UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przewietrzyć

Chronologizacja

1564, SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przewietrzę
przewietrzymy
2 os. przewietrzysz
przewietrzycie
3 os. przewietrzy
przewietrzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przewietrzyłem
+(e)m przewietrzył
przewietrzyłam
+(e)m przewietrzyła
przewietrzyłom
+(e)m przewietrzyło
przewietrzyliśmy
+(e)śmy przewietrzyli
przewietrzyłyśmy
+(e)śmy przewietrzyły
2 os. przewietrzyłeś
+(e)ś przewietrzył
przewietrzyłaś
+(e)ś przewietrzyła
przewietrzyłoś
+(e)ś przewietrzyło
przewietrzyliście
+(e)ście przewietrzyli
przewietrzyłyście
+(e)ście przewietrzyły
3 os. przewietrzył
przewietrzyła
przewietrzyło
przewietrzyli
przewietrzyły

bezosobnik: przewietrzono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przewietrzmy
2 os. przewietrz
przewietrzcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przewietrzyłbym
bym przewietrzył
przewietrzyłabym
bym przewietrzyła
przewietrzyłobym
bym przewietrzyło
przewietrzylibyśmy
byśmy przewietrzyli
przewietrzyłybyśmy
byśmy przewietrzyły
2 os. przewietrzyłbyś
byś przewietrzył
przewietrzyłabyś
byś przewietrzyła
przewietrzyłobyś
byś przewietrzyło
przewietrzylibyście
byście przewietrzyli
przewietrzyłybyście
byście przewietrzyły
3 os. przewietrzyłby
by przewietrzył
przewietrzyłaby
by przewietrzyła
przewietrzyłoby
by przewietrzyło
przewietrzyliby
by przewietrzyli
przewietrzyłyby
by przewietrzyły

bezosobnik: przewietrzono by

bezokolicznik: przewietrzyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przewietrzywszy

gerundium: przewietrzenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przewietrzenie
przewietrzenia
D. przewietrzenia
przewietrzeń
C. przewietrzeniu
przewietrzeniom
B. przewietrzenie
przewietrzenia
N. przewietrzeniem
przewietrzeniami
Ms. przewietrzeniu
przewietrzeniach
W. przewietrzenie
przewietrzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: przewietrzony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przewietrzony
przewietrzony
przewietrzony
przewietrzone
przewietrzona
D. przewietrzonego
przewietrzonego
przewietrzonego
przewietrzonego
przewietrzonej
C. przewietrzonemu
przewietrzonemu
przewietrzonemu
przewietrzonemu
przewietrzonej
B. przewietrzonego
przewietrzonego
przewietrzony
przewietrzone
przewietrzoną
N. przewietrzonym
przewietrzonym
przewietrzonym
przewietrzonym
przewietrzoną
Ms. przewietrzonym
przewietrzonym
przewietrzonym
przewietrzonym
przewietrzonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przewietrzeni
przewietrzeni
przewietrzone
przewietrzone
D. przewietrzonych
przewietrzonych
przewietrzonych
przewietrzonych
C. przewietrzonym
przewietrzonym
przewietrzonym
przewietrzonym
B. przewietrzonych
przewietrzonych
przewietrzonych
przewietrzone
N. przewietrzonymi
przewietrzonymi
przewietrzonymi
przewietrzonymi
Ms. przewietrzonych
przewietrzonych
przewietrzonych
przewietrzonych

odpowiedniki aspektowe: wietrzyć , przewietrzać

Pochodzenie

Zob. wietrzyć

1. salę

Definicja

umożliwić dostęp świeżego powietrza do jakiegoś pomieszczenia, otwierając okna lub drzwi

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wywietrzyć

Połączenia

  • przewietrzyć budynek, mieszkanie, pokój, pomieszczenie, salę

Cytaty

Personel na czele z kierownikiem otwierał szeroko okna restauracji. Wietrzyli. - Przynajmniej raz dobrze przewietrzą tę budę - powiedział ktoś.

źródło: NKJP: Edward Stachura: Cała jaskrawość, 2006

Przyszli nieraz ludzie na mszę, a tu zaduch w kościele jak w świętej oborze, bo nie było komu przewietrzyć kościoła.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Kamień na kamieniu, 2008

Jak obraz będzie gotowy i zawerniksowany, powtórzymy operację jeszcze raz. - Przewietrzmy, proszę, co tylko się da, bo ja w tym smrodzie dziś nic nie zrobię - zażądał artysta.

źródło: NKJP: Antoni Kapelański: Wielki koneser, 2006

Pokój był czyściutki i wysprzątany, przewietrzony bardzo dokładnie i nie czuło się w nim już zapachu papierosów.

źródło: NKJP: Małgorzata Musierowicz: Dziecko piątku, 1993

Składnia

bez ograniczeń + przewietrzyć +
CO + (JAK)

2. pościel

Definicja

poddać działaniu świeżego powietrza

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wywietrzyć

Cytaty

Kiedy już doprowadziła się do porządku, postanowiła przewietrzyć także swoją garderobę zamkniętą w kufrach. Otworzyła kufer z sukniami i serce jej się ścisnęło. Biała suknia, przeznaczona na ślub, była cała w wielkich, żółtych plamach.

źródło: NKJP: Olga Tokarczuk: Podróż ludzi księgi, 1993

Pan Puszkin znowu zdjął cylinder, jakby chciał przewietrzyć swoje wełniste i kędzierzawe włosy.

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Bohiń, 1987

Teraz pójdziesz na spacer i zakupy, dotlenisz się, przewietrzysz łepetynę, a popracujesz wieczorem.

źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Domofon, 2005

Składnia

bez ograniczeń + przewietrzyć +
CO

3. urząd

Definicja

wprowadzić do jakiegoś miejsca lub instytucji nowe elementy, aby zmienić tam coś na lepsze

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przewiać

Połączenia

  • przewietrzyć ministerstwo, urząd

Cytaty

Komendant walczył z pijaństwem, brakiem odpowiedzialności, nieróbstwem. Zreformował i przewietrzył garnizon. Wielu się naraził.

źródło: NKJP: Aldona Minorczyk-Cichy: Szeryf ze Śląska jedzie do stolicy, Dziennik Zachodni, 2008-03-12

W latach 60. awangardowe wejście Scotta Walkera, związanego ze słynną 4AD, pozwoliło przewietrzyć brytyjską scenę pop.

źródło: NKJP: Jarosław Kopeć, Katarzyna Walas: Dwugłos: Last Shadow Puppets, Esensja, 2008-06

Już blisko 15 października, czas przewietrzyć portfele, szafy, szuflady i inne schowki. Jeśli wyziera z nich jeszcze jakiś Staszic, Moniuszko, Sienkiewicz, Reymont czy Paderewski, trzeba dokładnie im się przyjrzeć. Niektóre banknoty z ich podobiznami już wkrótce mogą stać się dla nas tylko utrapieniem.

źródło: NKJP: Konrad Sadurski: Banknoty, Gazeta Wyborcza, 1994-10-07

Po latach nieudolnych rządów nadszedł czas przewietrzenia stolicy.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + przewietrzyć +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 08.12.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj