Chronologizacja
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | kryształowy |
kryształowy |
kryształowy |
kryształowe |
kryształowa |
D. | kryształowego |
kryształowego |
kryształowego |
kryształowego |
kryształowej |
C. | kryształowemu |
kryształowemu |
kryształowemu |
kryształowemu |
kryształowej |
B. | kryształowego |
kryształowego |
kryształowy |
kryształowe |
kryształową |
N. | kryształowym |
kryształowym |
kryształowym |
kryształowym |
kryształową |
Ms. | kryształowym |
kryształowym |
kryształowym |
kryształowym |
kryształowej |
W. | kryształowy |
kryształowy |
kryształowy |
kryształowe |
kryształowa |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | kryształowi |
kryształowi |
kryształowe |
kryształowe |
D. | kryształowych |
kryształowych |
kryształowych |
kryształowych |
C. | kryształowym |
kryształowym |
kryształowym |
kryształowym |
B. | kryształowych |
kryształowych |
kryształowych |
kryształowe |
N. | kryształowymi |
kryształowymi |
kryształowymi |
kryształowymi |
Ms. | kryształowych |
kryształowych |
kryształowych |
kryształowych |
W. | kryształowi |
kryształowi |
kryształowe |
kryształowe |
Pochodzenie
Od: kryształ
1. wazon
Definicja
Noty o użyciu
Zapisywane wielką literą w nazwach nagród, np. Kryształowa Kula , Kryształowe Serce .
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł materiały używane w przemyśle
Połączenia
- kryształowy flakon, kandelabr, kielich, puchar, świecznik, wazon; kryształowa miseczka, karafka, kula, popielniczka, salaterka, szyba, szybka; kryształowe lustro, zwierciadło; szkło; kryształowe czaszki, kieliszki
- kryształowy i piękny
Cytaty
Napełnił wodą kryształowy kielich [...]. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Dzieci nocy, 2001 |
|
Najpiękniejsze są lustra kryształowe, które lśnią szczególnym blaskiem w łazience, salonie, przedpokoju lub kuchni. źródło: NKJP: Krzysztofa Bik-Jurkow: Efektowne w każdym miejscu, Dziennik Polski, 2005-10-05 |
|
[...] poradził, aby udali się do wróżki czytającej z kryształowej kuli, to może dowiedzą się, kiedy negocjacje zostaną wznowione. źródło: NKJP: O pomoc do wróżki, Gazeta Wyborcza, 1993-11-04 |
|
Na stole kryształowy wazon ze sztucznymi kwiatami. źródło: NKJP: Inga Janikowska: Ciągle szukam pracy, Gazeta Wyborcza, 1994-01-19 |
|
Pamiętam, dostałem od organizatorów puchar kryształowy za rekordowy skok. źródło: NKJP: Na „Czertaku” często rządzi... wiatr, Dziennik Polski, 2002-03-07 |
2. lód
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
synonimy: | krystaliczny |
Połączenia
- kryształowa woda; kryształowe powietrze
Cytaty
Comino, najmniejsza z trzech wysp archipelagu Malty, słynie z Błękitnej Laguny o nieprawdopodobnie niebieskiej, kryształowej wodzie. źródło: NKJP: ol: Co czeka cię na Malcie, Dlaczego?, 2009-08-23 |
|
[...] nasz kraj jest rajem o kryształowym powietrzu i wodzie, bujnej zieleni i dziewiczej przyrodzie [...]. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 27.02.1992 |
|
Gdy sprzedawca poprosił o szklankę kranówki, wlał do naczynia znaną z kryształowej czystości francuską wodę mineralną. źródło: NKJP: Aldona Minorczyk - Cichy: Wodna iluzja, Dziennik Zachodni, 2002-09-23 |
|
W lecie powietrze jest niemal kryształowe, natomiast w zimie, ze względu na spalanie węgla i mułu, sprawa wygląda fatalnie. źródło: NKJP: (PS): Nie jest najlepiej, Dziennik Zachodni, 2001-06-21 |
|
To właśnie te ogromne bryły przejrzystego, kryształowego lodu są podstawą konstrukcji hotelu. źródło: NKJP: Jolanta Gowin: Bryła lodu pod poduszką, Dziennik Zachodni, 2004-11-27 |
3.a człowiek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka określenia człowieka ze względu na jego usposobienie
Relacje znaczeniowe
synonimy: | krystaliczny, nieskalany |
Połączenia
- kryształowy bohater, człowiek; kryształowa postać
- być kryształowym
Cytaty
[...] delikwent okazuje się człowiekiem kryształowym, czystym jak łza. źródło: NKJP: Internet |
|
Była naprawdę dobra, można powiedzieć kryształowa kobieta. źródło: NKJP: Internet |
|
To wcale nie jest taka kryształowa postać. źródło: NKJP: Marcin Kołodziejczyk: Ojciec Waleczny, Polityka, 2005 |
|
[...] bez Brunnera kapitan Kloss byłby tylko papierową postacią, że to właśnie on uratował tego bardzo pozytywnego, wręcz kryształowego bohatera serialu. źródło: NKJP: Gadomski Bohdan: Wygrałem swoje życie..., Express Ilustrowany, 2002-01-04 |
|
Sąd się pomylił, bo on jest przecież uczciwy i kryształowy jak kropla wody górskiej. źródło: NKJP: Internet |
3.b charakter
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Relacje znaczeniowe
synonimy: | krystaliczny |
Połączenia
- kryształowy charakter; kryształowa uczciwość
Cytaty
Lechu my wiemy, że twój kryształowy charakter nie pozwalałby ci kłamać [...]. źródło: NKJP: Internet |
|
Uchodzi za osobę o kryształowej reputacji. źródło: NKJP: Witold Pustułka: Śmierć Blidy w komisji, Dziennik Zachodni, 2007-12-19 |
|
[...] doprawdy kryształowej uczciwości był to człowiek. źródło: NKJP: Jacek Dukaj: W kraju niewiernych, 2000 |
Składnia
Rz | + | kryształowy | + | |
szyk: tylko prepozycja |
4. głos
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
synonimy: | dźwięczny, krystaliczny |
Połączenia
- kryształowy głos
Cytaty
Miała przepiękny, kryształowy głos. źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Lala, 2008 |
|
Zmianom rzecz jasna nie uległ kryształowy wokal Kari, ani głębia śpiewanych przez nią tekstów. źródło: Internet: muzyka.onet.pl |
|
Kryształowy sopran rodowitej Krakowianki zabrzmiał w partii Królowej Nocy [...]. źródło: Internet: piasecka.pl |
Składnia
Rz | + | kryształowy | + | |
szyk: tylko prepozycja |