UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dopieprzyć

Chronologizacja

1980, NKJP

Pochodzenie

Zob. pieprzyć

1. potrawę

Definicja

doprawić zmielonym pieprzem

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie przyprawy, smaki

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  doprawić

Połączenia

  • dosolić i dopieprzyć

Cytaty

Posoliłam, popieprzyłam, ale można zawsze dopieprzyć. Tu sól, pieprz.

źródło: Internet: books.google.pl

Jedzenie bardzo dobre, naprawdę były przyprawy, jaki problem coś dosolić czy dopieprzyć.

źródło: Internet: www.wakacje.pl

Dodaj koncentrat pomidorowy (lub przetarte przez drobne sitko ugotowane „na miękko” świeże pomidory), dosól i dopieprz do smaku.

źródło: NKJP: Skarby narodowe: Zupa pomidorowa, CKM, 05/05, 2001

Dodać ugotowany na sypko ryż wymieszany z mlekiem kokosowym oraz glony morskie, kapary i nalewkę. Zagotować. Dopieprzyć, dosolić.

źródło: NKJP: Maciej Kraiński: Bzik Jędrusia, Dziennik Bałtycki, 2004-12-19

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. dopieprzę
dopieprzymy
2 os. dopieprzysz
dopieprzycie
3 os. dopieprzy
dopieprzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. dopieprzyłem
+(e)m dopieprzył
dopieprzyłam
+(e)m dopieprzyła
dopieprzyłom
+(e)m dopieprzyło
dopieprzyliśmy
+(e)śmy dopieprzyli
dopieprzyłyśmy
+(e)śmy dopieprzyły
2 os. dopieprzyłeś
+(e)ś dopieprzył
dopieprzyłaś
+(e)ś dopieprzyła
dopieprzyłoś
+(e)ś dopieprzyło
dopieprzyliście
+(e)ście dopieprzyli
dopieprzyłyście
+(e)ście dopieprzyły
3 os. dopieprzył
dopieprzyła
dopieprzyło
dopieprzyli
dopieprzyły

bezosobnik: dopieprzono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. dopieprzmy
2 os. dopieprz
dopieprzcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. dopieprzyłbym
bym dopieprzył
dopieprzyłabym
bym dopieprzyła
dopieprzyłobym
bym dopieprzyło
dopieprzylibyśmy
byśmy dopieprzyli
dopieprzyłybyśmy
byśmy dopieprzyły
2 os. dopieprzyłbyś
byś dopieprzył
dopieprzyłabyś
byś dopieprzyła
dopieprzyłobyś
byś dopieprzyło
dopieprzylibyście
byście dopieprzyli
dopieprzyłybyście
byście dopieprzyły
3 os. dopieprzyłby
by dopieprzył
dopieprzyłaby
by dopieprzyła
dopieprzyłoby
by dopieprzyło
dopieprzyliby
by dopieprzyli
dopieprzyłyby
by dopieprzyły

bezosobnik: dopieprzono by

bezokolicznik: dopieprzyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: dopieprzywszy

gerundium: dopieprzenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. dopieprzenie
dopieprzenia
D. dopieprzenia
dopieprzeń
C. dopieprzeniu
dopieprzeniom
B. dopieprzenie
dopieprzenia
N. dopieprzeniem
dopieprzeniami
Ms. dopieprzeniu
dopieprzeniach
W. dopieprzenie
dopieprzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: dopieprzony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. dopieprzony
dopieprzony
dopieprzony
dopieprzone
dopieprzona
D. dopieprzonego
dopieprzonego
dopieprzonego
dopieprzonego
dopieprzonej
C. dopieprzonemu
dopieprzonemu
dopieprzonemu
dopieprzonemu
dopieprzonej
B. dopieprzonego
dopieprzonego
dopieprzony
dopieprzone
dopieprzoną
N. dopieprzonym
dopieprzonym
dopieprzonym
dopieprzonym
dopieprzoną
Ms. dopieprzonym
dopieprzonym
dopieprzonym
dopieprzonym
dopieprzonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. dopieprzeni
dopieprzeni
dopieprzone
dopieprzone
D. dopieprzonych
dopieprzonych
dopieprzonych
dopieprzonych
C. dopieprzonym
dopieprzonym
dopieprzonym
dopieprzonym
B. dopieprzonych
dopieprzonych
dopieprzonych
dopieprzone
N. dopieprzonymi
dopieprzonymi
dopieprzonymi
dopieprzonymi
Ms. dopieprzonych
dopieprzonych
dopieprzonych
dopieprzonych

odpowiednik aspektowy: dopieprzać

Składnia

bez ograniczeń + dopieprzyć +
(CO)

2. w twarz

Definicja

pot. 
uderzyć, powodując obrażenia lub niszcząc czyjeś zasoby

Noty o użyciu

Słowo dla wielu osób wulgarne.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  uderzyć

Cytaty

– Bo jak ja ci kiedyś dopieprzę, to nie będziesz wiedział, jak do Bielawy dojechać – powiedział starosta podniesionym głosem do wiceprzewodniczącego rady. Te słowa usłyszało kilkanaście osób.

źródło: NKJP: Karolina Osińska: Teraz głodówka?, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2004-02-25

[...] to żelastwo spadało z dachu Ubezpieczalni, zwalali i zwalali, nikt nie miał pojęcia, że to taka maszyneria, całe tony, tam na dole stali robotnicy w kombinezonach i odsuwali ludzi, bo to jednak z szóstego piętra, jakby tak dopieprzyło, toby nie było co zbierać [...].

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Wióry, 1980

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. dopieprzę
dopieprzymy
2 os. dopieprzysz
dopieprzycie
3 os. dopieprzy
dopieprzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. dopieprzyłem
+(e)m dopieprzył
dopieprzyłam
+(e)m dopieprzyła
dopieprzyłom
+(e)m dopieprzyło
dopieprzyliśmy
+(e)śmy dopieprzyli
dopieprzyłyśmy
+(e)śmy dopieprzyły
2 os. dopieprzyłeś
+(e)ś dopieprzył
dopieprzyłaś
+(e)ś dopieprzyła
dopieprzyłoś
+(e)ś dopieprzyło
dopieprzyliście
+(e)ście dopieprzyli
dopieprzyłyście
+(e)ście dopieprzyły
3 os. dopieprzył
dopieprzyła
dopieprzyło
dopieprzyli
dopieprzyły

bezosobnik: dopieprzono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. dopieprzmy
2 os. dopieprz
dopieprzcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. dopieprzyłbym
bym dopieprzył
dopieprzyłabym
bym dopieprzyła
dopieprzyłobym
bym dopieprzyło
dopieprzylibyśmy
byśmy dopieprzyli
dopieprzyłybyśmy
byśmy dopieprzyły
2 os. dopieprzyłbyś
byś dopieprzył
dopieprzyłabyś
byś dopieprzyła
dopieprzyłobyś
byś dopieprzyło
dopieprzylibyście
byście dopieprzyli
dopieprzyłybyście
byście dopieprzyły
3 os. dopieprzyłby
by dopieprzył
dopieprzyłaby
by dopieprzyła
dopieprzyłoby
by dopieprzyło
dopieprzyliby
by dopieprzyli
dopieprzyłyby
by dopieprzyły

bezosobnik: dopieprzono by

bezokolicznik: dopieprzyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: dopieprzywszy

gerundium: dopieprzenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. dopieprzenie
dopieprzenia
D. dopieprzenia
dopieprzeń
C. dopieprzeniu
dopieprzeniom
B. dopieprzenie
dopieprzenia
N. dopieprzeniem
dopieprzeniami
Ms. dopieprzeniu
dopieprzeniach
W. dopieprzenie
dopieprzenia

Składnia

bez ograniczeń + dopieprzyć +
(KOMU)

3. rządowi

Definicja

pot. 
zadziałać tak, aby pozbawić kogoś pewności siebie, wpływów lub prestiżu

Noty o użyciu

Słowo dla wielu osób wulgarne.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Cytaty

Nie lubimy postkomunistów. Ale nie ma komu dopieprzyć, nie znajduję oponentów.

źródło: NKJP: Internet

[...] ludzie wierzący wymyślają prawa „boskie”, żeby dopieprzyć tym, którzy im się nie podobają [...].

źródło: Internet: onet.pl/forum/biedron-u-wojewodzkiego

Dariusz ma jednak nad Tobą przewagę. Jeśli chce mi dopieprzyć, to po prostu wali prosto z mostu. Stać go na to - jest inteligentną i sprawną językowo świnią.

źródło: NKJP: Internet

Uradzono, że w pierwszej kolejności trzeba pozbyć się obcego. - Bo do mnie nie można przyjść i pokombinować, jakby tu dopieprzyć Ukraińcom - mówi wojewoda.

źródło: NKJP: Jacek Hugo-Bader: Leją naszych!!!, Gazeta Wyborcza, 1993-12-22

Postanowiliśmy dopieprzyć rządowi, bo nie wie, w jakiej rzeczywistości żyje.

źródło: NKJP: Magdalena Papuzińska, Dominika Wielowieyska: Wychodzimy przed orkiestrę, Gazeta Wyborcza, 1992-08-27

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. dopieprzę
dopieprzymy
2 os. dopieprzysz
dopieprzycie
3 os. dopieprzy
dopieprzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. dopieprzyłem
+(e)m dopieprzył
dopieprzyłam
+(e)m dopieprzyła
dopieprzyłom
+(e)m dopieprzyło
dopieprzyliśmy
+(e)śmy dopieprzyli
dopieprzyłyśmy
+(e)śmy dopieprzyły
2 os. dopieprzyłeś
+(e)ś dopieprzył
dopieprzyłaś
+(e)ś dopieprzyła
dopieprzyłoś
+(e)ś dopieprzyło
dopieprzyliście
+(e)ście dopieprzyli
dopieprzyłyście
+(e)ście dopieprzyły
3 os. dopieprzył
dopieprzyła
dopieprzyło
dopieprzyli
dopieprzyły

bezosobnik: dopieprzono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. dopieprzmy
2 os. dopieprz
dopieprzcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. dopieprzyłbym
bym dopieprzył
dopieprzyłabym
bym dopieprzyła
dopieprzyłobym
bym dopieprzyło
dopieprzylibyśmy
byśmy dopieprzyli
dopieprzyłybyśmy
byśmy dopieprzyły
2 os. dopieprzyłbyś
byś dopieprzył
dopieprzyłabyś
byś dopieprzyła
dopieprzyłobyś
byś dopieprzyło
dopieprzylibyście
byście dopieprzyli
dopieprzyłybyście
byście dopieprzyły
3 os. dopieprzyłby
by dopieprzył
dopieprzyłaby
by dopieprzyła
dopieprzyłoby
by dopieprzyło
dopieprzyliby
by dopieprzyli
dopieprzyłyby
by dopieprzyły

bezosobnik: dopieprzono by

bezokolicznik: dopieprzyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: dopieprzywszy

gerundium: dopieprzenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. dopieprzenie
dopieprzenia
D. dopieprzenia
dopieprzeń
C. dopieprzeniu
dopieprzeniom
B. dopieprzenie
dopieprzenia
N. dopieprzeniem
dopieprzeniami
Ms. dopieprzeniu
dopieprzeniach
W. dopieprzenie
dopieprzenia

odpowiednik aspektowy: dopieprzać

Składnia

bez ograniczeń + dopieprzyć +
KOMU + (że ZDANIE)

4. karę

Definicja

pot. 
wyznaczyć jako karę lub obowiązek

Noty o użyciu

Słowo dla wielu osób wulgarne.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przypieprzyć, wlepić

Cytaty

Dopieprzyć mu 40 lat więzienia.

źródło: Internet: e-grajewo.pl/wiadomosc,Narkotyki_ukryl_pod_wanna

Włosi kombinują, by jak najwięcej ugrać dla siebie - nie podpisywać żadnego aneksu, dopieprzyć karę za opóźnienia.

źródło: Internet: forum.wnp.pl

[...] przecież przy pierwszej wizycie w Polsce powinni chama skuć, wrzucić do więźniarki i przesłuchać oraz dopieprzyć karę za niestawianie się na przesłuchanie.

źródło: NKJP: Internet

Kolegę namierzyli po 1,5 roku i dopieprzyli VAT z odsetkami. A odsetki były wtedy spore.

źródło: NKJP: Internet

Z wszystkich krajów Unii mamy najgorszy system opieki zdrowotnej, żyjemy krócej niż w Unii [...]. A jeszcze chcą nam dopieprzyć roboty aż do śmierci.

źródło: Internet: wiadomosci.onet.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. dopieprzę
dopieprzymy
2 os. dopieprzysz
dopieprzycie
3 os. dopieprzy
dopieprzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. dopieprzyłem
+(e)m dopieprzył
dopieprzyłam
+(e)m dopieprzyła
dopieprzyłom
+(e)m dopieprzyło
dopieprzyliśmy
+(e)śmy dopieprzyli
dopieprzyłyśmy
+(e)śmy dopieprzyły
2 os. dopieprzyłeś
+(e)ś dopieprzył
dopieprzyłaś
+(e)ś dopieprzyła
dopieprzyłoś
+(e)ś dopieprzyło
dopieprzyliście
+(e)ście dopieprzyli
dopieprzyłyście
+(e)ście dopieprzyły
3 os. dopieprzył
dopieprzyła
dopieprzyło
dopieprzyli
dopieprzyły

bezosobnik: dopieprzono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. dopieprzmy
2 os. dopieprz
dopieprzcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. dopieprzyłbym
bym dopieprzył
dopieprzyłabym
bym dopieprzyła
dopieprzyłobym
bym dopieprzyło
dopieprzylibyśmy
byśmy dopieprzyli
dopieprzyłybyśmy
byśmy dopieprzyły
2 os. dopieprzyłbyś
byś dopieprzył
dopieprzyłabyś
byś dopieprzyła
dopieprzyłobyś
byś dopieprzyło
dopieprzylibyście
byście dopieprzyli
dopieprzyłybyście
byście dopieprzyły
3 os. dopieprzyłby
by dopieprzył
dopieprzyłaby
by dopieprzyła
dopieprzyłoby
by dopieprzyło
dopieprzyliby
by dopieprzyli
dopieprzyłyby
by dopieprzyły

bezosobnik: dopieprzono by

bezokolicznik: dopieprzyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: dopieprzywszy

gerundium: dopieprzenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. dopieprzenie
dopieprzenia
D. dopieprzenia
dopieprzeń
C. dopieprzeniu
dopieprzeniom
B. dopieprzenie
dopieprzenia
N. dopieprzeniem
dopieprzeniami
Ms. dopieprzeniu
dopieprzeniach
W. dopieprzenie
dopieprzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: dopieprzony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. dopieprzony
dopieprzony
dopieprzony
dopieprzone
dopieprzona
D. dopieprzonego
dopieprzonego
dopieprzonego
dopieprzonego
dopieprzonej
C. dopieprzonemu
dopieprzonemu
dopieprzonemu
dopieprzonemu
dopieprzonej
B. dopieprzonego
dopieprzonego
dopieprzony
dopieprzone
dopieprzoną
N. dopieprzonym
dopieprzonym
dopieprzonym
dopieprzonym
dopieprzoną
Ms. dopieprzonym
dopieprzonym
dopieprzonym
dopieprzonym
dopieprzonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. dopieprzeni
dopieprzeni
dopieprzone
dopieprzone
D. dopieprzonych
dopieprzonych
dopieprzonych
dopieprzonych
C. dopieprzonym
dopieprzonym
dopieprzonym
dopieprzonym
B. dopieprzonych
dopieprzonych
dopieprzonych
dopieprzone
N. dopieprzonymi
dopieprzonymi
dopieprzonymi
dopieprzonymi
Ms. dopieprzonych
dopieprzonych
dopieprzonych
dopieprzonych

odpowiednik aspektowy: dopieprzać

Składnia

bez ograniczeń + dopieprzyć +
(KOMU) + CO | CZEGO
Data ostatniej modyfikacji: 05.01.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj