UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

kaznodziejstwo

Chronologizacja

1579, SPXVI

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. kaznodziejstwo
kaznodziejstwa
D. kaznodziejstwa
kaznodziejstw
C. kaznodziejstwu
kaznodziejstwom
B. kaznodziejstwo
kaznodziejstwa
N. kaznodziejstwem
kaznodziejstwami
Ms. kaznodziejstwie
kaznodziejstwach
W. kaznodziejstwo
kaznodziejstwa

Inne uwagi

Zwykle lp

Pochodzenie

Zob. kaznodzieja

1.a czynność

Definicja

wygłaszanie kazań

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne

Połączenia

  • zajmować się kaznodziejstwem

Cytaty

Wchodzę do sali, przedstawiam się i rozmawiam z ludźmi niezależnie od ich wyznania. Nie przybieram świątobliwej miny, daję im pogodę, którą obdarza mnie Bóg. Mam radość z kaznodziejstwa.

źródło: NKJP: Magdalena Grochowska: Bo najpierw był Adam, Gazeta Wyborcza, 1997-11-14

Kościoły dominikańskie były skromne w formie, dostosowane do potrzeb liturgii i kaznodziejstwa.

źródło: NKJP: Marek Kazimierz Barański: Dynastia Piastów w Polsce, 2005

Muszę powiedzieć, że przyszedłem do Tarnowa z opinią, że byłem niezły na studiach. I jak pamiętam, udawało mi się robić karierę w kaznodziejstwie. Konkurowałem z ks. Adamem Kaźmierczykiem, który później przez długie lata był proboszczem w Grybowie. Byłem zapraszany do wszystkich większych parafii jako kaznodzieja i rekolekcjonista.

źródło: NKJP: Łukasz Winczura: Tarnów odegrał w moim życiu ważną rolę, Gazeta Krakowska, 2007-01-05

Niestety, jąkał się i ta wada wymowy utrudniała mu kaznodziejstwo.

źródło: NKJP: Andrzej Kajetan Wróblewski: I mamy wodę sodową, Wiedza i Życie, nr 12, 2000

W r. 1982 podjął na KUL w Lublinie studia specjalistyczne z zakresu homiletyki - nauki o kaznodziejstwie.

źródło: NKJP: (AW): Sztuka wysławiania się, Gazeta Krakowska, 2002-11-24

1.b rezultat

Definicja

ogół twórczości kaznodziejów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  homiletyka

Cytaty

Postylle są więc zbiorami kazań: ściślej mówiąc, można postyllografię uważać za odmianę gatunkową szerzej pojętego kaznodziejstwa, która - wbrew częstej w wiekach średnich praktyce uprawiania na ambonie spekulacji scholastycznych - kładzie silny nacisk na lekcję i komentarz do Ewangelii.

źródło: NKJP: Jerzy Ziomek: Renesans, 1973

Dziewiętnastowieczny badacz kaznodziejstwa polskiego I. Hołowiński tak scharakteryzował barokowe kazania: Wszędzie w nich starosty, hetmany, biskupi, Rzeczpospolita, choćby pisali o Fenicji, Turcji i Asyrii.

źródło: Internet: mazowsze.hist.pl

2. moralizowanie

Definicja

pejorat. 
pouczanie i moralizowanie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Cytaty

Powieść pozbawiona blasku przygód, pełna za to retoryki i politycznego kaznodziejstwa, bezkrwista, wyzbyta barwnych postaci i wzruszających scen, podziałała na moją wyobraźnię z gwałtownością rozerwanego w pobliżu granatu.

źródło: NKJP: Witold Zalewski: Pożegnanie twierdzy, 2000

Konserwatywny pragmatyzm, traktowanie twórczości literackiej pod kątem przydatności społecznej i zgodności z konwencjonalnie rozumianym dobrem publicznym nadawało produktom tego typu myślenia raczej charakter namaszczonego kaznodziejstwa niż naukowego badania.

źródło: NKJP: Artur Hutnikiewicz: Młoda Polska, 1994

[...] obiecywał, że w sprawie emerytur lepiej będzie współpracował ze swoim rządem [...]. Ale czasami wpadał w płytkie kaznodziejstwo.

źródło: NKJP: Debata telewizyjna, Gazeta Wyborcza, 1995-11-16

Data ostatniej modyfikacji: 06.03.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj