UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

anarchistyczny

Chronologizacja

1900, SJPWar
Od 1. połowy XIX w. anarchiczny.

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. anarchistyczny
anarchistyczny
anarchistyczny
anarchistyczne
anarchistyczna
D. anarchistycznego
anarchistycznego
anarchistycznego
anarchistycznego
anarchistycznej
C. anarchistycznemu
anarchistycznemu
anarchistycznemu
anarchistycznemu
anarchistycznej
B. anarchistycznego
anarchistycznego
anarchistyczny
anarchistyczne
anarchistyczną
N. anarchistycznym
anarchistycznym
anarchistycznym
anarchistycznym
anarchistyczną
Ms. anarchistycznym
anarchistycznym
anarchistycznym
anarchistycznym
anarchistycznej
W. anarchistyczny
anarchistyczny
anarchistyczny
anarchistyczne
anarchistyczna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. anarchistyczni
anarchistyczni
anarchistyczne
anarchistyczne
D. anarchistycznych
anarchistycznych
anarchistycznych
anarchistycznych
C. anarchistycznym
anarchistycznym
anarchistycznym
anarchistycznym
B. anarchistycznych
anarchistycznych
anarchistycznych
anarchistyczne
N. anarchistycznymi
anarchistycznymi
anarchistycznymi
anarchistycznymi
Ms. anarchistycznych
anarchistycznych
anarchistycznych
anarchistycznych
W. anarchistyczni
anarchistyczni
anarchistyczne
anarchistyczne

Pochodzenie

internac.

ang. anarchistic

niem. anarchistisch

Zob. anarchizm

1. związany z anarchizmem - doktryną polityczną

Definicja

związany z anarchizmem - doktryną polityczną

Cytaty

1.a bunt

Definicja

będący przejawem lub świadectwem anarchizmu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa doktryny i poglądy polityczne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa

Połączenia

  • anarchistyczny bunt, terror, zamach; anarchistyczna akcja, działalność, doktryna, ideologia, rewolucja; anarchistyczne demonstracje, hasła, idee, manifestacje; terroryzm anarchistyczny

Cytaty

Program surrealizmu głosił anarchistyczny bunt przeciwko zinstytucjonalizowaniu, cywilizacji technicznej, kulturze minimalizmu, moralności zniewolonej przez przesądy, sztywnym regułom języka i racjonalizmowi w myśleniu.

źródło: NKJP: Maria Gołaszewska: Estetyka pięciu zmysłów, 1997

Rzecznik komendy stołecznej stwierdził, że Paweł był notowany w 1993 r. podczas manifestacji anarchistycznej , gdzie miał wznosić okrzyki nacjonalistyczne.

źródło: NKJP: Rozmowa..., Gazeta Wyborcza, 1997-03-05

Filozofia jogi - w przeciwieństwie do braminizmu - była u swoich źródeł ideologią anarchistyczną, negującą role społeczne, także role związane z płcią, oraz kasty.

źródło: NKJP: Anna Sobolewska: Mapy duchowe współczesności: co nam zostało z Nowej Ery?, 2009

W bardzo napiętej sytuacji w okresie października Siniew zaczął nawoływać do zdecydowanych wystąpień, wysuwając przy tym anarchistyczne hasła unicestwienia wszelkiej władzy i postulat całkowitej równości ekonomicznej.

źródło: NKJP: Ludwik Bazylow: Ostatnie lata Rosji Carskiej. Rządy Stołypina, 2008

Wraz z wybuchem wojny rozpoczęła się anarchistyczna rewolucja, podczas której anarchiści próbowali stworzyć samorządną gospodarkę i bezpaństwowe społeczeństwo.

źródło: NKJP: Internet

1.b ruch

Definicja

opowiadający się za anarchizmem lub go propagujący

Noty o użyciu

Używany w nazwach własnych, np. Federacja Anarchistyczna.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa doktryny i poglądy polityczne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa

Połączenia

  • anarchistyczny ruch, punk; anarchistyczna bojówka, formacja, grupa, komuna, młodzież, organizacja, wspólnota; anarchistyczne środowisko, społeczeństwo; działacz, przywódca anarchistyczny
  • skrajnie anarchistyczny

Cytaty

W 1988 r. niemal cały ruch anarchistyczny w Polsce został zjednoczony w działającej pokojowo Federacji Anarchistycznej, której celem jest walka przeciw wszelkim ograniczeniom wolności jednostki.

źródło: NKJP: Jacek Hugo-Bader: Gazeta Wyborcza, Samotność rewolucjonistów, 1992-02-15

W następnych latach dała o sobie znać organizacja anarchistyczna Mlada Bosna, zwalczająca monarchię habsburską metodą indywidualnego terroru.

źródło: NKJP: Stanisław Tekieli: Jeszcze jeden rozbiór, Gazeta Wyborcza, 1992-02-10

[...] ceniony malarz włoski z początku XX w., futurysta [...] malował m.in. sceny przedstawiające walki uliczne zbuntowanego ludu oraz ekspropriacje dokonywane przez zmotoryzowane bojówki anarchistyczne

źródło: NKJP: Daniel Grinberg: Ruch anarchistyczny w Europie Zachodniej : 1870-1914, 1994

[...] o prowadzonej od dawna inwigilacji i rozpoznaniu anarchistycznych środowisk nikt w krakowskiej policji nie chce mówić. Funkcjonariusze sprawdzają, ile osób ze stolicy Małopolski, gdzie ruchy anarchistyczne są dość aktywne, wybiera się pod koniec kwietnia do Warszawy.

źródło: NKJP: Ćwiczą szyk bojowy, Dziennik Polski, 2004-04-07

[...] munduru SS na siebie nie założyłby za nic, bo w cywilu, na co dzień, jest radykalnym antyfaszystą, działaczem anarchistycznej młodzieżówki, byłym punkiem i tępicielem skinheadów.

źródło: NKJP: Igor T. Miecik: Wewnętrzny przymus spontanicznej rekonstrukcji, Polityka, 2001-07-14

1.c komunizm

Definicja

mający cechy anarchizmu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa doktryny i poglądy polityczne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa

Połączenia

  • anarchistyczny charakter, indywidualizm, komunizm, model, nurt, stosunek; anarchistyczna natura, postawa, propaganda, tendencja, wolność, anarchistyczne podejście, przesłanie; anarchistyczne demonstracje, metody, poglądy, przekonania
  • czysto, lekko, nieco, radykalnie anarchistyczny
  • bardzo anarchistyczny

Cytaty

Za czołowego ideologa anarchistycznego komunizmu uważa się Piotra Kropotkina.

źródło: NKJP: Internet

Punk kojarzy się zazwyczaj z agresywną muzyką o anarchistycznym przesłaniu .

źródło: NKJP: (GZL): Energetyczne melodie, Dziennik Polski, 2006-04-29

To wszystko, co uchodzić może za cechy swoiste anarchistycznej propagandy - jej zindywidualizowany, osobisty charakter, przewaga form ustnych, [...] eksponowana rola pieśni i piosenek, czy wreszcie koncentracja działań na kilku uprzywilejowanych kierunkach (agitacja antywyborcza, antymilitarystyczna i antyreligijna) - wynika bezpośrednio z ideologiczno-organizacyjnej specyfiki ruchu libertarnego.

źródło: NKJP: Daniel Grinberg: Ruch anarchistyczny w Europie Zachodniej : 1870-1914, 1994

Czytelnym wyznacznikiem gatunku stała się szeroko rozumiana anarchistyczna postawa wobec rzeczywistości. Ostrze swoich tekstów punkowcy skierowali przede wszystkim przeciw państwu i wojsku.

źródło: NKJP: To śpiewa młodość, Dziennik Polski, 2001-09-28

Tendencji anarchistycznej, oddzielającej wolność od rozumności, przeciwstawiła się tendencja racjonalistyczna - tylko wolność jest racjonalna i tylko racjonalność jest wolnością.

źródło: NKJP: Józef Tischner: Świat ludzkiej nadziei : wybór szkiców filozoficznych 1966-1975, 1975

1.d tekst

Definicja

taki, którego przedmiotem zainteresowania jest anarchizm

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa doktryny i poglądy polityczne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa

Połączenia

  • anarchistyczny magazyn, miesięcznik, periodyk, tekst; anarchistyczna gazeta, pieśń, anarchistyczne czasopismo, pismo

Cytaty

Jest jednym z liderów trójmiejskiej Federacji Anarchistycznej. Osiem lat temu założył anarchistyczny magazyn autorów „Mać pariadka” .

źródło: NKJP: Dominika Wielowieyska: Porwani w Czeczenii,Gazeta Wyborcza, 1997-12-24

Chłopak z gitarą przedstawił anarchistyczne teksty w konwencji poezji śpiewanej.

źródło: NKJP: (JJ): Spokojne pogo, Dziennik Słupski, 1999-12-23

Pierwsza z gwiazd wieczoru - brytyjska Chumbawamba - zaprezentowała kabaretowe show, wypełnione pastiszami popowych przebojów oraz anarchistycznymi pieśniami, zaczerpniętymi z angielskiej i włoskiej tradycji rewolucyjnej.

źródło: NKJP: Powrót weteranów, Dziennik Polski, 2002-07-04

2. związany z anarchizmem - postawą osoby

Definicja

związany z anarchizmem - postawą osoby

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • anarchistyczne działania, zachowania

Cytaty

[...] twórczość Lindgren należy do klasyki literatury dziecięcej, dzięki czemu nawet anarchistyczne zachowania Pippi Pończoszanki – kolejnej bohaterki, która w swoim czasie budziła liczne kontrowersje – nie przerażają już rodziców.

źródło: NKJP: Anna Brzezińska: Trudne bajki, Polityka, 2009-07-11

Przeciwstawianie się normom kulturowym lub istniejącemu porządkowi społecznemu może przybierać postaci bardzo radykalne. Przykładem tego są działania anarchistyczne, nihilistyczne czy satanistyczne, które charakteryzują się totalną negacją status quo.

źródło: NKJP: Anna Oleszkowicz: Bunt młodzieńczy, 2006

Data ostatniej modyfikacji: 04.12.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj