i koni, źródło: Czesław Piotrowski: Przez Wołyń i Polesie na Podlasie, 1998 (books.google.pl) |
|
|
Ogień turecki spowodował znaczne straty w szeregach kozackich, toteż mołojcy Sahajdacznego zawrócili do swego taboru. źródło: Leszek Podhorodecki: Chocim 1621, 1988 (books.google.pl) |
3. zadziorny
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka określenia człowieka ze względu na jego usposobienie
Cytaty
|
W ostatnich dniach 1993 roku spotkałem jednego z najsławniejszych niegdyś kozaków miasta. Choć przeszło sześćdziesięciolatek, to wcale nie emeryt, zgred. Sprężysty, muskularny, szybki w ruchach, bez kałduna. U siebie w wiejskiej posiadłości daje sobie radę z wiejskimi mołojcami . źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Powidoki, 2010 |
|
|
Po mojemu to będzie tak: drużynówkę na K-90 wygrają Austriacy przed Finami i Słoweńcami. Nasi mołojcy powinni załapać się na 4.-5. miejsce. źródło: Internet: skijumping.pl |