UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

teleologia

Chronologizacja

1881, Friedrich Albert Lange: Historya filozofii materyalistycznej i jej znaczenie w teraźniejszości (tłumaczenie z j. niemieckiego), books.google.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. teleologia
teleologie
D. teleologii
teleologii
neut
teleologij
char
C. teleologii
teleologiom
B. teleologię
teleologie
N. teleologią
teleologiami
Ms. teleologii
teleologiach
W. teleologio
teleologie

Pochodzenie

gr. téleos 'osiągający cel' + gr. -logía

1.a zjawisko

Definicja

filoz. 
zmierzanie zjawisk i procesów zachodzących w naturze i społeczeństwie do jakiegoś celu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka filozofia

Połączenia

  • i

Cytaty

[...] czy przypadkiem wiara w teleologię dziejów - zarówno w swojej religijnej, jak i laickiej wersji - w konsekwencji nie prowadzi do relatywizacji i oswojenia zła, które poczyna jawić się jako prawomocny składnik historycznego procesu realizacji dobra?

źródło: NKJP: Adam Sikora: Między wiecznością i czasem, 2006

Acheiropoietos oznacza rzecz niewykonaną ludzkimi rękami. Pozbawiony autora przedmiot o oczywistej teleologii. Bo kto mi poda nazwisko twórcy Katedry? Kto mi wskaże architekta, z którego zamysłu powstała ta porażająca wyobraźnię kompozycja kształtów?

źródło: NKJP: Jacek Dukaj: W kraju niewiernych, 2000

Ale taki zestaw „praw kardynalnych” informacji (rozumianej tu i poniżej szeroko, w znaczeniu każdego komunikatu: artykułu, audycji, filmu czy książki) wydaje się zbyt wąski i nieadekwatny do praktyki cenzorskiej. Pomija on bowiem komunistyczną teleologię prasy.

źródło: NKJP: Aleksander Pawlicki: Kompletna szarość: cenzura w latach 1956-1972: instytucja i ludzie, 2001

Składnia

bez ograniczeń + teleologia +
(CZEGO)

1.b teoria

Definicja

filoz. 
teoria, według której wyjaśnieniem wszelkich zjawisk i procesów zachodzących w naturze i społeczeństwie jest to, że zmierzają one do jakiegoś celu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka filozofia

Cytaty

Voigt akcentując kantowskie pojęcie bezinteresowności jako przeciwstawne wszelkim postaciom hipostazowania, określa przy tym zakres pojęcia teleologii.

źródło: NKJP: Wit Jaworski: Z dziejów filozofii w Polsce. 1804-1817,1997

Wolfram wspomina o Bogu [...] jedynie w przypisach, lecz kwestia celowości, odwieczny problem teleologii [...] i teologii znajduje się w sercu jego modelu.

źródło: NKJP: Krzysztof Szymborski: Boski kod z automatu, Polityka, 2002-08-31

Data ostatniej modyfikacji: 20.04.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj