UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dyszel

Chronologizacja

1548, Bańk
Od 1463 r. dysiel.

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dyszel	dyszle
D.	dyszla	dyszli rzadziej dyszlów
C.	dyszlowi	dyszlom
B.	dyszel	dyszle
N.	dyszlem	dyszlami
Ms.	dyszlu	dyszlach
W.	dyszlu	dyszle

Pochodzenie

śr.-w.-niem. dîhsel

śr.-d.-niem. dissel

1. wozu

Definicja

drąg połączony z przednią osią wozu konnego, maszyny rolniczej lub wózka ręcznego, umożliwiający kierowanie pojazdem ciągniętym przez konie lub człowieka

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny budowa urządzeń i maszyn

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

drąg

Połączenia

drewniany, rzemienny, żelazny; ułamany dyszel; podniesione, uniesione dyszle
dyszel dorożki, wozu, wózka
dyszel od wozu
koniec; kółko; załamanie dyszla
wóz bez dyszla
konie przy dyszlu
skrzypnięcie dyszla
połamać, złamać dyszel
zaprzęgać do dyszla
prosty jak dyszel

Cytaty

	Szczęsny zostawił na przystani dziesięć skrzyń towaru [...] i z dwiema na pożyczonym wózku tragarskim ruszył w stronę Piekarskiej. Na podwórzu ściśniętej, czynszowej kamieniczki oparł dyszel o schnące pośrodku drzewo [...]. źródło: NKJP: Igor Newerly: Pamiątka z Celulozy, 1952
	Złamał się dyszel, a dorożka się wywróciła. źródło: NKJP: (BOL): Brawurowa ucieczka złodzieja, Gazeta Krakowska, 2006-06-19
	Wiedziałem, że mając takie konie przy dyszlu, wrócę do domu na obiad. źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: A jak królem, a jak katem będziesz, 1968
	Jadźka wyprowadziła ze stajni ogierka. Trzymała go krótko przy pysku, ale mimo pomocy ojca niełatwo jej go było wprowadzić między dyszle wozu. źródło: NKJP: Andrzej Mularczyk: Sami swoi, 1967
	Pług wyposażano [...] w wygięty, sprężynowy dyszel, co oszczędzało konia i pozwalało na zmniejszenie odczuwalnego przez zwierzę oporu nawet do 15%. źródło: Internet: stajniatrot.pl

2. przyczepy