Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. gotować
1. o wodzie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | zakipieć, zawrzeć | |
| hiperonimy: | podgrzać się |
Połączenia
- bulion, ryż zagotował się; woda, zupa zagotowała się; mleko zagotowało się
Cytaty
|
- Żona poszła do kuchni, żeby zobaczyć czy zagotowała się woda na herbatę [...]. Po chwili usłyszałem krzyk. źródło: NKJP: Prąd w ścianie, Dziennik Polski - Nowy Sącz, 2001-12-28 |
|
|
Podgotowujemy, zaprawiamy śmietaną zmieszaną z odrobiną soli [...] i łyżką mąki. Kiedy zupa ponownie się zagotuje - jest gotowa. źródło: NKJP: Ahdrzej Kozioł: Na rozgrzewkę, Dziennik Polski - Pejzaż, 2004-01-31 |
|
|
W tym wraku, wkrótce po starcie, przestały działać hamulce [...] i na pierwszym stromym podjeździe zagotował się płyn w chłodnicy. źródło: NKJP: Piotr Costkiewicz: Gazeta Wyborcza, 1993-04-28 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zagotuję się |
zagotujemy się |
|||
| 2 os. |
zagotujesz się |
zagotujecie się |
|||
| 3 os. |
zagotuje się |
zagotują się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zagotowałem się +(e)m się zagotował |
zagotowałam się +(e)m się zagotowała |
zagotowałom się +(e)m się zagotowało |
zagotowaliśmy się +(e)śmy się zagotowali |
zagotowałyśmy się +(e)śmy się zagotowały |
| 2 os. |
zagotowałeś się +(e)ś się zagotował |
zagotowałaś się +(e)ś się zagotowała |
zagotowałoś się +(e)ś się zagotowało |
zagotowaliście się +(e)ście się zagotowali |
zagotowałyście się +(e)ście się zagotowały |
| 3 os. |
zagotował się |
zagotowała się |
zagotowało się |
zagotowali się |
zagotowały się |
bezosobnik: zagotowano się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zagotujmy się |
|
| 2 os. |
zagotuj się |
zagotujcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zagotowałbym się bym się zagotował |
zagotowałabym się bym się zagotowała |
zagotowałobym się bym się zagotowało |
zagotowalibyśmy się byśmy się zagotowali |
zagotowałybyśmy się byśmy się zagotowały |
| 2 os. |
zagotowałbyś się byś się zagotował |
zagotowałabyś się byś się zagotowała |
zagotowałobyś się byś się zagotowało |
zagotowalibyście się byście się zagotowali |
zagotowałybyście się byście się zagotowały |
| 3 os. |
zagotowałby się by się zagotował |
zagotowałaby się by się zagotowała |
zagotowałoby się by się zagotowało |
zagotowaliby się by się zagotowali |
zagotowałyby się by się zagotowały |
bezosobnik: zagotowano by się
bezokolicznik: zagotować się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zagotowawszy się
gerundium: zagotowanie się
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zagotowanie się |
zagotowania się |
| D. | zagotowania się |
zagotowań się |
| C. | zagotowaniu się |
zagotowaniom się |
| B. | zagotowanie się |
zagotowania się |
| N. | zagotowaniem się |
zagotowaniami się |
| Ms. | zagotowaniu się |
zagotowaniach się |
| W. | zagotowanie się |
zagotowania się |
odpowiedniki aspektowe: zagotowywać się , gotować się
Składnia
| Rznieżywotny | + | zagotować się | + |
|
2. na słońcu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
Połączenia
- zagotować się na słońcu
Cytaty
|
Wczoraj za kilogram owoców żądał jedynie dwa złote. A chętnych do kupna i tak było niewielu. - Zagotują się te truskawki na słońcu i znów będę je musiał oddać dzikom - załamuje ręce. źródło: NKJP: Danuta Kuleszyńska: Plantacja pod pług, Gazeta Lubuska, 2005 |
|
|
Asfalt się zagotuje... Jedno, co martwi Grzegorza to zapowiedzi synoptyków, że w czasie, kiedy będzie rozgrywany chód sportowy w Grecji mają panować upały. źródło: NKJP: Piotr Szpak: Lot do marzeń, Echo Dnia, 2004-08-13 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zagotuję się |
zagotujemy się |
|||
| 2 os. |
zagotujesz się |
zagotujecie się |
|||
| 3 os. |
zagotuje się |
zagotują się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zagotowałem się +(e)m się zagotował |
zagotowałam się +(e)m się zagotowała |
zagotowałom się +(e)m się zagotowało |
zagotowaliśmy się +(e)śmy się zagotowali |
zagotowałyśmy się +(e)śmy się zagotowały |
| 2 os. |
zagotowałeś się +(e)ś się zagotował |
zagotowałaś się +(e)ś się zagotowała |
zagotowałoś się +(e)ś się zagotowało |
zagotowaliście się +(e)ście się zagotowali |
zagotowałyście się +(e)ście się zagotowały |
| 3 os. |
zagotował się |
zagotowała się |
zagotowało się |
zagotowali się |
zagotowały się |
bezosobnik: zagotowano się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zagotujmy się |
|
| 2 os. |
zagotuj się |
zagotujcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zagotowałbym się bym się zagotował |
zagotowałabym się bym się zagotowała |
zagotowałobym się bym się zagotowało |
zagotowalibyśmy się byśmy się zagotowali |
zagotowałybyśmy się byśmy się zagotowały |
| 2 os. |
zagotowałbyś się byś się zagotował |
zagotowałabyś się byś się zagotowała |
zagotowałobyś się byś się zagotowało |
zagotowalibyście się byście się zagotowali |
zagotowałybyście się byście się zagotowały |
| 3 os. |
zagotowałby się by się zagotował |
zagotowałaby się by się zagotowała |
zagotowałoby się by się zagotowało |
zagotowaliby się by się zagotowali |
zagotowałyby się by się zagotowały |
bezosobnik: zagotowano by się
bezokolicznik: zagotować się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zagotowawszy się
gerundium: zagotowanie się
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zagotowanie się |
zagotowania się |
| D. | zagotowania się |
zagotowań się |
| C. | zagotowaniu się |
zagotowaniom się |
| B. | zagotowanie się |
zagotowania się |
| N. | zagotowaniem się |
zagotowaniami się |
| Ms. | zagotowaniu się |
zagotowaniach się |
| W. | zagotowanie się |
zagotowania się |
Składnia
| Rznieżywotny | + | zagotować się | + |
|
3. ze złości
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
Połączenia
- zagotować się z oburzenia
Cytaty
|
Nagłówek: „Doniesienie zgonu! ”. Obóz pracy w Świętochłowicach. Zgodnie z pismem z dnia 28 maja 1945 informuje, że wczoraj zmarł Józef G. Podpis: M. Zagotowało się we mnie. Zbrodniarz zostawił swój ślad obok orła. źródło: NKJP: Lidia Ostałowska, Roman Imielski: Gazeta Wyborcza, 1999-03-13/1999-03-14 |
|
|
Podczas oceny dowiedzieliśmy się, że czwarty już chyba raz zostawił nieporządek w toalecie, za co zwyczajowo przez tydzień sprząta się toalety. Kiedy to usłyszał Andrzej, zagotował się. źródło: NKJP: Wojciech Wanat: Rok w Monarze, 2005 |
|
|
Uwagi generała tak rozwścieczyły sekretarza generalnego ONZ [...], że zażądał od Włochów, by go odwołali. [...] Włosi zagotowali się z oburzenia. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Gazeta Wyborcza, 1993-07-17/1993-07-18 |
|
|
- Mamy armię! Mamy sojuszników i przyjaciół! - Ale nie mamy złóż ropy - ponuro odezwał się milczący dotąd publicysta Kopecki - a w obronie naszych pól ziemniaczanych nikt nie wystąpi. - Plecie pan bzdury - zagotował się Tokarski. źródło: NKJP: Grzegorz Mathea: IV Rzeczpospolita, 2005 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zagotuję się |
zagotujemy się |
|||
| 2 os. |
zagotujesz się |
zagotujecie się |
|||
| 3 os. |
zagotuje się |
zagotują się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zagotowałem się +(e)m się zagotował |
zagotowałam się +(e)m się zagotowała |
zagotowałom się +(e)m się zagotowało |
zagotowaliśmy się +(e)śmy się zagotowali |
zagotowałyśmy się +(e)śmy się zagotowały |
| 2 os. |
zagotowałeś się +(e)ś się zagotował |
zagotowałaś się +(e)ś się zagotowała |
zagotowałoś się +(e)ś się zagotowało |
zagotowaliście się +(e)ście się zagotowali |
zagotowałyście się +(e)ście się zagotowały |
| 3 os. |
zagotował się |
zagotowała się |
zagotowało się |
zagotowali się |
zagotowały się |
bezosobnik: zagotowano się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zagotujmy się |
|
| 2 os. |
zagotuj się |
zagotujcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zagotowałbym się bym się zagotował |
zagotowałabym się bym się zagotowała |
zagotowałobym się bym się zagotowało |
zagotowalibyśmy się byśmy się zagotowali |
zagotowałybyśmy się byśmy się zagotowały |
| 2 os. |
zagotowałbyś się byś się zagotował |
zagotowałabyś się byś się zagotowała |
zagotowałobyś się byś się zagotowało |
zagotowalibyście się byście się zagotowali |
zagotowałybyście się byście się zagotowały |
| 3 os. |
zagotowałby się by się zagotował |
zagotowałaby się by się zagotowała |
zagotowałoby się by się zagotowało |
zagotowaliby się by się zagotowali |
zagotowałyby się by się zagotowały |
bezosobnik: zagotowano by się
bezokolicznik: zagotować się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zagotowawszy się
gerundium: zagotowanie się
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zagotowanie się |
zagotowania się |
| D. | zagotowania się |
zagotowań się |
| C. | zagotowaniu się |
zagotowaniom się |
| B. | zagotowanie się |
zagotowania się |
| N. | zagotowaniem się |
zagotowaniami się |
| Ms. | zagotowaniu się |
zagotowaniach się |
| W. | zagotowanie się |
zagotowania się |
odpowiednik aspektowy: gotować się
Składnia
| Ø | + | zagotować się | + |
w KIM +
(z CZEGO)
|
| Rzosobowy | + | zagotować się | + |
(z CZEGO)
|
| Rzosobowy | + | zagotować się | + |
MOWA WPROST
|
4. w mediach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
Połączenia
- zagotować się po ogłoszeniu czegoś, po wyborach
- zagotowało się w koalicji, w sztabie wyborczym
Cytaty
|
Ale na internetowych forach, które zagotowały się po decyzji jury, górą byli zdecydowanie ci drudzy. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Twitter zagotował się po słowach abp. Michalika. źródło: Internet: wiadomosci.dziennik.pl |
|
|
Wybory zawsze podgrzewają atmosferę, ale tym razem naprawdę się zagotowało. źródło: NKJP: Mogą przegrać wszyscy, Dziennik Polski, 2001-07-20 |
|
|
I choć zagotowało się mocno w sztabie i szeregach partii, to liderzy [...] zgodnie przedstawiają jedną wersję rezygnacji ich lidera: [...] jest ofiarą nagonki. źródło: NKJP: Anita Gargas: Pożegnanie..., Ozon, 2005 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zagotuję się |
zagotujemy się |
|||
| 2 os. |
zagotujesz się |
zagotujecie się |
|||
| 3 os. |
zagotuje się |
zagotują się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zagotowałem się +(e)m się zagotował |
zagotowałam się +(e)m się zagotowała |
zagotowałom się +(e)m się zagotowało |
zagotowaliśmy się +(e)śmy się zagotowali |
zagotowałyśmy się +(e)śmy się zagotowały |
| 2 os. |
zagotowałeś się +(e)ś się zagotował |
zagotowałaś się +(e)ś się zagotowała |
zagotowałoś się +(e)ś się zagotowało |
zagotowaliście się +(e)ście się zagotowali |
zagotowałyście się +(e)ście się zagotowały |
| 3 os. |
zagotował się |
zagotowała się |
zagotowało się |
zagotowali się |
zagotowały się |
bezosobnik: zagotowano się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zagotujmy się |
|
| 2 os. |
zagotuj się |
zagotujcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zagotowałbym się bym się zagotował |
zagotowałabym się bym się zagotowała |
zagotowałobym się bym się zagotowało |
zagotowalibyśmy się byśmy się zagotowali |
zagotowałybyśmy się byśmy się zagotowały |
| 2 os. |
zagotowałbyś się byś się zagotował |
zagotowałabyś się byś się zagotowała |
zagotowałobyś się byś się zagotowało |
zagotowalibyście się byście się zagotowali |
zagotowałybyście się byście się zagotowały |
| 3 os. |
zagotowałby się by się zagotował |
zagotowałaby się by się zagotowała |
zagotowałoby się by się zagotowało |
zagotowaliby się by się zagotowali |
zagotowałyby się by się zagotowały |
bezosobnik: zagotowano by się
bezokolicznik: zagotować się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zagotowawszy się
gerundium: zagotowanie się
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zagotowanie się |
zagotowania się |
| D. | zagotowania się |
zagotowań się |
| C. | zagotowaniu się |
zagotowaniom się |
| B. | zagotowanie się |
zagotowania się |
| N. | zagotowaniem się |
zagotowaniami się |
| Ms. | zagotowaniu się |
zagotowaniach się |
| W. | zagotowanie się |
zagotowania się |
odpowiednik aspektowy: gotować się
Składnia
|
|
+ | zagotować się | + |
KIEDY
|
| Ø | + | zagotować się | + |
GDZIE
|