UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zegnać

częściej zgonić

Chronologizacja

1388, SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zegnam	zegnamy
2 os.	zegnasz	zegnacie
3 os.	zegna	zegnają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zegnałem +(e)m zegnał	zegnałam +(e)m zegnała	zegnałom +(e)m zegnało	zegnaliśmy +(e)śmy zegnali	zegnałyśmy +(e)śmy zegnały
2 os.	zegnałeś +(e)ś zegnał	zegnałaś +(e)ś zegnała	zegnałoś +(e)ś zegnało	zegnaliście +(e)ście zegnali	zegnałyście +(e)ście zegnały
3 os.	zegnał	zegnała	zegnało	zegnali	zegnały

bezosobnik: zegnano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zegnajmy
2 os.	zegnaj	zegnajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zegnałbym bym zegnał	zegnałabym bym zegnała	zegnałobym bym zegnało	zegnalibyśmy byśmy zegnali	zegnałybyśmy byśmy zegnały
2 os.	zegnałbyś byś zegnał	zegnałabyś byś zegnała	zegnałobyś byś zegnało	zegnalibyście byście zegnali	zegnałybyście byście zegnały
3 os.	zegnałby by zegnał	zegnałaby by zegnała	zegnałoby by zegnało	zegnaliby by zegnali	zegnałyby by zegnały

bezosobnik: zegnano by

bezokolicznik: zegnać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zegnawszy

gerundium: zegnanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zegnanie	zegnania
D.	zegnania	zegnań
C.	zegnaniu	zegnaniom
B.	zegnanie	zegnania
N.	zegnaniem	zegnaniami
Ms.	zegnaniu	zegnaniach
W.	zegnanie	zegnania

imiesłów przymiotnikowy bierny: zegnany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zegnany	zegnany	zegnany	zegnane	zegnana
D.	zegnanego	zegnanego	zegnanego	zegnanego	zegnanej
C.	zegnanemu	zegnanemu	zegnanemu	zegnanemu	zegnanej
B.	zegnanego	zegnanego	zegnany	zegnane	zegnaną
N.	zegnanym	zegnanym	zegnanym	zegnanym	zegnaną
Ms.	zegnanym	zegnanym	zegnanym	zegnanym	zegnanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zegnani	zegnani	zegnane	zegnane
D.	zegnanych	zegnanych	zegnanych	zegnanych
C.	zegnanym	zegnanym	zegnanym	zegnanym
B.	zegnanych	zegnanych	zegnanych	zegnane
N.	zegnanymi	zegnanymi	zegnanymi	zegnanymi
Ms.	zegnanych	zegnanych	zegnanych	zegnanych

odpowiednik aspektowy: zganiać

Pochodzenie

Zob. gnać

1. ze stołu

Definicja

zmusić kogoś lub coś do opuszczenia jakiegoś miejsca

Warianty

częściej zgonić

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Relacje znaczeniowe

synonimy:

spędzić

Cytaty

Ziemia i trawa z każdą chwilą wilgotniały pod wzmagającą się ulewą, która zegnała mnie z wygodnego miejsca w poszukiwaniu schronienia.

źródło: NKJP: Piotr Śliwiński: Dziki kąt, 2007

Buldożery poszerzyły główne zaułki, wylano je asfaltem, policja zegnała z ulic straganiarzy, stada bezpańskich psów i krów.

źródło: Wojciech Jagielski: Paharganj - przystanek dzieci kwiatów, 2014-02-24 (money.pl)

Krzysztof zegnał kurę z dachu samochodu.

źródło: Janusz Majewski: Siedlisko, 2011 (marginesy.com.pl)

Składnia

zegnać

KOGO/CO + SKĄD

2. w jedno miejsce

Definicja

zmusić grupę ludzi lub zwierząt do tego, żeby zebrali się w jednym miejscu

Warianty

częściej zgonić

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	spędzić
	antonimy:	rozgonić, rozpędzić
	hiperonimy:	zgromadzić

Połączenia

zegnać wszystkich

Cytaty

Waldek widział, jak ojca przywieźli otwartym samochodem. Był targowy dzień, zegnali ludzi do szkoły.

źródło: Alicja Zielińska: 17 września 1939 roku, Nasza Historia, 2014-10-03 (naszahistoria.pl)

Przed Czarnym Dunajcem juhasi zegnali owce na drogę i tak przeszli przez wieś.

źródło: NKJP: Idą redyki, Gazeta Krakowska, 2002-10-22

Składnia

zegnać

KOGO/CO + DOKĄD

3. zmęczyć

Definicja

zmusić człowieka lub zwierzę do zbyt szybkiego poruszania się i spowodować tym samym jego zmęczenie

Warianty

częściej zgonić

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Cytaty

- Zdrowoście konie zegnali. [...]
- Ścigalim się.

źródło: Zofia Kossak: Suknia Dejaniry, 1958 (docer.pl)

Składnia

zegnać

KOGO/CO

4. na kogoś winę

Definicja

pot.

przypisać czyjeś wady albo winę za czyjeś błędy osobie niewinnej w celu przeniesienia na nią odpowiedzialności

Warianty

częściej zgonić

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

przypisać

Cytaty

- Ja wiem - krzyknął Bartek, po czym zegnał winę na Michała, z którym od samego początku roku szkolnego się nie lubił i nie był skłonny się z nim zaprzyjaźnić.

źródło: Internet: brainly.pl

- Znam wiele jednostek, które pływają nawet 12 h, więc zastanawia mnie to, czy ceny będą tam wyższe. [...] - Ja bym zegnał to na ilość wyjść w morze, a nie na cenę paliwa.

źródło: Internet: splawik.com/topic

Raz panu Michałowi udało się namierzyć takiego, co podrzucił tu swoje dokumenty. - Straż miejska ukarała go mandatem. Ale zegnał na teściową, że to ona przyniosła.

źródło: Iwona Woźniak: Przywożą całe worki ludzkich włosów, 2009-07-09 (pomorska.pl)

Składnia

	+	zegnać	+	CO + na KOGO/CO
	+	zegnać	+	na KOGO/CO + że ZDANIE

Data ostatniej modyfikacji: 14.06.2021