UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

osłoda

Chronologizacja

2 połowa XVIII w., SL

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. osłoda
osłody
D. osłody
osłód
C. osłodzie
osłodom
B. osłodę
osłody
N. osłodą
osłodami
Ms. osłodzie
osłodach
W. osłodo
osłody

Inne uwagi

Zwykle lp

Pochodzenie

Rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego osłodzić; zob. słodzić

1.a ulga

Definicja

ulga w przeżywanym nieszczęściu lub trudnej sytuacji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  pociecha

Cytaty

Byłam oburzona, ale kiedy dla osłody zaproponował mi spacer, zgodziłam się i do dziś nie wiem, dlaczego.

źródło: NKJP: Elżbieta Ryszka: Zwyczajne szczęście, 2004

- Pomożemy, jeżeli pomożecie sobie sami. Dróg na skróty nie będzie - powiedział kanclerz, na osłodę cytując Mickiewicza.

źródło: NKJP: W naszej Europie razem, Gazeta Wyborcza, 1995-07-07

Są to, proszę państwa, tak zwane pieniądze na otarcie łez dla ludzi, którzy nie z własnej winy opuszczają zakłady pracy. Nie jest to żadna osłoda, ale po prostu danie im odrobiny wsparcia w tej bardzo trudnej, niezawinionej przez nich sytuacji.

źródło: NKJP: Sprawozdanie z 11. posiedzenia Senatu RP w dniu 6 marca 2002 r.

1.b źródło ulgi

Definicja

coś lub ktoś przynoszący ulgę w przeżywanym nieszczęściu lub trudnej sytuacji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  pociecha, pocieszenie

Cytaty

To dziecko, sześcioletni chłopczyk, to teraz jedyna jej pociecha i osłoda życia.

źródło: NKJP: Marian Pilot: Na odchodnym, 2002

W tym niezwykłym chłopcu było coś tak ujmującego, że nie sposób było go nie polubić. Dla mnie był istnym cudem i osłodą przykrej starości.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Ogród miłości, 2006

Ten przyzwyczajony do przestrzeni człowiek stał się więźniem murów, więźniem miasta. Jedyną osłodą był dla niego kontakt z wnuczką.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Księżyc nad Zakopanem, 2006

Zwycięska obrona Nowego Orleanu była dla Amerykanów osłodą w wojnie, którą w gruncie rzeczy przegrali.

źródło: NKJP: Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, 1999

Tymczasem służba na dworze była bardzo uciążliwa, a płacono za nią nieregularnie. Osłodą była szansa na bycie zauważonym i docenionym przez zwierzchników, a co za tym idzie - możliwość uzyskania nagrody.

źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych, 2005

Składnia

bez ograniczeń + osłoda +
(CZEGO)

2. o ciastku

Definicja

poprawa samopoczucia, którą daje zjedzenie słodyczy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie przyprawy, smaki

Cytaty

Siedzieliśmy w szpitalnej kawiarence; na osłodę zamówił dla mnie ciastko.

źródło: NKJP: Witold Horwath: Seans, 1997

Sprzątanie gruzu. Przyjeżdża Dru. Przywiózł mi na osłodę szwajcarską czekoladę.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Monografia grzechów z dziennika 1978-1989, 2006

Krótki spacer wzdłuż brzegu doskonale koił nerwy, a dla osłody podchorążackiego życia polecam też pyszne toruńskie pierniki słynne w całej Polsce i za granicą.

źródło: NKJP: Paweł Mikołajczak, Paweł Siekański, Arkadiusz Znojek: Jakie jest wojsko, czyli długa droga od biletu do cywila, 2001

Po miłych życzeniach wzniesiono toast za zdrowie pań. Każda dostała czekoladę na osłodę, a potem w sympatycznej, ciepłej atmosferze, przy skromnym poczęstunku rozpoczęła się biesiada.

źródło: NKJP: (BM): Czekolady, uśmiechy i życzenia, Gazeta Krakowska, 2002-03-12

Data ostatniej modyfikacji: 23.01.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj