Chronologizacja
Inne znaczenie: 'rasa psów myśliwskich'. Od 1. połowy XVIII w. wyraz notowany w postaci pokurć.
Pochodzenie
Rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego pokurczyć; zob. kurczyć
1. niski człowiek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd
Relacje znaczeniowe
Cytaty
|
Był wielki, był silny, nie jak ten mały pokurcz z przeciwka, który nie miał gdzie ćwiczyć swoich mięśni, swoich ścięgien, swojej szybkości i inteligencji. źródło: NKJP: Ewa Przybylska: Dotyk motyla, 1994 |
|
|
[...] za czasów studenckich znałam jednego pokurcza (150 w kapeluszu i 40 kg wagi), co mu na imię Hektor było. źródło: NKJP: Internet |
|
|
W nocy mało co spałam, bo nie mogłam się doczekać, kiedy pójdę do pracy. Wszyscy pacjenci wydawali mi się bardzo atrakcyjni. Nawet małe, chude pokurcze, doprowadzone siłą przez narzeczone. źródło: NKJP: Hanna Samson: Wojna żeńsko-męska i przeciwko światu, 2005 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | pokurcz |
pokurcze |
ndepr |
| pokurcze |
depr | ||
| D. | pokurcza |
pokurczów kwestion. pokurczy |
|
| C. | pokurczowi |
pokurczom |
|
| B. | pokurcza |
pokurczów pokurczy |
|
| N. | pokurczem |
pokurczami |
|
| Ms. | pokurczu |
pokurczach |
|
| W. | pokurczu |
pokurcze |
ndepr |
| pokurcze |
depr |
2. coś małego
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,
Cytaty
|
– O, Sindi – zaczął Berg, głaszcząc suczkę po zabawnej główce. – Śliczna jesteś, żaden pokurcz. Chodź do mnie. źródło: NKJP: Paulina Grych: Numer zerowy, 2007 |
|
|
[...] kolędnicy sprzed czterdziestu z górą laty w porównaniu z dzisiejszymi byli mimo wszystko prawdziwymi artystami. Po pierwsze mieli jakąś w miarę przyzwoitą szopkę. [...] była to jeszcze szopka prawdziwie krakowska, nie malutki pokurcz, noszony przez dzisiejszych kolędników. źródło: NKJP: W okolicach świąt, Dziennik Polski, 2000-01-08 |
|
|
O tej porze ptaki dziobią karmę i mnie kokietują, teraz zmokłe i posępne pokurcze siedzą na pobliskim drzewie, rozdziawiają dzioby, a milcząc, patrzą na mnie złowrogo, przeklęte. źródło: NKJP: Henryk Rozpędowski: Charleston, 2002 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | pokurcz |
pokurcze |
|
| D. | pokurcza |
pokurczów kwestion. pokurczy |
|
| C. | pokurczowi |
pokurczom |
|
| B. | pokurcza |
pokurcze |
|
| N. | pokurczem |
pokurczami |
|
| Ms. | pokurczu |
pokurczach |
|
| W. | pokurczu |
pokurcze |
3. ktoś gorszy od innych
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | konus |
Cytaty
|
W migającej przed oczami galerii pokurczów moralnych zwraca uwagę „młody i dynamiczny” Waldemar, świetnie zagrany przez Andrzeja Chyrę, który splótł w tej roli zwykłą ludzką przyzwoitość chłopaczka z prowincji z gotową na wszystko żądzą sukcesu. źródło: NKJP: Mateusz Werner: Zanussi: tajemnica banału, Ozon, 2005 |
|
|
A kopa tym pokurczom politycznym, niech fruną w kosmos. Po papach (chodzi o twarze) im natłuc, ile wlezie, i won! źródło: NKJP: Krzysztof Kucharski, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-05-10 |
|
|
Amnezji dostałeś, pokurczu? źródło: NKJP: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | pokurcz |
pokurcze |
ndepr |
| pokurcze |
depr | ||
| D. | pokurcza |
pokurczów kwestion. pokurczy |
|
| C. | pokurczowi |
pokurczom |
|
| B. | pokurcza |
pokurczów pokurczy |
|
| N. | pokurczem |
pokurczami |
|
| Ms. | pokurczu |
pokurczach |
|
| W. | pokurczu |
pokurcze |
ndepr |
| pokurcze |
depr |
Składnia
|
+ | pokurcz | + |
(JAKI)
|