UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

biżuteria

Chronologizacja

1819, Kuryer Litewski, nr 92, polona.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. biżuteria
biżuterie
D. biżuterii
biżuterii
neut
biżuteryj
char
C. biżuterii
biżuteriom
B. biżuterię
biżuterie
N. biżuterią
biżuteriami
Ms. biżuterii
biżuteriach
W. biżuterio
biżuterie

Inne uwagi

Zwykle lp

Pochodzenie

fr. bijouterie

Definicja

rzeczy takie jak pierścionki, bransoletki, naszyjniki i kolczyki, noszone dla ozdoby, wyrabiane przede wszystkim z metali szlachetnych i drogich kamieni

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie ozdoby i dodatki

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  kosztowności

Połączenia

  • damska, męska; artystyczna; indiańska; brylantowa, bursztynowa, metalowa, miedziana, srebrna, szklana, tombakowa, złota, żelazna; ręcznie robiona; ciężka, drobna, masywna; bezcenna, cenna, droga, drogocenna, kosztowna, tania; ekskluzywna, elegancka, luksusowa; fałszywa, sztuczna; ciekawa, niebanalna, nowoczesna, oryginalna, piękna, wyszukana, wspaniała, wymyślna; kunsztowna, skromna, unikatowa; tandetna; stara, współczesna; zbędna; patriotyczna, ślubna, żałobna; rodowa biżuteria; biżuteria warta ileś
  • biżuteria jakiejś firmy, jakiejś wartości
  • biżuteria z bursztynu, z drewna, z koralu, z krzemienia pasiastego, ze srebra, ze złota
  • biżuteria z bursztynami, z kamieniami szlachetnymi, z krzemieniem pasiastym
  • biżuteria i alkohol, biżuteria i dokumenty, biżuteria i futra, biżuteria i gotówka, biżuteria i pieniądze, biżuteria i sprzęt (elektroniczny, rtv, ...), biżuteria i telefon komórkowy, biżuteria i zegarki
  • ileś sztuk; ceny; kolekcja, komplet; typ, rodzaj; licytacja, pokaz, prezentacja; produkcja, producent, projektant, projektowanie, tworzenie; kradzież, sprzedaż biżuterii
  • coś z biżuterii
  • pudełko, szkatułka na biżuterię
  • gabloty, salon, sklep, stoiska; kasetka, pudełko, szkatułka z biżuterią
  • obrabować, okradać kogoś z biżuterii
  • (nie) przepadać za biżuterią

Cytaty

Tak wygląda stara złota biżuteria o nieco zmatowiałej powierzchni, gdy położyć ją na ciemnym aksamicie albo - lepiej - na farbowanym na czerwono jedwabiu.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Wyspa szerszeni, 2008

Z obu budynków skradziona została złota i srebrna biżuteria w postaci pierścionków; bransoletek i łańcuszków, a z jednego dodatkowo pieniądze w kwocie 500 zł i 50 euro.

źródło: NKJP: Nowiny Raciborskie, 2007-11-27

Dużym powodzeniem cieszyła się biżuteria z koralu: panie oglądały sznury i pojedyncze koralowe elementy: pierścionki po 10 złotych, koralowe paciorki po 4 złote, z których można samodzielnie zrobić sobie naszyjnik.

źródło: NKJP: (WT): Miednica mamuta, Dziennik Polski, 2002-03-18

Chodziła elegancko ubrana, wyłącznie w garderobie produkcji zachodniej (to się widziało od razu), miała wypielęgnowane ręce, zdobione gustowną biżuterią, i bił od niej odurzający zapach dobrych, francuskich perfum.

źródło: NKJP: Kunga Dunin:Czytając Polskę - literatura polska po 1989 roku wobec dylematów nowoczesności, 2004

Do takiego stroju lubiły zakładać biżuterię. Były to najczęściej wisiorki i bransolety z muszelek lub rzeźbionych kości, a także robione z brązu pierścionki, kolczyki do uszu i do nosa.

źródło: NKJP: Jak żyli Izraelici w czasach Chrystusa?, Tygodnik Ciechanowski, 2006-12-25

Data ostatniej modyfikacji: 14.02.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj