UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

odwalać

Chronologizacja

1518, SPXVI

Pochodzenie

Zob. walić

1. odrzucać

Definicja

pot. 
przy użyciu siły powodować zmianę położenia czegoś, co jest ciężkie lub występuje w dużej ilości

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

  • odwalać gruzy, kamienie; śnieg

Cytaty

Rozgrzebujemy rękami zaspę przed furtką, potem napieramy na nią, odwalając śnieg z drugiej strony, ostrożnie wspinamy się na wysoki parter po schodach, biegnących wzdłuż ściany drewnianego domu na podmurówce, kołatamy w drzwi.

źródło: NKJP: Sługa Boży, Dziennik Polski, 2000-10-07

Strażacy wycinali otwory w blachach i ręcznie odwalali część gruzu.

źródło: NKJP: Piotr Ożadowicz: Nawet ratownicy płakali, Trybuna, 2006

Rozbieżności są szczególnie widoczne w narracjach o zmartwychwstaniu. Zgodnie z ew. Mateusza kobiety przyszły do grobu o świcie i widziały anioła odwalającego głaz od grobu.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odwalam
odwalamy
2 os. odwalasz
odwalacie
3 os. odwala
odwalają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odwalałem
+(e)m odwalał
odwalałam
+(e)m odwalała
odwalałom
+(e)m odwalało
odwalaliśmy
+(e)śmy odwalali
odwalałyśmy
+(e)śmy odwalały
2 os. odwalałeś
+(e)ś odwalał
odwalałaś
+(e)ś odwalała
odwalałoś
+(e)ś odwalało
odwalaliście
+(e)ście odwalali
odwalałyście
+(e)ście odwalały
3 os. odwalał
odwalała
odwalało
odwalali
odwalały

bezosobnik: odwalano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę odwalał
będę odwalać
będę odwalała
będę odwalać
będę odwalało
będę odwalać
będziemy odwalali
będziemy odwalać
będziemy odwalały
będziemy odwalać
2 os. będziesz odwalał
będziesz odwalać
będziesz odwalała
będziesz odwalać
będziesz odwalało
będziesz odwalać
będziecie odwalali
będziecie odwalać
będziecie odwalały
będziecie odwalać
3 os. będzie odwalał
będzie odwalać
będzie odwalała
będzie odwalać
będzie odwalało
będzie odwalać
będą odwalali
będą odwalać
będą odwalały
będą odwalać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odwalajmy
2 os. odwalaj
odwalajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odwalałbym
bym odwalał
odwalałabym
bym odwalała
odwalałobym
bym odwalało
odwalalibyśmy
byśmy odwalali
odwalałybyśmy
byśmy odwalały
2 os. odwalałbyś
byś odwalał
odwalałabyś
byś odwalała
odwalałobyś
byś odwalało
odwalalibyście
byście odwalali
odwalałybyście
byście odwalały
3 os. odwalałby
by odwalał
odwalałaby
by odwalała
odwalałoby
by odwalało
odwalaliby
by odwalali
odwalałyby
by odwalały

bezosobnik: odwalano by

bezokolicznik: odwalać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odwalając

gerundium: odwalanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odwalanie
odwalania
D. odwalania
odwalań
C. odwalaniu
odwalaniom
B. odwalanie
odwalania
N. odwalaniem
odwalaniami
Ms. odwalaniu
odwalaniach
W. odwalanie
odwalania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odwalający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odwalający
odwalający
odwalający
odwalające
odwalająca
D. odwalającego
odwalającego
odwalającego
odwalającego
odwalającej
C. odwalającemu
odwalającemu
odwalającemu
odwalającemu
odwalającej
B. odwalającego
odwalającego
odwalający
odwalające
odwalającą
N. odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającą
Ms. odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odwalający
odwalający
odwalające
odwalające
D. odwalających
odwalających
odwalających
odwalających
C. odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającym
B. odwalających
odwalających
odwalających
odwalające
N. odwalającymi
odwalającymi
odwalającymi
odwalającymi
Ms. odwalających
odwalających
odwalających
odwalających

imiesłów przymiotnikowy bierny: odwalany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odwalany
odwalany
odwalany
odwalane
odwalana
D. odwalanego
odwalanego
odwalanego
odwalanego
odwalanej
C. odwalanemu
odwalanemu
odwalanemu
odwalanemu
odwalanej
B. odwalanego
odwalanego
odwalany
odwalane
odwalaną
N. odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalaną
Ms. odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odwalani
odwalani
odwalane
odwalane
D. odwalanych
odwalanych
odwalanych
odwalanych
C. odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanym
B. odwalanych
odwalanych
odwalanych
odwalane
N. odwalanymi
odwalanymi
odwalanymi
odwalanymi
Ms. odwalanych
odwalanych
odwalanych
odwalanych

odpowiednik aspektowy: odwalić

Składnia

bez ograniczeń + odwalać +
CO + (od CZEGO)

2. kawał roboty

Definicja

pot. 
robić coś, co wymaga dużego wysiłku lub poświęcenia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • odwalać robotę; kawał dobrej roboty
  • odwalać coś za kogoś

Cytaty

Mówi, że odwala brudną robotę za innych i walczy o dobro swojej dzielnicy.

źródło: NKJP: Adrian Czarnota, Bernarda znają wszyscy, Tygodnik Rybnicki, 2007-11-27

– Martin odwala kawał dobrej roboty. Ciężkiej, bo czasami nie aż tak widocznej.

źródło: NKJP: X: Twardy orzech do zgryzienia Lech - Ruch, Polska Głos Wielkopolski, 2007-09-22

Bardzo często już nawet nie tyle ich wspomaga, ile wręcz odwala za nich całą robotę. W ich imieniu, korzystając z własnej wiedzy, tworzy całe prace.

źródło: NKJP: trollbarbatus: Tak wygląda nielegalny handel pracami, Dlaczego?, 2009-08-10

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odwalam
odwalamy
2 os. odwalasz
odwalacie
3 os. odwala
odwalają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odwalałem
+(e)m odwalał
odwalałam
+(e)m odwalała
odwalałom
+(e)m odwalało
odwalaliśmy
+(e)śmy odwalali
odwalałyśmy
+(e)śmy odwalały
2 os. odwalałeś
+(e)ś odwalał
odwalałaś
+(e)ś odwalała
odwalałoś
+(e)ś odwalało
odwalaliście
+(e)ście odwalali
odwalałyście
+(e)ście odwalały
3 os. odwalał
odwalała
odwalało
odwalali
odwalały

bezosobnik: odwalano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę odwalał
będę odwalać
będę odwalała
będę odwalać
będę odwalało
będę odwalać
będziemy odwalali
będziemy odwalać
będziemy odwalały
będziemy odwalać
2 os. będziesz odwalał
będziesz odwalać
będziesz odwalała
będziesz odwalać
będziesz odwalało
będziesz odwalać
będziecie odwalali
będziecie odwalać
będziecie odwalały
będziecie odwalać
3 os. będzie odwalał
będzie odwalać
będzie odwalała
będzie odwalać
będzie odwalało
będzie odwalać
będą odwalali
będą odwalać
będą odwalały
będą odwalać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odwalajmy
2 os. odwalaj
odwalajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odwalałbym
bym odwalał
odwalałabym
bym odwalała
odwalałobym
bym odwalało
odwalalibyśmy
byśmy odwalali
odwalałybyśmy
byśmy odwalały
2 os. odwalałbyś
byś odwalał
odwalałabyś
byś odwalała
odwalałobyś
byś odwalało
odwalalibyście
byście odwalali
odwalałybyście
byście odwalały
3 os. odwalałby
by odwalał
odwalałaby
by odwalała
odwalałoby
by odwalało
odwalaliby
by odwalali
odwalałyby
by odwalały

bezosobnik: odwalano by

bezokolicznik: odwalać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odwalając

gerundium: odwalanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odwalanie
odwalania
D. odwalania
odwalań
C. odwalaniu
odwalaniom
B. odwalanie
odwalania
N. odwalaniem
odwalaniami
Ms. odwalaniu
odwalaniach
W. odwalanie
odwalania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odwalający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odwalający
odwalający
odwalający
odwalające
odwalająca
D. odwalającego
odwalającego
odwalającego
odwalającego
odwalającej
C. odwalającemu
odwalającemu
odwalającemu
odwalającemu
odwalającej
B. odwalającego
odwalającego
odwalający
odwalające
odwalającą
N. odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającą
Ms. odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odwalający
odwalający
odwalające
odwalające
D. odwalających
odwalających
odwalających
odwalających
C. odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającym
B. odwalających
odwalających
odwalających
odwalające
N. odwalającymi
odwalającymi
odwalającymi
odwalającymi
Ms. odwalających
odwalających
odwalających
odwalających

imiesłów przymiotnikowy bierny: odwalany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odwalany
odwalany
odwalany
odwalane
odwalana
D. odwalanego
odwalanego
odwalanego
odwalanego
odwalanej
C. odwalanemu
odwalanemu
odwalanemu
odwalanemu
odwalanej
B. odwalanego
odwalanego
odwalany
odwalane
odwalaną
N. odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalaną
Ms. odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odwalani
odwalani
odwalane
odwalane
D. odwalanych
odwalanych
odwalanych
odwalanych
C. odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanym
B. odwalanych
odwalanych
odwalanych
odwalane
N. odwalanymi
odwalanymi
odwalanymi
odwalanymi
Ms. odwalanych
odwalanych
odwalanych
odwalanych

odpowiednik aspektowy: odwalić

Składnia

bez ograniczeń + odwalać +
CO

3. chałturę

Definicja

pot. 
robić coś, czego się nie chce robić, tak by się od tego szybko uwolnić, nie przejmując się marnymi efektami pracy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • odwalać chałturę, fuszerkę, pańszczyznę

Cytaty

Gdzieś tam jednak w zbrukanej duszyczce bohatera kołacze się nieśmiało myśl, żeby rzucić wszystko w cholerę i zamiast odwalać chałtury i mamić panny, wziąć się do poważnej i artystycznej roboty [...].

źródło: NKJP: Magda Jurowicz: Ciężkie jest życie wziętego scenarzysty, Esensja, 2009-11-08

[...] Parkowa niedawno była gruntownie remontowana i że właściwie remontowana jest co roku. Wygląda na to, że służby systematycznie [...] odwalają fuszerkę.

źródło: NKJP: Hac: Mieszkańców III Parceli poznaje się po żółtych butach, Mazowieckie To i Owo, 2006-02-19

Sezon zakończył się porażką. Na palcach obu rąk mógłbym zliczyć spotkania, kiedy przemyślanie mi się podobali. W większości odwalali pańszczyznę, grając byle jak i byle co.

źródło: NKJP: Mariusz Godos: Niedźwiadki bez charakteru, Życie Podkarpackie, 2007-05-23

My też nie gęsi, lecz zasób narodowej pamięci muzycznej wciąż pozostaje domeną jakichś imprez biesiadnych, gdzie znudzeni piosenkarze odwalają fuchę niewartą nawet nauczenia się tekstu.

źródło: NKJP: Ryszard Baranowski: Jaka to melodia?, Gazeta Częstochowska, 2001-06-28

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odwalam
odwalamy
2 os. odwalasz
odwalacie
3 os. odwala
odwalają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odwalałem
+(e)m odwalał
odwalałam
+(e)m odwalała
odwalałom
+(e)m odwalało
odwalaliśmy
+(e)śmy odwalali
odwalałyśmy
+(e)śmy odwalały
2 os. odwalałeś
+(e)ś odwalał
odwalałaś
+(e)ś odwalała
odwalałoś
+(e)ś odwalało
odwalaliście
+(e)ście odwalali
odwalałyście
+(e)ście odwalały
3 os. odwalał
odwalała
odwalało
odwalali
odwalały

bezosobnik: odwalano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę odwalał
będę odwalać
będę odwalała
będę odwalać
będę odwalało
będę odwalać
będziemy odwalali
będziemy odwalać
będziemy odwalały
będziemy odwalać
2 os. będziesz odwalał
będziesz odwalać
będziesz odwalała
będziesz odwalać
będziesz odwalało
będziesz odwalać
będziecie odwalali
będziecie odwalać
będziecie odwalały
będziecie odwalać
3 os. będzie odwalał
będzie odwalać
będzie odwalała
będzie odwalać
będzie odwalało
będzie odwalać
będą odwalali
będą odwalać
będą odwalały
będą odwalać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odwalajmy
2 os. odwalaj
odwalajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odwalałbym
bym odwalał
odwalałabym
bym odwalała
odwalałobym
bym odwalało
odwalalibyśmy
byśmy odwalali
odwalałybyśmy
byśmy odwalały
2 os. odwalałbyś
byś odwalał
odwalałabyś
byś odwalała
odwalałobyś
byś odwalało
odwalalibyście
byście odwalali
odwalałybyście
byście odwalały
3 os. odwalałby
by odwalał
odwalałaby
by odwalała
odwalałoby
by odwalało
odwalaliby
by odwalali
odwalałyby
by odwalały

bezosobnik: odwalano by

bezokolicznik: odwalać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odwalając

gerundium: odwalanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odwalanie
odwalania
D. odwalania
odwalań
C. odwalaniu
odwalaniom
B. odwalanie
odwalania
N. odwalaniem
odwalaniami
Ms. odwalaniu
odwalaniach
W. odwalanie
odwalania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odwalający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odwalający
odwalający
odwalający
odwalające
odwalająca
D. odwalającego
odwalającego
odwalającego
odwalającego
odwalającej
C. odwalającemu
odwalającemu
odwalającemu
odwalającemu
odwalającej
B. odwalającego
odwalającego
odwalający
odwalające
odwalającą
N. odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającą
Ms. odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odwalający
odwalający
odwalające
odwalające
D. odwalających
odwalających
odwalających
odwalających
C. odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającym
B. odwalających
odwalających
odwalających
odwalające
N. odwalającymi
odwalającymi
odwalającymi
odwalającymi
Ms. odwalających
odwalających
odwalających
odwalających

imiesłów przymiotnikowy bierny: odwalany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odwalany
odwalany
odwalany
odwalane
odwalana
D. odwalanego
odwalanego
odwalanego
odwalanego
odwalanej
C. odwalanemu
odwalanemu
odwalanemu
odwalanemu
odwalanej
B. odwalanego
odwalanego
odwalany
odwalane
odwalaną
N. odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalaną
Ms. odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odwalani
odwalani
odwalane
odwalane
D. odwalanych
odwalanych
odwalanych
odwalanych
C. odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanym
B. odwalanych
odwalanych
odwalanych
odwalane
N. odwalanymi
odwalanymi
odwalanymi
odwalanymi
Ms. odwalanych
odwalanych
odwalanych
odwalanych

odpowiednik aspektowy: odwalić

Składnia

bez ograniczeń + odwalać +
CO

4. udawać

Definicja

pot. 
udawać kogoś innego w sposób widoczny i przesadny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  udawać

Cytaty

[...] Czaił się nocami za węgłem banku zakopiańskiego, by dopaść znajomego i kłapiąc ząbcami, odwalać Ryszarda Trzeciego .

źródło: NKJP: „Pimek” - patronem stacji, Dziennik Polski, 2003-09-20

Opozycja [...] szuka dziury w całym, potępia w czambuł, odwala Rejtana, podstawia nogi i ciągnie za koszulkę.

źródło: NKJP: Internet

Nie ma jak to nie iść do szkoły i odwalać głupka.

źródło: Internet: epuls.pl/wp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odwalam
odwalamy
2 os. odwalasz
odwalacie
3 os. odwala
odwalają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odwalałem
+(e)m odwalał
odwalałam
+(e)m odwalała
odwalałom
+(e)m odwalało
odwalaliśmy
+(e)śmy odwalali
odwalałyśmy
+(e)śmy odwalały
2 os. odwalałeś
+(e)ś odwalał
odwalałaś
+(e)ś odwalała
odwalałoś
+(e)ś odwalało
odwalaliście
+(e)ście odwalali
odwalałyście
+(e)ście odwalały
3 os. odwalał
odwalała
odwalało
odwalali
odwalały

bezosobnik: odwalano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę odwalał
będę odwalać
będę odwalała
będę odwalać
będę odwalało
będę odwalać
będziemy odwalali
będziemy odwalać
będziemy odwalały
będziemy odwalać
2 os. będziesz odwalał
będziesz odwalać
będziesz odwalała
będziesz odwalać
będziesz odwalało
będziesz odwalać
będziecie odwalali
będziecie odwalać
będziecie odwalały
będziecie odwalać
3 os. będzie odwalał
będzie odwalać
będzie odwalała
będzie odwalać
będzie odwalało
będzie odwalać
będą odwalali
będą odwalać
będą odwalały
będą odwalać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odwalajmy
2 os. odwalaj
odwalajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odwalałbym
bym odwalał
odwalałabym
bym odwalała
odwalałobym
bym odwalało
odwalalibyśmy
byśmy odwalali
odwalałybyśmy
byśmy odwalały
2 os. odwalałbyś
byś odwalał
odwalałabyś
byś odwalała
odwalałobyś
byś odwalało
odwalalibyście
byście odwalali
odwalałybyście
byście odwalały
3 os. odwalałby
by odwalał
odwalałaby
by odwalała
odwalałoby
by odwalało
odwalaliby
by odwalali
odwalałyby
by odwalały

bezosobnik: odwalano by

bezokolicznik: odwalać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odwalając

gerundium: odwalanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odwalanie
odwalania
D. odwalania
odwalań
C. odwalaniu
odwalaniom
B. odwalanie
odwalania
N. odwalaniem
odwalaniami
Ms. odwalaniu
odwalaniach
W. odwalanie
odwalania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odwalający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odwalający
odwalający
odwalający
odwalające
odwalająca
D. odwalającego
odwalającego
odwalającego
odwalającego
odwalającej
C. odwalającemu
odwalającemu
odwalającemu
odwalającemu
odwalającej
B. odwalającego
odwalającego
odwalający
odwalające
odwalającą
N. odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającą
Ms. odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odwalający
odwalający
odwalające
odwalające
D. odwalających
odwalających
odwalających
odwalających
C. odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającym
B. odwalających
odwalających
odwalających
odwalające
N. odwalającymi
odwalającymi
odwalającymi
odwalającymi
Ms. odwalających
odwalających
odwalających
odwalających

imiesłów przymiotnikowy bierny: odwalany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odwalany
odwalany
odwalany
odwalane
odwalana
D. odwalanego
odwalanego
odwalanego
odwalanego
odwalanej
C. odwalanemu
odwalanemu
odwalanemu
odwalanemu
odwalanej
B. odwalanego
odwalanego
odwalany
odwalane
odwalaną
N. odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalaną
Ms. odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odwalani
odwalani
odwalane
odwalane
D. odwalanych
odwalanych
odwalanych
odwalanych
C. odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanym
B. odwalanych
odwalanych
odwalanych
odwalane
N. odwalanymi
odwalanymi
odwalanymi
odwalanymi
Ms. odwalanych
odwalanych
odwalanych
odwalanych

Składnia

bez ograniczeń + odwalać +
KOGO

5. zadanie domowe

Definicja

pot. 
pisząc lub tworząc coś, kopiować cudzy tekst lub korzystać z cudzych pomysłów albo ze źródeł niedozwolonych w danej sytuacji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  odgapiać, przepisywać, ściągać, zgapiać, zrzynać

Cytaty

[...] jesteś żałosna, miej swój styl, a nie odwalaj od innych.

źródło: Internet: pomponik.pl

Jak śmiesz mówić, że Maja ukradła szablon.Sama widziałam jak go robiła! [...] Sama pewnie nie umiesz robić, odwalasz od Mai, a później mówisz, że to ona ukradła?

źródło: Internet: chelsea-13.blog.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odwalam
odwalamy
2 os. odwalasz
odwalacie
3 os. odwala
odwalają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odwalałem
+(e)m odwalał
odwalałam
+(e)m odwalała
odwalałom
+(e)m odwalało
odwalaliśmy
+(e)śmy odwalali
odwalałyśmy
+(e)śmy odwalały
2 os. odwalałeś
+(e)ś odwalał
odwalałaś
+(e)ś odwalała
odwalałoś
+(e)ś odwalało
odwalaliście
+(e)ście odwalali
odwalałyście
+(e)ście odwalały
3 os. odwalał
odwalała
odwalało
odwalali
odwalały

bezosobnik: odwalano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę odwalał
będę odwalać
będę odwalała
będę odwalać
będę odwalało
będę odwalać
będziemy odwalali
będziemy odwalać
będziemy odwalały
będziemy odwalać
2 os. będziesz odwalał
będziesz odwalać
będziesz odwalała
będziesz odwalać
będziesz odwalało
będziesz odwalać
będziecie odwalali
będziecie odwalać
będziecie odwalały
będziecie odwalać
3 os. będzie odwalał
będzie odwalać
będzie odwalała
będzie odwalać
będzie odwalało
będzie odwalać
będą odwalali
będą odwalać
będą odwalały
będą odwalać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odwalajmy
2 os. odwalaj
odwalajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odwalałbym
bym odwalał
odwalałabym
bym odwalała
odwalałobym
bym odwalało
odwalalibyśmy
byśmy odwalali
odwalałybyśmy
byśmy odwalały
2 os. odwalałbyś
byś odwalał
odwalałabyś
byś odwalała
odwalałobyś
byś odwalało
odwalalibyście
byście odwalali
odwalałybyście
byście odwalały
3 os. odwalałby
by odwalał
odwalałaby
by odwalała
odwalałoby
by odwalało
odwalaliby
by odwalali
odwalałyby
by odwalały

bezosobnik: odwalano by

bezokolicznik: odwalać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odwalając

gerundium: odwalanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odwalanie
odwalania
D. odwalania
odwalań
C. odwalaniu
odwalaniom
B. odwalanie
odwalania
N. odwalaniem
odwalaniami
Ms. odwalaniu
odwalaniach
W. odwalanie
odwalania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odwalający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odwalający
odwalający
odwalający
odwalające
odwalająca
D. odwalającego
odwalającego
odwalającego
odwalającego
odwalającej
C. odwalającemu
odwalającemu
odwalającemu
odwalającemu
odwalającej
B. odwalającego
odwalającego
odwalający
odwalające
odwalającą
N. odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającą
Ms. odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odwalający
odwalający
odwalające
odwalające
D. odwalających
odwalających
odwalających
odwalających
C. odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającym
B. odwalających
odwalających
odwalających
odwalające
N. odwalającymi
odwalającymi
odwalającymi
odwalającymi
Ms. odwalających
odwalających
odwalających
odwalających

imiesłów przymiotnikowy bierny: odwalany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odwalany
odwalany
odwalany
odwalane
odwalana
D. odwalanego
odwalanego
odwalanego
odwalanego
odwalanej
C. odwalanemu
odwalanemu
odwalanemu
odwalanemu
odwalanej
B. odwalanego
odwalanego
odwalany
odwalane
odwalaną
N. odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalaną
Ms. odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odwalani
odwalani
odwalane
odwalane
D. odwalanych
odwalanych
odwalanych
odwalanych
C. odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanym
B. odwalanych
odwalanych
odwalanych
odwalane
N. odwalanymi
odwalanymi
odwalanymi
odwalanymi
Ms. odwalanych
odwalanych
odwalanych
odwalanych

odpowiednik aspektowy: odwalić

Składnia

bez ograniczeń + odwalać +
(CO) + (od KOGO)

6. na kwalifikacjach

Definicja

pot. 
uznać kogoś za nieodpowiadającego określonym wymogom lub warunkom

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  odrzucać

Cytaty

Dowiedziałem się też o cichych wytycznych dla medyków (wyselekcjonowanych!), by odwalać kandydatów.

źródło: Internet: adamkuz.blog.onet.pl

[...] w radiu przy naborze kandydatów przesłuchuje logopeda, który w przedbiegach odwala wszystkich, którzy nie mają nienagannej dykcji czy odpowiedniej emisji głosu przy pracy z mikrofonem [...].

źródło: Internet: pl.listserv.dziennikarz.narkive.com

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odwalam
odwalamy
2 os. odwalasz
odwalacie
3 os. odwala
odwalają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odwalałem
+(e)m odwalał
odwalałam
+(e)m odwalała
odwalałom
+(e)m odwalało
odwalaliśmy
+(e)śmy odwalali
odwalałyśmy
+(e)śmy odwalały
2 os. odwalałeś
+(e)ś odwalał
odwalałaś
+(e)ś odwalała
odwalałoś
+(e)ś odwalało
odwalaliście
+(e)ście odwalali
odwalałyście
+(e)ście odwalały
3 os. odwalał
odwalała
odwalało
odwalali
odwalały

bezosobnik: odwalano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę odwalał
będę odwalać
będę odwalała
będę odwalać
będę odwalało
będę odwalać
będziemy odwalali
będziemy odwalać
będziemy odwalały
będziemy odwalać
2 os. będziesz odwalał
będziesz odwalać
będziesz odwalała
będziesz odwalać
będziesz odwalało
będziesz odwalać
będziecie odwalali
będziecie odwalać
będziecie odwalały
będziecie odwalać
3 os. będzie odwalał
będzie odwalać
będzie odwalała
będzie odwalać
będzie odwalało
będzie odwalać
będą odwalali
będą odwalać
będą odwalały
będą odwalać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odwalajmy
2 os. odwalaj
odwalajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odwalałbym
bym odwalał
odwalałabym
bym odwalała
odwalałobym
bym odwalało
odwalalibyśmy
byśmy odwalali
odwalałybyśmy
byśmy odwalały
2 os. odwalałbyś
byś odwalał
odwalałabyś
byś odwalała
odwalałobyś
byś odwalało
odwalalibyście
byście odwalali
odwalałybyście
byście odwalały
3 os. odwalałby
by odwalał
odwalałaby
by odwalała
odwalałoby
by odwalało
odwalaliby
by odwalali
odwalałyby
by odwalały

bezosobnik: odwalano by

bezokolicznik: odwalać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odwalając

gerundium: odwalanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odwalanie
odwalania
D. odwalania
odwalań
C. odwalaniu
odwalaniom
B. odwalanie
odwalania
N. odwalaniem
odwalaniami
Ms. odwalaniu
odwalaniach
W. odwalanie
odwalania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odwalający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odwalający
odwalający
odwalający
odwalające
odwalająca
D. odwalającego
odwalającego
odwalającego
odwalającego
odwalającej
C. odwalającemu
odwalającemu
odwalającemu
odwalającemu
odwalającej
B. odwalającego
odwalającego
odwalający
odwalające
odwalającą
N. odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającą
Ms. odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odwalający
odwalający
odwalające
odwalające
D. odwalających
odwalających
odwalających
odwalających
C. odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającym
B. odwalających
odwalających
odwalających
odwalające
N. odwalającymi
odwalającymi
odwalającymi
odwalającymi
Ms. odwalających
odwalających
odwalających
odwalających

imiesłów przymiotnikowy bierny: odwalany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odwalany
odwalany
odwalany
odwalane
odwalana
D. odwalanego
odwalanego
odwalanego
odwalanego
odwalanej
C. odwalanemu
odwalanemu
odwalanemu
odwalanemu
odwalanej
B. odwalanego
odwalanego
odwalany
odwalane
odwalaną
N. odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalaną
Ms. odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odwalani
odwalani
odwalane
odwalane
D. odwalanych
odwalanych
odwalanych
odwalanych
C. odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanym
B. odwalanych
odwalanych
odwalanych
odwalane
N. odwalanymi
odwalanymi
odwalanymi
odwalanymi
Ms. odwalanych
odwalanych
odwalanych
odwalanych

odpowiednik aspektowy: odwalić

Składnia

bez ograniczeń + odwalać +
KOGO

7. na mózg

Definicja

pot. 
używane dla zasugerowania, że osoba, o której mowa, nie jest zdrowa psychicznie, bo gdyby była, nie mogłaby robić lub mówić tego, o czym nadawca wie, że zostało zrobione lub powiedziane

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  odbijać

Cytaty

- Kukuryku, kukuryku - przełożył sobie wiadro do drugiej ręki. Kukurykał bez przerwy. [...] - Przestań, znowu ci odwala? Kto to ma słyszeć? - opieprzył go Mauro.

źródło: NKJP: Radovan Brenkus: Nieskończenie błękitna zabawa, Akant, 2008-10

- Lubią go w szkole - mówi jeden z uczniów młodszej klasy. - Ale bywało, że odwalało mu po sterydach.

źródło: NKJP: ak: Najpierw pobił, potem przeprosił, Super Express, 2006

To są małolatki, 14–17 lat. Wezmą dropsa, wypiją dwa piwka i im odwala.

źródło: NKJP: Katarzyna Janiszewska: Balanga na pełnym luzie, Gazeta Krakowska, 2007-10-12

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
3 os. odwala

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
3 os. odwalało

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
3 os. będzie odwalało
będzie odwalać

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
3 os. odwalałoby
by odwalało

odpowiednik aspektowy: odwalić

Składnia

bez ograniczeń + odwalać +
KOMU

8. szopkę

Definicja

pot. 
robić coś zaskakującego lub budzącego zdumienie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  odstawiać

Połączenia

  • odwalać cyrk, numer, szopkę

Cytaty

- Trzeba było wstąpić do partii, chodzić na zebrania, pochody, bić brawo, czytać i pisać donosy, słowem: demonstrować wierność, a ja - pierwsze przedstawienie po studiach i od razu odwalam numer.

źródło: NKJP: Jacek Hugo-bader: Brakujący fragment układanki, Gazeta Wyborcza, 1996-11-29

Koleś odwala cyrk i zachowuje się jak debil, oszukuje i ciebie i swoją „dziewczynę”. Poszukaj kogoś normalnego.

źródło: Internet: nerwica.com

Wysiadłem do niego, mówię słuchaj, [...] już na skrzyżowaniu tamtym ci darowałem, mówię, bo żeś wymusił pierwszeństwo, ale tutaj co ty odwalasz?

źródło: NKJP: Korpus języka mówionego PELCRA

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odwalam
odwalamy
2 os. odwalasz
odwalacie
3 os. odwala
odwalają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odwalałem
+(e)m odwalał
odwalałam
+(e)m odwalała
odwalałom
+(e)m odwalało
odwalaliśmy
+(e)śmy odwalali
odwalałyśmy
+(e)śmy odwalały
2 os. odwalałeś
+(e)ś odwalał
odwalałaś
+(e)ś odwalała
odwalałoś
+(e)ś odwalało
odwalaliście
+(e)ście odwalali
odwalałyście
+(e)ście odwalały
3 os. odwalał
odwalała
odwalało
odwalali
odwalały

bezosobnik: odwalano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę odwalał
będę odwalać
będę odwalała
będę odwalać
będę odwalało
będę odwalać
będziemy odwalali
będziemy odwalać
będziemy odwalały
będziemy odwalać
2 os. będziesz odwalał
będziesz odwalać
będziesz odwalała
będziesz odwalać
będziesz odwalało
będziesz odwalać
będziecie odwalali
będziecie odwalać
będziecie odwalały
będziecie odwalać
3 os. będzie odwalał
będzie odwalać
będzie odwalała
będzie odwalać
będzie odwalało
będzie odwalać
będą odwalali
będą odwalać
będą odwalały
będą odwalać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odwalajmy
2 os. odwalaj
odwalajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odwalałbym
bym odwalał
odwalałabym
bym odwalała
odwalałobym
bym odwalało
odwalalibyśmy
byśmy odwalali
odwalałybyśmy
byśmy odwalały
2 os. odwalałbyś
byś odwalał
odwalałabyś
byś odwalała
odwalałobyś
byś odwalało
odwalalibyście
byście odwalali
odwalałybyście
byście odwalały
3 os. odwalałby
by odwalał
odwalałaby
by odwalała
odwalałoby
by odwalało
odwalaliby
by odwalali
odwalałyby
by odwalały

bezosobnik: odwalano by

bezokolicznik: odwalać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odwalając

gerundium: odwalanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odwalanie
odwalania
D. odwalania
odwalań
C. odwalaniu
odwalaniom
B. odwalanie
odwalania
N. odwalaniem
odwalaniami
Ms. odwalaniu
odwalaniach
W. odwalanie
odwalania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odwalający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odwalający
odwalający
odwalający
odwalające
odwalająca
D. odwalającego
odwalającego
odwalającego
odwalającego
odwalającej
C. odwalającemu
odwalającemu
odwalającemu
odwalającemu
odwalającej
B. odwalającego
odwalającego
odwalający
odwalające
odwalającą
N. odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającą
Ms. odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odwalający
odwalający
odwalające
odwalające
D. odwalających
odwalających
odwalających
odwalających
C. odwalającym
odwalającym
odwalającym
odwalającym
B. odwalających
odwalających
odwalających
odwalające
N. odwalającymi
odwalającymi
odwalającymi
odwalającymi
Ms. odwalających
odwalających
odwalających
odwalających

imiesłów przymiotnikowy bierny: odwalany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odwalany
odwalany
odwalany
odwalane
odwalana
D. odwalanego
odwalanego
odwalanego
odwalanego
odwalanej
C. odwalanemu
odwalanemu
odwalanemu
odwalanemu
odwalanej
B. odwalanego
odwalanego
odwalany
odwalane
odwalaną
N. odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalaną
Ms. odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odwalani
odwalani
odwalane
odwalane
D. odwalanych
odwalanych
odwalanych
odwalanych
C. odwalanym
odwalanym
odwalanym
odwalanym
B. odwalanych
odwalanych
odwalanych
odwalane
N. odwalanymi
odwalanymi
odwalanymi
odwalanymi
Ms. odwalanych
odwalanych
odwalanych
odwalanych

odpowiednik aspektowy: odwalić

Składnia

bez ograniczeń + odwalać +
CO

Frazeologizmy

ktoś odwala kitę
Data ostatniej modyfikacji: 28.02.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj