Chronologizacja
Odmiana
część mowy: przysłówek
| stopień równy | luźno |
|---|---|
| stopień wyższy | luźniej |
Pochodzenie
Od: luz
1. zapiąć
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie cechy ubrań
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | swobodnie I | |
| antonimy: | obcisło, obciśle |
Cytaty
|
Ubrać się luźno, w niekrępujący, wygodny strój [...]. źródło: NKJP: Relaks na zdrowie, Dziennik Bałtycki, 1999-04-24 |
|
|
Przechodząc zwalniali kroku, tak że miała czas ocenić krój marynarek i przyjrzeć się długim szalikom luźno okręconym dokoła szyi i spuszczonym z ramienia. źródło: NKJP: Witold Zalewski: Zakładnicy, 2001 |
|
|
Jest pastorem w kościele Nowego Początku, nosi białe koszule i luźno zawiązane ciemne krawaty, niezbyt wysoki, lecz dłonie jak bochny chleba. źródło: NKJP: Paweł Smoleński: Posłuchaj, białasie, Gazeta Wyborcza, 1996-07-19 |
|
|
Generałowie polscy z armii austriackiej tradycyjnie nosili luźno zapięty pas, opuszczony na biodra, w dodatku ze sprzączką przesuniętą na bok. źródło: NKJP: Włodzimierz Kalicki: Pałaszem i długopisem, Gazeta Wyborcza, 1998-03-20 |
2. połączyć
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie
Cytaty
|
Rozległ się trzask otwieranego okna i z pierwszego piętra na śnieg spadły suche skórki chleba luźno zawinięte w gazetę. źródło: NKJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1971 |
|
|
W końcu ruszyła pierwsza młoda kobieta, prawie dziewczyna, z blond włosami opadającymi luźno na ramiona, i pociągnęła swoją koleżankę, dziewczynkę prawie, z czarnymi włosami spiętymi starannie w kucyk. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003 |
|
|
Poczuła, jak poruszył się jej luźno umocowany w dziąśle ząb. źródło: NKJP: Jacek Dukaj: W kraju niewiernych, 2000 |
|
|
Obok lusterka leży zwinięty luźno w trąbkę banknot dolarowy. źródło: NKJP: Piotr Siemion: Niskie Łąki, 2000 |
3. zabudować
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie
Połączenia
- luźno leżący, rozrzucony, ułożony
Cytaty
|
Poza tym luźno rozrzucone parterowe lub jednopiętrowe domki o płaskich dachach - typowe bungalowy afrykańskie. źródło: NKJP: Marian Brandys: Śladami Stasia i Nel, 1961 |
|
|
Z tak zwanego obowiązku reporterskiego muszę też dodać, że deski na tej werandzie ułożono bardzo luźno, są między nimi spore szczeliny. źródło: NKJP: Lucjan Wolanowski: Upał i gorączka, 1970 |
|
|
Wozy stały zbyt luźno, by łudzić się, że któryś przesłania zaparkowaną z tyłu terenówkę. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Afrykanka, 2005 |
4. wtrącić
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- luźno nawiązywać, rzucić
- luźno powiązany
Cytaty
|
Ostatecznie nie o to jednak chodzi i naszkicowana tutaj otchłań sprzeczności nie przekreśla niewątpliwych walorów tego dzieła, luźno jedynie - wbrew pozorom - związanego ze „Wspomnieniami z przyszłości”. źródło: NKJP: Roman Radoszewski: Czesław Niemen : kiedy się dziwić przestanę...: monografia artystyczna, 2004 |
|
|
Stany Zjednoczone były zlepkiem luźno związanych 13 stanów, które przyjęły pierwszą konstytucję, zwaną Artykułami Konfederacji. źródło: NKJP: Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, 1999 |
|
|
Tytuł luźno tylko przystaje do treści książki traktującej o historii Polski jagiellońskiej i pozostałych po niej tradycjach. źródło: NKJP: Paweł Hostowiec: Idea jagiellońska, Kultura, nr 11, 1956 |
|
|
Od roku pracuje nad ilustracjami do książki luźno opartej na biografii Milesa Davisa. źródło: NKJP: Katarzyna Kuchejda: Wokół starej kuźni rośnie maciejka, Gazeta Wyborcza, 1999-07-31 |
|
|
Tematem luźniej związanym z oczyszczaniem ścieków, szczególnie z parkingów i stacji benzynowych, jest zanieczyszczenie produktami ropopochodnymi gruntów wokół tych obiektów. źródło: NKJP: Bronisław Bartkiewicz: Oczyszczanie ścieków przemysłowych, 2002 |
5. rozmawiać
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- rozmawiać luźno
Cytaty
|
Rozmowa przebiegała tak luźno, że nie byłem w stanie powiedzieć - zdałem czy mnie oblali. źródło: NKJP: Marek Miller: Pierwszy milion, czyli Chłopcy z Mielczarskiego: to było nieprawdopodobne, to piękne, to było coś, czego u nas jeszcze nie było, 1999 |
|
|
Po części oficjalnej porozmawiałem sobie luźniej z jednym z założycieli firmy o tym, jak wygląda polski rynek. źródło: NKJP: Austria: Ekstremalny finansista, Dlaczego?, 2009-08-26 |
|
|
Kiedy zbliżaliśmy się do placu Zamkowego, Cezary Filozof wziął Grześka na barana, potem przewrócili się, ale nic im się nie stało. Zachowywaliśmy się dość luźno, ale nie robiliśmy nic złego. źródło: NKJP: Jerzy Jachowicz: Proces w sprawie śmierci Grzegorza Przemyka, Gazeta Wyborcza, 1995-06-13 |
|
|
Mówiłem cicho, czułem jednak, że nie pomyli tego rozkazu z luźno rzuconą propozycją, co paru moim podwładnym zdarzyło się kilka razy. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Dobry powód, by zabijać, 2005 |
|
|
Normalnie ubierał się zawsze luźno, zakładał bluzę z kapturem i dres, a tu nagle biała koszula, krawat, spodnie w kant i lakierki, chyba nigdy nie był tak elegancki od dnia swego ślubu. źródło: NKJP: Waldemar Borzestowski: Bulterier Samson i ja, 2008 |
6. stać
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie
Relacje znaczeniowe
| antonimy: | gęsto |
Cytaty
|
Rozmieścili się obecnie w dwóch pokojach, mieli luźno. źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996 |
|
|
Tu mało kto jeździ, a już do granicy jest całkiem luźno. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Teatr 1 (Miłość na Krymie 1993, Wdowy 1992, Portret 1987, Kontrakt 1986), 1986 |
|
|
Przychodzę na dworzec, najpierw ścisk i nagle luźno. źródło: NKJP: Teresa Torańska: Oni, 1985 |
|
|
W Wiśle na ponad 20 wyciągach jest raczej luźno. Ceny od 1 zł do 2 zł. Trasy o różnym stopniu trudności. źródło: NKJP: Beata Żurek, Zbigniew Pendel, Adam Romer: Narty z „Gazety”, Gazeta Wyborcza, 1997-12-20 |
|
|
Skończyły się ferie, opustoszały trasy narciarskie, luźniej zrobiło się w Białce, Bukowinie i Zakopanem. źródło: NKJP: Adam Marasek: Kronika TOPR, Tygodnik Podhalański, nr 8, 1999 |
7. biegać
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
Połączenia
- biegać luźno
Cytaty
|
Od trzech tygodni 62-letnia Helena W. siedzi w areszcie pod zarzutem „niezachowania w dniach 2 marca, 4 marca, 21 lutego, 6 marca 1995 roku środków ostrożności przy trzymaniu psów, które biegały luźno po ulicy, stanowiąc zagrożenie dla osób postronnych, a także zagryzły kaczkę Anny Kołacz. W tym samym czasie zaśmiecała też teren położony przy osiedlach Myszkowskiej Spółdzielni Mieszkaniowej”. źródło: NKJP: Iza Bednarz: Na psa wyrok, Gazeta Wyborcza, 1995-06-02 |
|
|
Uczestnicy chodzą przez kilka minut luźno po sali. W tym czasie każdy każdemu ma zadać przynajmniej jedno dowolne pytanie, na które jednak nie można odpowiadać. źródło: NKJP: Agnieszka Nowosiadły: Szkolenie przygotowujące wolontariuszy do pracy w świetlicach dla dzieci i młodzieży, 2006 |
|
|
- My wolimy iść luźno. W parach to straszna lipa - powiedział do nauczycielki Bartek. źródło: NKJP: Dariusz Chętkowski z uczniami: Ostatni weekend, 2007 |
8. wisieć
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
| antonimy: | sztywno |
Połączenia
- luźno zwisać
- luźno wiszący
Cytaty
|
Czesław Czyżewski ponownie go nastawił i zaciągnął żyłkę, tym razem luźniej. źródło: NKJP: Krzysztof Dulny, Przemysław Zieliński: Piórem przeciw uzbrojonej „komunie”, Gazeta Tczewska, 2008-01-04 |
|
|
Po chorobie skóra luźno wisiała na łuszczącej się twarzyczce, pomarszczonej i znikomej. źródło: NKJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1971 |
|
|
Zaraz po wylądowaniu błyskawicznie wypiął się z liny i rzucił ją luźno. źródło: NKJP: Rafał Szczepanik: Komandosi w białych kołnierzykach. Metody zarządzania stosowane przez najlepszych menedżerów, 2009 |
|
|
Nie używaj wodzy. Trzymaj je luźno. Jadąc stępa, staraj się kierować koniem dosiadem. źródło: NKJP: Witold Wrotek: Konie. Poradnik bez kantów, 2009 |
|
|
Łebek mewy kiwał się luźno, jakby miała złamany kark. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Kamień na szczycie. Kroniki Drugiego Kręgu Księga II, 2002 |
9. tłumaczyć
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | swobodnie I | |
| antonimy: | dokładnie I |
Cytaty
|
Istnieje olbrzymi spór między tymi, którzy chcą bardzo ściśle interpretować system patentowy, i tymi, którzy chcą go interpretować luźniej. źródło: NKJP: Sprawozdanie z 55. posiedzenia Senatu RP część 2, wersja robocza, 4. kadencja |
|
|
To hasło, przetłumaczone luźno na polski, znaczy: społeczeństwo zdolne do przetrwania. źródło: NKJP: Małgorzata Szejnert: Tydzień bez depresji, Gazeta Wyborcza, 1992-05-30 |