UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nieprzytomny

Chronologizacja

SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL: pod: przytomny, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. przytomny

1. po wypadku

Definicja

taki, który stracił świadomość tego, co się z nim dzieje pod wpływem choroby, wypadku

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Połączenia

  • nieprzytomny chłopak, mężczyzna, pacjent; nieprzytomna dziewczyna, kobieta; ofiara, osoba; nieprzytomne dziecko
  • być nieprzytomnym

Cytaty

W poniedziałek znaleziono nieprzytomnego 46-letniego mężczyznę, u którego stwierdzono zatrucie alkoholem.

źródło: NKJP: (PAP), Metropol, 2001

Uraz kręgosłupa podejrzewamy u wszystkich nieprzytomnych ofiar wypadku, zwłaszcza po zderzeniach pojazdów.

źródło: NKJP: (PIM): Wielu może przeżyć!, Trybuna Śląska, 2002-11-21

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. nieprzytomny
nieprzytomny
nieprzytomny
nieprzytomne
nieprzytomna
D. nieprzytomnego
nieprzytomnego
nieprzytomnego
nieprzytomnego
nieprzytomnej
C. nieprzytomnemu
nieprzytomnemu
nieprzytomnemu
nieprzytomnemu
nieprzytomnej
B. nieprzytomnego
nieprzytomnego
nieprzytomny
nieprzytomne
nieprzytomną
N. nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomną
Ms. nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnej
W. nieprzytomny
nieprzytomny
nieprzytomny
nieprzytomne
nieprzytomna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. nieprzytomni
nieprzytomni
nieprzytomne
nieprzytomne
D. nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomnych
C. nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
B. nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomne
N. nieprzytomnymi
nieprzytomnymi
nieprzytomnymi
nieprzytomnymi
Ms. nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomnych
W. nieprzytomni
nieprzytomni
nieprzytomne
nieprzytomne

2.a z wściekłości

Definicja

niepanujący nad sobą

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Połączenia

  • nieprzytomny z gniewu, z wściekłości; ze strachu, ze zdenerwowania

Cytaty

Budziły ją krzyki i jęki dzieci, ich senne koszmary. Nieprzytomne ze strachu zrywały się z łóżek, wstrząsane konwulsjami rzucały się na ziemię, próbowały dokądś pędzić, przed czymś uciec, czemuś się wyrwać.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Nocni wędrowny, 2009

Nieprzytomny z wściekłości i upokorzenia Teodor kazał zakuć w łańcuchy angielskiego konsula i wysiedlić z Abisynii wszystkich cudzoziemców.

źródło: NKJP: Marian Brandys: Z panem Biegankiem w Abisynii, 1962

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. nieprzytomny
nieprzytomny
nieprzytomny
nieprzytomne
nieprzytomna
D. nieprzytomnego
nieprzytomnego
nieprzytomnego
nieprzytomnego
nieprzytomnej
C. nieprzytomnemu
nieprzytomnemu
nieprzytomnemu
nieprzytomnemu
nieprzytomnej
B. nieprzytomnego
nieprzytomnego
nieprzytomny
nieprzytomne
nieprzytomną
N. nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomną
Ms. nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnej
W. nieprzytomny
nieprzytomny
nieprzytomny
nieprzytomne
nieprzytomna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. nieprzytomni
nieprzytomni
nieprzytomne
nieprzytomne
D. nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomnych
C. nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
B. nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomne
N. nieprzytomnymi
nieprzytomnymi
nieprzytomnymi
nieprzytomnymi
Ms. nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomnych
W. nieprzytomni
nieprzytomni
nieprzytomne
nieprzytomne

Składnia

bez ograniczeń + nieprzytomny +
z CZEGO
szyk: neutralny

2.b szał

Definicja

świadczący o braku panowania nad sobą

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Połączenia

  • nieprzytomny szał; wzrok
  • nieprzytomny i dziki

Cytaty

W nieprzytomnym szale powyrywał kroplówki, stłukł monitor cennej aparatury, zaczął się szarpać z grubymi pielęgniarkami, nic a nic nie rozumiejącymi z jego polskich okrzyków, które młody Polak - jak mógł - przekładał na hiszpański.

źródło: NKJP: Jacek Żakowski: Co dalej, panie Mrożek, co dalej?, Gazeta Wyborcza, 1996-08-23

Wiedźma miała dziki, nieprzytomny wzrok. Wyrwała się, jakby zamiast potężnego mężczyzny trzymało ją dziecko.

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. nieprzytomny
nieprzytomny
nieprzytomny
nieprzytomne
nieprzytomna
D. nieprzytomnego
nieprzytomnego
nieprzytomnego
nieprzytomnego
nieprzytomnej
C. nieprzytomnemu
nieprzytomnemu
nieprzytomnemu
nieprzytomnemu
nieprzytomnej
B. nieprzytomnego
nieprzytomnego
nieprzytomny
nieprzytomne
nieprzytomną
N. nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomną
Ms. nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnej
W. nieprzytomny
nieprzytomny
nieprzytomny
nieprzytomne
nieprzytomna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. nieprzytomni
nieprzytomni
nieprzytomne
nieprzytomne
D. nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomnych
C. nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
B. nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomne
N. nieprzytomnymi
nieprzytomnymi
nieprzytomnymi
nieprzytomnymi
Ms. nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomnych
W. nieprzytomni
nieprzytomni
nieprzytomne
nieprzytomne

3. nieuważny

Definicja

błędny i nieuważny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • nieprzytomny wyraz twarzy, wzrok; nieprzytomne spojrzenie; nieprzytomne oczy

Cytaty

Drzwi otworzyła pokojówka z tym samym nieprzytomnym wyrazem oczu, ale zaraz na ich spotkanie wyszedł pan domu.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: zdrada, 1993

Mężczyzna coś zabełkotał i skierował nieprzytomne spojrzenie na twarz nadkomisarza.

źródło: NKJP: Marek Krajewski, Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. nieprzytomny
nieprzytomny
nieprzytomny
nieprzytomne
nieprzytomna
D. nieprzytomnego
nieprzytomnego
nieprzytomnego
nieprzytomnego
nieprzytomnej
C. nieprzytomnemu
nieprzytomnemu
nieprzytomnemu
nieprzytomnemu
nieprzytomnej
B. nieprzytomnego
nieprzytomnego
nieprzytomny
nieprzytomne
nieprzytomną
N. nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomną
Ms. nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnej
W. nieprzytomny
nieprzytomny
nieprzytomny
nieprzytomne
nieprzytomna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. nieprzytomni
nieprzytomni
nieprzytomne
nieprzytomne
D. nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomnych
C. nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
B. nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomne
N. nieprzytomnymi
nieprzytomnymi
nieprzytomnymi
nieprzytomnymi
Ms. nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomnych
W. nieprzytomni
nieprzytomni
nieprzytomne
nieprzytomne

4. intensywny

Definicja

wyjątkowo intensywny

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

  • nieprzytomna miłość, nienawiść, radość

Cytaty

Ach, jakaż nieprzytomna radość, kiedy mała ukazuje się znowu. Matka ma swoją córeczkę przy sobie, będzie ją miała przez całą noc.

źródło: NKJP: Antoni Kroh: Starorzecza, 2010

Co powoduje, że iraccy terroryści-samobójcy bez wahania wysadzają się? Wydaje mi się, że oprócz nieprzytomnej nienawiści do okupujących ich kraj wojsk, największą rolę odgrywa ślepa wiara we wspaniałe życie pozagrobowe.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. nieprzytomny
nieprzytomny
nieprzytomny
nieprzytomne
nieprzytomna
D. nieprzytomnego
nieprzytomnego
nieprzytomnego
nieprzytomnego
nieprzytomnej
C. nieprzytomnemu
nieprzytomnemu
nieprzytomnemu
nieprzytomnemu
nieprzytomnej
B. nieprzytomnego
nieprzytomnego
nieprzytomny
nieprzytomne
nieprzytomną
N. nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomną
Ms. nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnej
W. nieprzytomny
nieprzytomny
nieprzytomny
nieprzytomne
nieprzytomna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. nieprzytomni
nieprzytomni
nieprzytomne
nieprzytomne
D. nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomnych
C. nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
nieprzytomnym
B. nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomne
N. nieprzytomnymi
nieprzytomnymi
nieprzytomnymi
nieprzytomnymi
Ms. nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomnych
nieprzytomnych
W. nieprzytomni
nieprzytomni
nieprzytomne
nieprzytomne
Data ostatniej modyfikacji: 29.01.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj