UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ujawnić się

Chronologizacja

SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. jawny

1. talent

Definicja

stać się widocznym

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wyjawić się

Połączenia

  • ujawnił się geniusz, kłopot, konflikt, problem, talent; ujawniła się ambicja, cecha, pasja, potrzeba czegoś, przyczyna, słabość, sprzeczność, tendencja; ujawniło się napięcie; ujawniły się antagonizmy, lęki, nowe trendy, objawy choroby, podziały, poglądy, prawdziwe intencje, różnice, trudności, wątpliwości, zainteresowania, zamiłowania, zdolności
  • coś ujawniło się po kilku dniach, po latach
  • coś ujawniło się w polityce, w praktyce, w prawodawstwie, w procesie, w trakcie dyskusji, w czyjejś twórczości
  • coś ujawniło się nagle, niespodziewanie; w pełni; z całą jaskrawością, z całą jasnością, z całą mocą, z całą ostrością

Cytaty

Zanieczyszczenia metalami ciężkimi powodują ciężkie schorzenia narządów wewnętrznych, m.in. nerek i mózgu. Ich objawy mogą ujawnić się dopiero po latach.

źródło: KWSJP: Jacek Jaszczyk: Przydrożne łebki, Tygodnik Tucholski, 2000, nr 3

Zdolności rysunkowe ujawniły się u niego w dzieciństwie.

źródło: KWSJP: Zygmunt Ganowski: Rzeźbione z zamiłowania, Euroregio Glacensis, 2001, nr 5

Konflikt z caratem ujawnił się na początku 1861 r.; w dwa lata potem wybuchła walka zbrojna, nazwana powstaniem styczniowym.

źródło: KWSJP: Stefan Kieniewicz: Historia Polski 1795-1918, 1968

Równocześnie ujawniły się tendencje odśrodkowe, zmierzające nawet do stworzenia na obszarze Stanów Zjednoczonych kilku niezależnych państw.

źródło: KWSJP: Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, 1999

Wszystkie moje lęki ujawniły się i zostały głęboko nasycone właśnie w szkołach, do których miałem nieszczęście uczęszczać.

źródło: NKJP: Radosław Kobierski: Harar, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ujawnię się
ujawnimy się
2 os. ujawnisz się
ujawnicie się
3 os. ujawni się
ujawnią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ujawniłem się
+(e)m się ujawnił
ujawniłam się
+(e)m się ujawniła
ujawniłom się
+(e)m się ujawniło
ujawniliśmy się
+(e)śmy się ujawnili
ujawniłyśmy się
+(e)śmy się ujawniły
2 os. ujawniłeś się
+(e)ś się ujawnił
ujawniłaś się
+(e)ś się ujawniła
ujawniłoś się
+(e)ś się ujawniło
ujawniliście się
+(e)ście się ujawnili
ujawniłyście się
+(e)ście się ujawniły
3 os. ujawnił się
ujawniła się
ujawniło się
ujawnili się
ujawniły się

bezosobnik: ujawniono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ujawnijmy się
2 os. ujawnij się
ujawnijcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ujawniłbym się
bym się ujawnił
ujawniłabym się
bym się ujawniła
ujawniłobym się
bym się ujawniło
ujawnilibyśmy się
byśmy się ujawnili
ujawniłybyśmy się
byśmy się ujawniły
2 os. ujawniłbyś się
byś się ujawnił
ujawniłabyś się
byś się ujawniła
ujawniłobyś się
byś się ujawniło
ujawnilibyście się
byście się ujawnili
ujawniłybyście się
byście się ujawniły
3 os. ujawniłby się
by się ujawnił
ujawniłaby się
by się ujawniła
ujawniłoby się
by się ujawniło
ujawniliby się
by się ujawnili
ujawniłyby się
by się ujawniły

bezosobnik: ujawniono by się

bezokolicznik: ujawnić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: ujawniwszy się

gerundium: ujawnienie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ujawnienie się
ujawnienia się
D. ujawnienia się
ujawnień się
C. ujawnieniu się
ujawnieniom się
B. ujawnienie się
ujawnienia się
N. ujawnieniem się
ujawnieniami się
Ms. ujawnieniu się
ujawnieniach się
W. ujawnienie się
ujawnienia się

odpowiednik aspektowy: ujawniać się

Składnia

Rz nieżywotny + ujawnić się + bez ograniczeń

2. agent

Definicja

przestać się ukrywać lub powiedzieć o sobie jakąś prawdę dotychczas skrywaną

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

  • agent, partyzant, szpieg ujawnił się; mafia ujawniła się
  • ujawnić się po latach
  • ujawnić się i podjąć współpracę z władzami, ujawnić się i wyznać winę, ujawnić się i zostać aresztowanym; skorzystać z amnestii i ujawnić się

Cytaty

Był w kawiarni, przyglądał jej się [...]. Nie podszedł, nie ujawnił się, może ją nawet śledził.

źródło: NKJP: Anna Bolecka: Concerto d'amore, 2004

Podczas dwu poprzednich wizyt w Mławie chodził po mieście incognito. Teraz postanowił się ujawnić.

źródło: NKJP: K. Jakubowski: Kapitan Iwan Czernikow został zabity przez czerwonoarmistów, Tygodnik Ciechanowski, 2006-10-08

Mer Berlina jest gejem. Nic na tym nie stracił, że się ujawnił.

źródło: Internet

Po wkroczeniu do Polski Armii Czerwonej służył w Narodowym Zjednoczeniu Wojskowym. Ujawnił się w 1947 roku, zaprzestając wszelkiej działalności konspiracyjnej.

źródło: NKJP: K. Jakubowski: Uwaga, dokument! Ostatni partyzanci Ziemi Mławskiej, Tygodnik Ciechanowski, 2006-10-15

Rząd chce umożliwić ujawnienie się osobom pracującym dla obcych wywiadów.

źródło: KWSJP: Krystyna Romanowska, Jerzy Kubrak, Życie, 2000, nr 9

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ujawnię się
ujawnimy się
2 os. ujawnisz się
ujawnicie się
3 os. ujawni się
ujawnią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ujawniłem się
+(e)m się ujawnił
ujawniłam się
+(e)m się ujawniła
ujawniłom się
+(e)m się ujawniło
ujawniliśmy się
+(e)śmy się ujawnili
ujawniłyśmy się
+(e)śmy się ujawniły
2 os. ujawniłeś się
+(e)ś się ujawnił
ujawniłaś się
+(e)ś się ujawniła
ujawniłoś się
+(e)ś się ujawniło
ujawniliście się
+(e)ście się ujawnili
ujawniłyście się
+(e)ście się ujawniły
3 os. ujawnił się
ujawniła się
ujawniło się
ujawnili się
ujawniły się

bezosobnik: ujawniono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ujawnijmy się
2 os. ujawnij się
ujawnijcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ujawniłbym się
bym się ujawnił
ujawniłabym się
bym się ujawniła
ujawniłobym się
bym się ujawniło
ujawnilibyśmy się
byśmy się ujawnili
ujawniłybyśmy się
byśmy się ujawniły
2 os. ujawniłbyś się
byś się ujawnił
ujawniłabyś się
byś się ujawniła
ujawniłobyś się
byś się ujawniło
ujawnilibyście się
byście się ujawnili
ujawniłybyście się
byście się ujawniły
3 os. ujawniłby się
by się ujawnił
ujawniłaby się
by się ujawniła
ujawniłoby się
by się ujawniło
ujawniliby się
by się ujawnili
ujawniłyby się
by się ujawniły

bezosobnik: ujawniono by się

bezokolicznik: ujawnić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: ujawniwszy się

gerundium: ujawnienie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ujawnienie się
ujawnienia się
D. ujawnienia się
ujawnień się
C. ujawnieniu się
ujawnieniom się
B. ujawnienie się
ujawnienia się
N. ujawnieniem się
ujawnieniami się
Ms. ujawnieniu się
ujawnieniach się
W. ujawnienie się
ujawnienia się

odpowiednik aspektowy: ujawniać się

Składnia

Rz osobowy + ujawnić się + bez ograniczeń

3. jako poeta

Definicja

wykazać się jakąś cechą

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • ujawnić się jako autor, jako mistrz, jako poeta

Cytaty

Henryk Rodakowski ujawnił się jako mistrz portretu psychologicznego.

źródło: NKJP: Stefan Kieniewicz: Historia Polski 1795-1918, 1968

Ataki ze strony prasy prawicowej miały swoje głębsze przyczyny. Otóż Zegadłowicz, dotąd cieszący się opinią pisarza o raczej zachowawczych poglądach, ujawnił się jako antyklerykał o sympatiach lewicowych.

źródło: Internet

Nie bez powodu Zbigniew Herbert nazywany jest Księciem Niezłomnym polskiej literatury. Po raz kolejny ujawnił się jako subtelny i twardy zarazem, wielki poeta.

źródło: Internet

Od czasu, gdy Danka ujawniła się jej jako poetka, Cesia popadła w trwały zachwyt i onieśmielenie.

źródło: KWSJP: Małgorzata Musierowicz: Szósta klepka, 1977

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ujawnię się
ujawnimy się
2 os. ujawnisz się
ujawnicie się
3 os. ujawni się
ujawnią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ujawniłem się
+(e)m się ujawnił
ujawniłam się
+(e)m się ujawniła
ujawniłom się
+(e)m się ujawniło
ujawniliśmy się
+(e)śmy się ujawnili
ujawniłyśmy się
+(e)śmy się ujawniły
2 os. ujawniłeś się
+(e)ś się ujawnił
ujawniłaś się
+(e)ś się ujawniła
ujawniłoś się
+(e)ś się ujawniło
ujawniliście się
+(e)ście się ujawnili
ujawniłyście się
+(e)ście się ujawniły
3 os. ujawnił się
ujawniła się
ujawniło się
ujawnili się
ujawniły się

bezosobnik: ujawniono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. ujawnijmy się
2 os. ujawnij się
ujawnijcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. ujawniłbym się
bym się ujawnił
ujawniłabym się
bym się ujawniła
ujawniłobym się
bym się ujawniło
ujawnilibyśmy się
byśmy się ujawnili
ujawniłybyśmy się
byśmy się ujawniły
2 os. ujawniłbyś się
byś się ujawnił
ujawniłabyś się
byś się ujawniła
ujawniłobyś się
byś się ujawniło
ujawnilibyście się
byście się ujawnili
ujawniłybyście się
byście się ujawniły
3 os. ujawniłby się
by się ujawnił
ujawniłaby się
by się ujawniła
ujawniłoby się
by się ujawniło
ujawniliby się
by się ujawnili
ujawniłyby się
by się ujawniły

bezosobnik: ujawniono by się

bezokolicznik: ujawnić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: ujawniwszy się

gerundium: ujawnienie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ujawnienie się
ujawnienia się
D. ujawnienia się
ujawnień się
C. ujawnieniu się
ujawnieniom się
B. ujawnienie się
ujawnienia się
N. ujawnieniem się
ujawnieniami się
Ms. ujawnieniu się
ujawnieniach się
W. ujawnienie się
ujawnienia się

odpowiednik aspektowy: ujawniać się

Składnia

Rzosobowy + ujawnić się +
jako KTO
Data ostatniej modyfikacji: 28.10.2010
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj