UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ujawniać się

Chronologizacja

SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. jawny

1. talent

Definicja

stawać się widocznym

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wyjawiać się

Połączenia

  • ujawnia się agresja, cecha, choroba, lęk, niebezpieczeństwo, różnica, uczucie, talent, czyjś wpływ; ujawniają się błędy, dolegliwości, instynkty, kłopoty, potrzeby, problemy przyczyny, rezultaty, skutki, tendencje, wady, zainteresowania, zdolności, zjawiska
  • coś ujawnia się po latach
  • coś ujawnia się w codziennym życiu, w praktyce, w trakcie czegoś, w czyimś umyśle, w wieku dojrzałym
  • coś ujawnia się ze szczególną siłą
  • coś ujawnia się nagle, wyraziście

Cytaty

Padaczka jest lekooporna i trzeba kontynuować próby leczenia innymi środkami. [...] Choroba ujawnia się zazwyczaj w wieku młodzieńczym.

źródło: KWSJP: Helena Noskowicz-Bieroniowa: Zmagania z padaczką, 2000

Jej historia, tak typowa dla tamtych czasów, pokazuje raz jeszcze, jak ogromne pokłady męstwa ujawniały się w kobietach.

źródło: KWSJP: Joanna Olczak-Ronikierowa: W ogrodzie pamięci, 2002

W XVII w. ujawniała się w Polsce nienawiść wyznaniowa.

źródło: KWSJP: Daniel Olszewski: Dzieje chrześcijaństwa w zarysie, 1996

Do naruszania norm popychają człowieka jakieś mroczne siły, które w nim drzemią i ujawniają się przy nadarzającej się okazji.

źródło: KWSJP: Andrzej Siemaszko: Granice tolerancji: o teoriach zachowań dewiacyjnych, 1993

Kiedy zaczynają się ekstremalne warunki, ujawniają się prawdziwe charaktery.

źródło: KWSJP: Elżbieta Szawarska: W Polskę, Cosmopolitan, 2000

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ujawniam się
ujawniamy się
2 os. ujawniasz się
ujawniacie się
3 os. ujawnia się
ujawniają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ujawniałem się
+(e)m się ujawniał
ujawniałam się
+(e)m się ujawniała
ujawniałom się
+(e)m się ujawniało
ujawnialiśmy się
+(e)śmy się ujawniali
ujawniałyśmy się
+(e)śmy się ujawniały
2 os. ujawniałeś się
+(e)ś się ujawniał
ujawniałaś się
+(e)ś się ujawniała
ujawniałoś się
+(e)ś się ujawniało
ujawnialiście się
+(e)ście się ujawniali
ujawniałyście się
+(e)ście się ujawniały
3 os. ujawniał się
ujawniała się
ujawniało się
ujawniali się
ujawniały się

bezosobnik: ujawniano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się ujawniał
będę się ujawniać
będę się ujawniała
będę się ujawniać
będę się ujawniało
będę się ujawniać
będziemy się ujawniali
będziemy się ujawniać
będziemy się ujawniały
będziemy się ujawniać
2 os. będziesz się ujawniał
będziesz się ujawniać
będziesz się ujawniała
będziesz się ujawniać
będziesz się ujawniało
będziesz się ujawniać
będziecie się ujawniali
będziecie się ujawniać
będziecie się ujawniały
będziecie się ujawniać
3 os. będzie się ujawniał
będzie się ujawniać
będzie się ujawniała
będzie się ujawniać
będzie się ujawniało
będzie się ujawniać
będą się ujawniali
będą się ujawniać
będą się ujawniały
będą się ujawniać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ujawniajmy się
2 os. ujawniaj się
ujawniajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ujawniałbym się
bym się ujawniał
ujawniałabym się
bym się ujawniała
ujawniałobym się
bym się ujawniało
ujawnialibyśmy się
byśmy się ujawniali
ujawniałybyśmy się
byśmy się ujawniały
2 os. ujawniałbyś się
byś się ujawniał
ujawniałabyś się
byś się ujawniała
ujawniałobyś się
byś się ujawniało
ujawnialibyście się
byście się ujawniali
ujawniałybyście się
byście się ujawniały
3 os. ujawniałby się
by się ujawniał
ujawniałaby się
by się ujawniała
ujawniałoby się
by się ujawniało
ujawnialiby się
by się ujawniali
ujawniałyby się
by się ujawniały

bezosobnik: ujawniano by się

bezokolicznik: ujawniać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: ujawniając się

gerundium: ujawnianie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ujawnianie się
ujawniania się
D. ujawniania się
ujawniań się
C. ujawnianiu się
ujawnianiom się
B. ujawnianie się
ujawniania się
N. ujawnianiem się
ujawnianiami się
Ms. ujawnianiu się
ujawnianiach się
W. ujawnianie się
ujawniania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: ujawniający się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ujawniający się
ujawniający się
ujawniający się
ujawniające się
ujawniająca się
D. ujawniającego się
ujawniającego się
ujawniającego się
ujawniającego się
ujawniającej się
C. ujawniającemu się
ujawniającemu się
ujawniającemu się
ujawniającemu się
ujawniającej się
B. ujawniającego się
ujawniającego się
ujawniający się
ujawniające się
ujawniającą się
N. ujawniającym się
ujawniającym się
ujawniającym się
ujawniającym się
ujawniającą się
Ms. ujawniającym się
ujawniającym się
ujawniającym się
ujawniającym się
ujawniającej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ujawniający się
ujawniający się
ujawniające się
ujawniające się
D. ujawniających się
ujawniających się
ujawniających się
ujawniających się
C. ujawniającym się
ujawniającym się
ujawniającym się
ujawniającym się
B. ujawniających się
ujawniających się
ujawniających się
ujawniające się
N. ujawniającymi się
ujawniającymi się
ujawniającymi się
ujawniającymi się
Ms. ujawniających się
ujawniających się
ujawniających się
ujawniających się

odpowiednik aspektowy: ujawnić się

Składnia

Rz nieżywotny + ujawniać się + bez ograniczeń

2. agent

Definicja

zaczynać mówić o sobie jakąś prawdę dotychczas skrywaną

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

  • agent, dowódca, szpieg, żołnierz AK ujawnia się; władze podziemne ujawniają się
  • ujawniać się po latach

Cytaty

Przez wiele miesięcy nie ujawniał się, ale działał przez pośredników.

źródło: NKJP: Piotr Sarzyński: Przewodnik po rynku malarstwa, 1999

Rozpoczęły się procesy ujawniających się akowców.

źródło: NKJP: Ewa Berberyusz: Moja teczka, 2006

Rejestracją ujawniających się agentów i ich ochroną ma zająć się Służba Ochrony Konstytucji, która zostanie powołana przy Departamencie Bezpieczeństwa Państwowego, mającego status ministerstwa.

źródło: KWSJP: Jacek Komar: Litewski wariant lustracji, Trybuna Śląska, 1998

W 1947 roku była amnestia. Władze usilnie zachęcały do ujawniania się, oddawania broni itd. Część ludzi im uwierzyła.

źródło: KWSJP: Tadeusz Wójcik: „Zbrodnia” prawie doskonała, Gazeta Chojeńska, 1998, nr 11

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ujawniam się
ujawniamy się
2 os. ujawniasz się
ujawniacie się
3 os. ujawnia się
ujawniają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ujawniałem się
+(e)m się ujawniał
ujawniałam się
+(e)m się ujawniała
ujawniałom się
+(e)m się ujawniało
ujawnialiśmy się
+(e)śmy się ujawniali
ujawniałyśmy się
+(e)śmy się ujawniały
2 os. ujawniałeś się
+(e)ś się ujawniał
ujawniałaś się
+(e)ś się ujawniała
ujawniałoś się
+(e)ś się ujawniało
ujawnialiście się
+(e)ście się ujawniali
ujawniałyście się
+(e)ście się ujawniały
3 os. ujawniał się
ujawniała się
ujawniało się
ujawniali się
ujawniały się

bezosobnik: ujawniano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się ujawniał
będę się ujawniać
będę się ujawniała
będę się ujawniać
będę się ujawniało
będę się ujawniać
będziemy się ujawniali
będziemy się ujawniać
będziemy się ujawniały
będziemy się ujawniać
2 os. będziesz się ujawniał
będziesz się ujawniać
będziesz się ujawniała
będziesz się ujawniać
będziesz się ujawniało
będziesz się ujawniać
będziecie się ujawniali
będziecie się ujawniać
będziecie się ujawniały
będziecie się ujawniać
3 os. będzie się ujawniał
będzie się ujawniać
będzie się ujawniała
będzie się ujawniać
będzie się ujawniało
będzie się ujawniać
będą się ujawniali
będą się ujawniać
będą się ujawniały
będą się ujawniać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ujawniajmy się
2 os. ujawniaj się
ujawniajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ujawniałbym się
bym się ujawniał
ujawniałabym się
bym się ujawniała
ujawniałobym się
bym się ujawniało
ujawnialibyśmy się
byśmy się ujawniali
ujawniałybyśmy się
byśmy się ujawniały
2 os. ujawniałbyś się
byś się ujawniał
ujawniałabyś się
byś się ujawniała
ujawniałobyś się
byś się ujawniało
ujawnialibyście się
byście się ujawniali
ujawniałybyście się
byście się ujawniały
3 os. ujawniałby się
by się ujawniał
ujawniałaby się
by się ujawniała
ujawniałoby się
by się ujawniało
ujawnialiby się
by się ujawniali
ujawniałyby się
by się ujawniały

bezosobnik: ujawniano by się

bezokolicznik: ujawniać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: ujawniając się

gerundium: ujawnianie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ujawnianie się
ujawniania się
D. ujawniania się
ujawniań się
C. ujawnianiu się
ujawnianiom się
B. ujawnianie się
ujawniania się
N. ujawnianiem się
ujawnianiami się
Ms. ujawnianiu się
ujawnianiach się
W. ujawnianie się
ujawniania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: ujawniający się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ujawniający się
ujawniający się
ujawniający się
ujawniające się
ujawniająca się
D. ujawniającego się
ujawniającego się
ujawniającego się
ujawniającego się
ujawniającej się
C. ujawniającemu się
ujawniającemu się
ujawniającemu się
ujawniającemu się
ujawniającej się
B. ujawniającego się
ujawniającego się
ujawniający się
ujawniające się
ujawniającą się
N. ujawniającym się
ujawniającym się
ujawniającym się
ujawniającym się
ujawniającą się
Ms. ujawniającym się
ujawniającym się
ujawniającym się
ujawniającym się
ujawniającej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ujawniający się
ujawniający się
ujawniające się
ujawniające się
D. ujawniających się
ujawniających się
ujawniających się
ujawniających się
C. ujawniającym się
ujawniającym się
ujawniającym się
ujawniającym się
B. ujawniających się
ujawniających się
ujawniających się
ujawniające się
N. ujawniającymi się
ujawniającymi się
ujawniającymi się
ujawniającymi się
Ms. ujawniających się
ujawniających się
ujawniających się
ujawniających się

odpowiednik aspektowy: ujawnić się

Składnia

Rz osobowy + ujawniać się + bez ograniczeń

3. jako poeta

Definicja

zaczynać wykazywać się jakąś cechą

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • ujawniać się jako artysta, jako autor, jako krytyk, jako mistrz, jako poeta

Cytaty

W prasie poznańskiej toczyły się dość ostre polemiki […]. Dembowski włączył się z zapałem w tę dyskusję, ujawniając się jako zwolennik rewolucji agrarnej i, co więcej, jako krytyk nowego ustroju burżuazyjnego.

źródło: KWSJP: Stefan Kieniewicz: Historia Polski 1795-1918, 1968

Dziś krakowski ludowy artysta ujawnia się jako eklektyk preferujący mariacki gotyk i... secesję.

źródło: KWSJP: Stefan Otwinowski: Pamiątki i herezje, 1968

Już jako osoba niemłoda zaczęła prawdziwą jednoosobową rewolucję w poezji i w obyczajowości, ujawniając się jako kobieta ze swym żyjącym i czującym ciałem, swymi pragnieniami.

źródło: KWSJP: Alina Brodzka, Lidia Burska (red.): Sporne sprawy polskiej literatury współczesnej, 1998

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ujawniam się
ujawniamy się
2 os. ujawniasz się
ujawniacie się
3 os. ujawnia się
ujawniają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ujawniałem się
+(e)m się ujawniał
ujawniałam się
+(e)m się ujawniała
ujawniałom się
+(e)m się ujawniało
ujawnialiśmy się
+(e)śmy się ujawniali
ujawniałyśmy się
+(e)śmy się ujawniały
2 os. ujawniałeś się
+(e)ś się ujawniał
ujawniałaś się
+(e)ś się ujawniała
ujawniałoś się
+(e)ś się ujawniało
ujawnialiście się
+(e)ście się ujawniali
ujawniałyście się
+(e)ście się ujawniały
3 os. ujawniał się
ujawniała się
ujawniało się
ujawniali się
ujawniały się

bezosobnik: ujawniano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się ujawniał
będę się ujawniać
będę się ujawniała
będę się ujawniać
będę się ujawniało
będę się ujawniać
będziemy się ujawniali
będziemy się ujawniać
będziemy się ujawniały
będziemy się ujawniać
2 os. będziesz się ujawniał
będziesz się ujawniać
będziesz się ujawniała
będziesz się ujawniać
będziesz się ujawniało
będziesz się ujawniać
będziecie się ujawniali
będziecie się ujawniać
będziecie się ujawniały
będziecie się ujawniać
3 os. będzie się ujawniał
będzie się ujawniać
będzie się ujawniała
będzie się ujawniać
będzie się ujawniało
będzie się ujawniać
będą się ujawniali
będą się ujawniać
będą się ujawniały
będą się ujawniać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ujawniajmy się
2 os. ujawniaj się
ujawniajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ujawniałbym się
bym się ujawniał
ujawniałabym się
bym się ujawniała
ujawniałobym się
bym się ujawniało
ujawnialibyśmy się
byśmy się ujawniali
ujawniałybyśmy się
byśmy się ujawniały
2 os. ujawniałbyś się
byś się ujawniał
ujawniałabyś się
byś się ujawniała
ujawniałobyś się
byś się ujawniało
ujawnialibyście się
byście się ujawniali
ujawniałybyście się
byście się ujawniały
3 os. ujawniałby się
by się ujawniał
ujawniałaby się
by się ujawniała
ujawniałoby się
by się ujawniało
ujawnialiby się
by się ujawniali
ujawniałyby się
by się ujawniały

bezosobnik: ujawniano by się

bezokolicznik: ujawniać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: ujawniając się

gerundium: ujawnianie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ujawnianie się
ujawniania się
D. ujawniania się
ujawniań się
C. ujawnianiu się
ujawnianiom się
B. ujawnianie się
ujawniania się
N. ujawnianiem się
ujawnianiami się
Ms. ujawnianiu się
ujawnianiach się
W. ujawnianie się
ujawniania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: ujawniający się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ujawniający się
ujawniający się
ujawniający się
ujawniające się
ujawniająca się
D. ujawniającego się
ujawniającego się
ujawniającego się
ujawniającego się
ujawniającej się
C. ujawniającemu się
ujawniającemu się
ujawniającemu się
ujawniającemu się
ujawniającej się
B. ujawniającego się
ujawniającego się
ujawniający się
ujawniające się
ujawniającą się
N. ujawniającym się
ujawniającym się
ujawniającym się
ujawniającym się
ujawniającą się
Ms. ujawniającym się
ujawniającym się
ujawniającym się
ujawniającym się
ujawniającej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ujawniający się
ujawniający się
ujawniające się
ujawniające się
D. ujawniających się
ujawniających się
ujawniających się
ujawniających się
C. ujawniającym się
ujawniającym się
ujawniającym się
ujawniającym się
B. ujawniających się
ujawniających się
ujawniających się
ujawniające się
N. ujawniającymi się
ujawniającymi się
ujawniającymi się
ujawniającymi się
Ms. ujawniających się
ujawniających się
ujawniających się
ujawniających się

odpowiednik aspektowy: ujawnić się

Składnia

Rz osobowy + ujawniać się +
jako KTO
Data ostatniej modyfikacji: 28.10.2010
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj