UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

prawo książęce

Odmiana

typ frazy: fraza rzeczownikowa

n2, odmienny: prawo, książęce

Definicja

praw. 
w średniowiecznej Polsce ogół zasad związanych z władzą książęcą nad ludźmi oraz dobrami materialnymi, która to władza obejmowała sądownictwo oraz możliwość uzyskiwania od podwładnych takich świadczeń jak daniny, udział w służbie wojskowej oraz wykonywanie na rzecz władcy posług innego rodzaju

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa regulacje prawne

Połączenia

  • system, ustrój; daniny, posługi prawa książęcego
  • ustanowić prawo książęce

Cytaty

Bolesław II - prawnuk Chrobrego wstąpił na tron w wieku kilkunastu lat, obejmując kraj wyniszczony wojnami, najazdami, rozruchami pogańskimi i - co gorsza - zależny od sąsiadów [...]. [...]. Podjął szereg reform, mających na celu uzdrowienie organizmu państwowego. Ustanowił twarde prawo książęce, określające „porządek spraw publicznych” [...].

źródło: NKJP: „Polska Święta Helena”, Dziennik Polski, 2000-11-14

[...] administracja terenowa, która - za względu na posiadanie środków przymusu - potrafiła wyegzekwować od monarszych poddanych daniny i posługi prawa książęcego.

źródło: NKJP: Andrzej Chwalba: Obyczaje w Polsce : od średniowiecza do czasów współczesnych: praca zbiorowa, 2004

[...] pielgrzymka stanowiła częsty składnik pokuty nakładanej na przestępcę (przed surowym prawem książęcym można było ujść za granicę, ale do ocalenia nieśmiertelnej duszy przed wiecznym potępieniem i mękami piekielnymi niezbędne było uzyskanie odpuszczenia i odpokutowanie popełnionego grzechu).

źródło: NKJP: Dariusz Piwowarczyk: Słynni rycerze Europy. Rycerze Chrystusa, 2007

W Wielkopolsce opola były też kolektywnymi dannikami. Każde z nich dostarczało księciu po jednym wole i jednej krowie rocznie. Wymiar tego świadczenia nie zależał od liczby wsi ani od liczby gospodarstw w opolu. Wszystkie inne daniny prawa książęcego pobierali książęcy komornicy bezpośrednio z poszczególnych gospodarstw [...].

źródło: NKJP: Karol Modzelewski: Barbarzyńska Europa, 2004

W 1596 Gliwice wykupiły zwierzchnie prawa książęce do miasta i wsi podległych miastu za zawrotną sumę 27 000 talarów, stając się „wolnym miastem królewskim”.

źródło: NKJP: Lech Szaraniec: Górny Śląsk, 1997

Data ostatniej modyfikacji: 21.07.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj