Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | rotunda |
rotundy |
|
D. | rotundy |
rotund |
|
C. | rotundzie |
rotundom |
|
B. | rotundę |
rotundy |
|
N. | rotundą |
rotundami |
|
Ms. | rotundzie |
rotundach |
|
W. | rotundo |
rotundy |
Pochodzenie
z łac. rotundus 'okrągły, kulisty; zaokrąglony'
W przypadku rotunda (budynek, sala) przyjmuje się pośrednictwo wł. rotonda, w przypadku rotunda (pismo) - niem. Rotunda.
1. budynek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo rodzaje budowli i ich cechy
Połączenia
- olbrzymia; kamienna, szklana; cieszyńska, warszawska...; papieska; przedromańska, romańska; słynna rotunda
- kopuła, mury; sala, scena; budowa; kształt rotundy
- rotunda w Warszawie...
- rondo przy rotundzie
- zbudować, zburzyć rotundę
Cytaty
Tuż obok znajduje się wzgórze i kościółek św. Benedykta, pod którym znaleźliśmy ślady kamiennej rotundy, z dużym prawdopodobieństwem - najstarszej świątyni w Krakowie. źródło: NKJP: BOS: Kopiec dla Ojca Świętego, Nasze Miasto Kraków, 2003-06-26 |
|
Architekci Konstantyna Wielkiego z jakichś powodów pozostawili nietknięte grobowce, wkomponowane w zewnętrzny mur rotundy. źródło: NKJP: Jan Gać: Ziemia Święta Kulturowy przewodnik śladami Jezusa, 2009 |
|
Ten człowiek pół wieku wcześniej pracował przy budowie rotund. Opowiadał Haberowi, że cegły musiały być ułożone równiutko, co do milimetra. źródło: NKJP: Katarzyna Surmiak-Domańska: Marzenie o Koloseum, Gazeta Wyborcza, 1998-04-03 |
|
Romańską rotundę św. Wita wzniósł w latach dwudziestych X wieku książę Wacław. [...] Książę Spytigniew nakazał jednak zburzyć rotundę i wybudować w tym miejscu bazylikę. źródło: NKJP: Edyta Banasik: Złotą uliczką, Dziennik Zachodni, 2001-06-30 |
2. sala
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo części budowli
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | sala |
Cytaty
Polichromie odkryte dwa lata temu w sali kominkowej, mieszczącej się na I piętrze balowej rotundy pochodzą z I i II połowy XIX wieku. źródło: NKJP: Paulina Krzek: Pałac na peryferiach, Gazeta Krakowska, 2004-03-20 |
|
Pałac położony jest w centrum rozległego parku. Urządzono w nim trzy apartamenty dla gości, którzy mogą korzystać z atrakcji prezentowanych w rotundzie koncertowej, zamienianej, w miarę potrzeb, na salę konferencyjną. źródło: NKJP: Hanka T.: Szlakiem sanktuariów - Gąsawa, Dziennik Bałtycki, 2003-02-26 |
3. pismo
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | pismo |
Cytaty
Jeśli o pismach gotyckich można w ogóle powiedzieć, że są „okrągłe”, to rotunda będzie właśnie tego rodzaju pismem - jest nieco szersza od tekstury i nie ma charakterystycznych dla niej ostrych zakończeń na dolnych i górnych krawędziach poszczególnych znaków. źródło: Internet: www.goldenline.pl/grupy/Zainteresowania |
|
Oba style były tworzone w średniowieczu, głównie używano ich dla przepisywania ksiąg. Różnica polega na tym, że litery w rotundzie są bardziej okrągłe, a odstępy między słowami w tym stylu są duże. W teksturze zaś litery stoją ciasno upakowane, interlinie są minimalne. źródło: Internet: pressja.wsiz.pl/warsztat-kaligrafia-gotycka/ |