UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

caryca

Chronologizacja

1861, SJPWil

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. caryca
caryce
D. carycy
caryc
C. carycy
carycom
B. carycę
caryce
N. carycą
carycami
Ms. carycy
carycach
W. caryco
caryce

Pochodzenie

ros. caríca 'carowa'

1. monarchini

Definicja

monarchini w dawnej Rosji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  carowa
hiperonimy:  władczyni

Połączenia

  • rosyjska caryca
  • caryca Anna Iwanowna, Katarzyna II Wielka
  • caryca Rosji
  • rozkaz, ukaz; rządy; tron carycy

Cytaty

240 lat temu caryca Elżbieta wydała dekret nakazujący utworzenie uniwersytetu w Moskwie.

źródło: NKJP: Andrzej Łomanowski: Choć caryca Elżbieta myślała, że z Moskwy do Londynu można przejechać suchą nogą, popierała naukę ..., Gazeta Wyborcza, 1995-01-27

W 1730 roku caryca Anna Iwanowna zamówiła u swojego nadwornego jubilera nową koronę cesarską.

źródło: NKJP: Internet

W roku 1795 z rozkazu carycy Katarzyny, bez zgody Stolicy Apostolskiej, diecezja Kamieniec została zniesiona i utworzona diecezja latyczowska.

źródło: NKJP: On jest opoką, Dziennik Polski, 2003-06-30

2. żona

Definicja

żona cara - władcy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  carowa

Połączenia

  • młoda caryca

Cytaty

W przeciwieństwie do reszty królewskich par tamtej epoki Mikołaj II i caryca Aleksandra zawsze sypiali razem, w podwójnym łóżku z jasnego drewna.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kalicki: Czy chrześcijańskim świętym może być świecki władca? Może, pod jednym wszakże warunkiem - że był ..., Gazeta Wyborcza, 1998-07-17

Opinia publiczna była wstrząśnięta. Ale dla cara ważniejsza była rodzina. Młoda caryca nie lubiła szumnych uroczystości, w czasie których musiała się pokazywać tłumom; kiedy lud wiwatował na widok carskiego pociągu, nie chciała nawet odsunąć firanki i pozdrowić poddanych.

źródło: NKJP: Aleksander Porada: Niechciana niemiecka oblubienica, Polityka nr 2589, 2007-01-27

3. ktoś najważniejszy

Definicja

żart. 
osoba najlepsza w jakiejś dziedzinie lub najważniejsza w jakiejś grupie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • caryca gastronomii; tyczki

Cytaty

Caryca stołecznej gastronomii - Magda Gessler - kroczy od sukcesu do sukcesu.

źródło: NKJP: Piotr Adamczewski, Andrzej Garlicki: Bielizna babci nad talerzem, Polityka nr 2568, 2006-08-26

W skoku o tyczce pań nasza Monika Pyrek wynikiem 4,82 m ustanowiła rekord życiowy. Natomiast triumfowała caryca tyczki, Rosjanka Jelena Isinbajewa rezultatem 4,87 m.

źródło: NKJP: Brawo, Polacy!, Gazeta Krakowska, 2007-09-24

Składnia

bez ograniczeń + caryca +
(CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 27.06.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj