UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

halogen

Chronologizacja

1947, SJPDor

1. lampa

Definicja

lampa wypełniona specjalnym gazem, dająca silne światło

Pochodzenie

Uniwerbizacja syntagmy lampa halogenowa.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Energia elektryczność

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Połączenia

  • okrągły; jasny, mocny, potężny; nowoczesny halogen; halogeny samochodowe
  • halogen od autobusu, ciężarówki, samochodu...
  • halogeny i lusterka boczne, halogeny i lampy, halogeny i opony, halogeny i reflektory, halogeny i świetlówki
  • blask, światło halogenu; komplet, system, zestaw halogenów
  • statyw z halogenem; samochód, sufit z halogenami
  • halogen świeci, oświetla coś
  • włączyć/włączać, zapalić/zapalać, zaświecić; zgasić halogen; montować/zamontować halogen; oświetlić/oświetlać, podświetlić/podświetlać, świecić halogenami

Cytaty

Na uczestników imprezy spadnie sztuczny śnieg. Przed klubem zostanie ustawiony potężny halogen, z którego świetlny słup „wystrzeli” w niebo.

źródło: NKJP: Sunset Festival – klubowa impreza na plaży, Dziennik Bałtycki, 2009-08-07

W nocy z 19 na 20 kwietnia nieznany sprawca skradł halogeny od renault zaparkowanego przy alei Wojska Polskiego w Kaliszu.

źródło: NKJP: AND: Kalisz, Gazeta Poznańska, 2002-04-22

Podwieszane sufity z halogenami, kinkiety, dobrobyt i święty spokój mówiły Karolinie jedno: że to już wszystko, co przygotowało dla niej życie.

źródło: NKJP: Piotr Siemion: Finimondo. Komedia romantyczna, 2004

Kilka dni temu [...] postanowił zainwestować w swój sklep i zamontował system halogenów w bruku, przed swoim pawilonem, które miały oświetlać witrynę sklepową.

źródło: NKJP: Adrian Czarnota: Ślepe oko, Tygodnik Rybnicki, 2007-09-11

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. halogen
halogeny
D. halogenu
halogenów
C. halogenowi
halogenom
B. halogen
halogeny
N. halogenem
halogenami
Ms. halogenie
halogenach
W. halogenie
halogeny

2. pierwiastek

Definicja

chem. 
jeden z wyodrębnianej w układzie okresowym grupy pierwiastków będących niemetalami, wyróżniających się wysoką aktywnością chemiczną i mających właściwości chemiczne i fizyczne oraz budowę atomów podobne do fluoru

Pochodzenie

internac.

ang. halogen

fr. halogène

niem. Halogen

gr. háls, halós 'sól' + gr. génos 'ród, pochodzenie, potomstwo, gatunek'

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia minerały i pierwiastki

Relacje znaczeniowe

synonimy:  fluorowiec
hiperonimy:  substancja

Cytaty

W organizmie ludzkim cysteina [...] sprzęga się z pewnymi aromatycznymi składnikami (np. benzenem), policyklicznymi węglowodorami (np. naftalenem) i węglowodorami z halogenem w pierścieniu (np. bromobenzenem), w którym następnie ulega acetylacji do kwasów merkapturowych.

źródło: NKJP: Leokadia Kłyszejko-Stefanowicz: Cytobiochemia: biochemia niektórych struktur, 1995

Halo­geny (ina­czej zwane flu­o­row­cami) są pier­wiast­kami z 17. grupy układu okre­so­wego.

źródło: Internet: weirdscience.eu

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. halogen
halogeny
D. halogenu
halogenów
C. halogenowi
halogenom
B. halogen
halogeny
N. halogenem
halogenami
Ms. halogenie
halogenach
W. halogenie
halogeny

Inne uwagi

Zwykle lm

Data ostatniej modyfikacji: 06.03.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj