UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zlegnąć

zlec

Chronologizacja

Zob.  zlec 

Pochodzenie

Zob.  lec 

1. na łóżku

Definicja

przest. 
położyć się z ulgą

Warianty

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  położyć się

Cytaty

Pot mu aż wystąpił na czoło, zbladł, wciągnął raz i drugi głęboko powietrze i zległ od razu na łóżku, a matka w popłochu, złapawszy buteleczkę, zaczęła odliczać ileś tam kropelek na łyżkę i czym prędzej podsunęła mu tę łyżkę pod usta.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996

Potem to już tak zmęczony byłem, wiesz, lata nie te, więc pod gruszą zległem i zasnąłem.

źródło: NKJP: Internet

Pod poduszkę włożył mauzera, a potem zległ obok ojca.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Widma w mieście Breslau, 2005

Aż tu nagle, kiedy tuż przed wyjściem do pracy kończyłam śniadanie, Józia zległa niespodziewanie i całkiem nieproszona na moich nogach, mrucząc przy tym rozkosznie.

źródło: NKJP: Maryla Weiss: Fundacja Nasza Szkapa, Kot, 2007-04

Dwoma pijanymi w sztok młodzieńcami, którzy zlegli na przystanku tramwajowym u zbiegu Piotrkowskiej z Zieloną, musiała zaopiekować się policja.

źródło: NKJP: Łódź na wagarach, Express Ilustrowany, 2003-03-22

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zlegnę
 zlegniemy
2 os. zlegniesz
 zlegniecie
3 os. zlegnie
 zlegną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zległem
+(e)m zległ
 zległam
+(e)m zległa
 zległom
+(e)m zległo
 zlegliśmy
+(e)śmy zlegli
 zległyśmy
+(e)śmy zległy
2 os. zległeś
+(e)ś zległ
 zległaś
+(e)ś zległa
 zległoś
+(e)ś zległo
 zlegliście
+(e)ście zlegli
 zległyście
+(e)ście zległy
3 os. zległ
 zległa
 zległo
 zlegli
 zległy

bezosobnik: zlegnięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zlegnijmy
2 os. zlegnij
 zlegnijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zległbym
bym zległ
 zległabym
bym zległa
 zległobym
bym zległo
 zleglibyśmy
byśmy zlegli
 zległybyśmy
byśmy zległy
2 os. zległbyś
byś zległ
 zległabyś
byś zległa
 zległobyś
byś zległo
 zleglibyście
byście zlegli
 zległybyście
byście zległy
3 os. zległby
by zległ
 zległaby
by zległa
 zległoby
by zległo
 zlegliby
by zlegli
 zległyby
by zległy

bezosobnik: zlegnięto by

bezokolicznik: zlegnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zległszy

gerundium: zlegnięcie

odpowiednik aspektowy: zlegać

Składnia

bez ograniczeń + zlegnąć +
GDZIE

2. w chorobie

Definicja

przest. 
ciężko zachorować

Warianty

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  zachorować

Cytaty

Póki mam jeszcze siły, będę pracować, i wciąż się tylko boję, że któregoś dnia zlegnę tak jak babcia. Babci zupełnie nogi odjęło, cała opuchła, nie może o własnych siłach ani położyć się, ani wstać.

źródło: NKJP: Aleksander Sołżenicyn: Krąg Pierwszy. Tom 2, 1996

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zlegnę
 zlegniemy
2 os. zlegniesz
 zlegniecie
3 os. zlegnie
 zlegną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zległem
+(e)m zległ
 zległam
+(e)m zległa
 zległom
+(e)m zległo
 zlegliśmy
+(e)śmy zlegli
 zległyśmy
+(e)śmy zległy
2 os. zległeś
+(e)ś zległ
 zległaś
+(e)ś zległa
 zległoś
+(e)ś zległo
 zlegliście
+(e)ście zlegli
 zległyście
+(e)ście zległy
3 os. zległ
 zległa
 zległo
 zlegli
 zległy

bezosobnik: zlegnięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zlegnijmy
2 os. zlegnij
 zlegnijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zległbym
bym zległ
 zległabym
bym zległa
 zległobym
bym zległo
 zleglibyśmy
byśmy zlegli
 zległybyśmy
byśmy zległy
2 os. zległbyś
byś zległ
 zległabyś
byś zległa
 zległobyś
byś zległo
 zleglibyście
byście zlegli
 zległybyście
byście zległy
3 os. zległby
by zległ
 zległaby
by zległa
 zległoby
by zległo
 zlegliby
by zlegli
 zległyby
by zległy

bezosobnik: zlegnięto by

bezokolicznik: zlegnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zległszy

gerundium: zlegnięcie

3. w połogu

Definicja

przest. 
położyć się do łóżka na okres porodu i połogu

Warianty

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia narodziny i dzieciństwo

Cytaty

- Siadaj. Jak tam moja wnuczka, zdrowa aby? - Akuszerka prorokuje, że niedługo zlegnie.

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zlegnę
 zlegniemy
2 os. zlegniesz
 zlegniecie
3 os. zlegnie
 zlegną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zległem
+(e)m zległ
 zległam
+(e)m zległa
 zległom
+(e)m zległo
 zlegliśmy
+(e)śmy zlegli
 zległyśmy
+(e)śmy zległy
2 os. zległeś
+(e)ś zległ
 zległaś
+(e)ś zległa
 zległoś
+(e)ś zległo
 zlegliście
+(e)ście zlegli
 zległyście
+(e)ście zległy
3 os. zległ
 zległa
 zległo
 zlegli
 zległy

bezosobnik: zlegnięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zlegnijmy
2 os. zlegnij
 zlegnijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zległbym
bym zległ
 zległabym
bym zległa
 zległobym
bym zległo
 zleglibyśmy
byśmy zlegli
 zległybyśmy
byśmy zległy
2 os. zległbyś
byś zległ
 zległabyś
byś zległa
 zległobyś
byś zległo
 zleglibyście
byście zlegli
 zległybyście
byście zległy
3 os. zległby
by zległ
 zległaby
by zległa
 zległoby
by zległo
 zlegliby
by zlegli
 zległyby
by zległy

bezosobnik: zlegnięto by

bezokolicznik: zlegnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zległszy

gerundium: zlegnięcie

Data ostatniej modyfikacji: 20.12.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN