Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
cierpnę |
cierpniemy |
|||
| 2 os. |
cierpniesz |
cierpniecie |
|||
| 3 os. |
cierpnie |
cierpną |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
cierpłem +(e)m cierpł kwestion. cierpnąłem kwestion. +(e)m cierpnął |
cierpłam +(e)m cierpła kwestion. cierpnęłam kwestion. +(e)m cierpnęła |
cierpłom +(e)m cierpło kwestion. cierpnęłom kwestion. +(e)m cierpnęło |
cierpliśmy +(e)śmy cierpli kwestion. cierpnęliśmy kwestion. +(e)śmy cierpnęli |
cierpłyśmy +(e)śmy cierpły kwestion. cierpnęłyśmy kwestion. +(e)śmy cierpnęły |
| 2 os. |
cierpłeś +(e)ś cierpł kwestion. cierpnąłeś kwestion. +(e)ś cierpnął |
cierpłaś +(e)ś cierpła kwestion. cierpnęłaś kwestion. +(e)ś cierpnęła |
cierpłoś +(e)ś cierpło kwestion. cierpnęłoś kwestion. +(e)ś cierpnęło |
cierpliście +(e)ście cierpli kwestion. cierpnęliście kwestion. +(e)ście cierpnęli |
cierpłyście +(e)ście cierpły kwestion. cierpnęłyście kwestion. +(e)ście cierpnęły |
| 3 os. |
cierpł rzadziej cierpnął |
cierpła kwestion. cierpnęła |
cierpło kwestion. cierpnęło |
cierpli kwestion. cierpnęli |
cierpły kwestion. cierpnęły |
bezosobnik: cierpnięto
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę cierpł będę cierpnąć rzadziej będę cierpnął |
będę cierpła będę cierpnąć kwestion. będę cierpnęła |
będę cierpło będę cierpnąć kwestion. będę cierpnęło |
będziemy cierpli będziemy cierpnąć kwestion. będziemy cierpnęli |
będziemy cierpły będziemy cierpnąć kwestion. będziemy cierpnęły |
| 2 os. |
będziesz cierpł będziesz cierpnąć rzadziej będziesz cierpnął |
będziesz cierpła będziesz cierpnąć kwestion. będziesz cierpnęła |
będziesz cierpło będziesz cierpnąć kwestion. będziesz cierpnęło |
będziecie cierpli będziecie cierpnąć kwestion. będziecie cierpnęli |
będziecie cierpły będziecie cierpnąć rzadziej będziecie cierpnęły |
| 3 os. |
będzie cierpł będzie cierpnąć rzadziej będzie cierpnął |
będzie cierpła będzie cierpnąć kwestion. będzie cierpnęła |
będzie cierpło będzie cierpnąć kwestion. będzie cierpnęło |
będą cierpli będą cierpnąć kwestion. będą cierpnęli |
będą cierpły będą cierpnąć kwestion. będą cierpnęły |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
cierpnijmy |
|
| 2 os. |
cierpnij |
cierpnijcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
cierpłbym bym cierpł kwestion. cierpnąłbym kwestion. bym cierpnął |
cierpłabym bym cierpła kwestion. cierpnęłabym kwestion. bym cierpnęła |
cierpłobym bym cierpło kwestion. cierpnęłobym kwestion. bym cierpnęło |
cierplibyśmy byśmy cierpli kwestion. cierpnęlibyśmy kwestion. byśmy cierpnęli |
cierpłybyśmy byśmy cierpły kwestion. cierpnęłybyśmy kwestion. byśmy cierpnęły |
| 2 os. |
cierpłbyś byś cierpł kwestion. cierpnąłbyś kwestion. byś cierpnął |
cierpłabyś byś cierpła kwestion. cierpnęłabyś kwestion. byś cierpnęła |
cierpłobyś byś cierpło kwestion. cierpnęłobyś kwestion. byś cierpnęło |
cierplibyście byście cierpli kwestion. cierpnęlibyście kwestion. byście cierpnęli |
cierpłybyście byście cierpły kwestion. cierpnęłybyście kwestion. byście cierpnęły |
| 3 os. |
cierpłby by cierpł rzadziej cierpnąłby rzadziej by cierpnął |
cierpłaby by cierpła kwestion. cierpnęłaby kwestion. by cierpnęła |
cierpłoby by cierpło kwestion. cierpnęłoby kwestion. by cierpnęło |
cierpliby by cierpli kwestion. cierpnęliby kwestion. by cierpnęli |
cierpłyby by cierpły kwestion. cierpnęłyby kwestion. by cierpnęły |
bezosobnik: cierpnięto by
bezokolicznik: cierpnąć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
cierpnąc
gerundium: cierpnięcie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | cierpnięcie |
cierpnięcia |
| D. | cierpnięcia |
cierpnięć |
| C. | cierpnięciu |
cierpnięciom |
| B. | cierpnięcie |
cierpnięcia |
| N. | cierpnięciem |
cierpnięciami |
| Ms. | cierpnięciu |
cierpnięciach |
| W. | cierpnięcie |
cierpnięcia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: cierpnący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | cierpnący |
cierpnący |
cierpnący |
cierpnące |
cierpnąca |
| D. | cierpnącego |
cierpnącego |
cierpnącego |
cierpnącego |
cierpnącej |
| C. | cierpnącemu |
cierpnącemu |
cierpnącemu |
cierpnącemu |
cierpnącej |
| B. | cierpnącego |
cierpnącego |
cierpnący |
cierpnące |
cierpnącą |
| N. | cierpnącym |
cierpnącym |
cierpnącym |
cierpnącym |
cierpnącą |
| Ms. | cierpnącym |
cierpnącym |
cierpnącym |
cierpnącym |
cierpnącej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | cierpnący |
cierpnący |
cierpnące |
cierpnące |
| D. | cierpnących |
cierpnących |
cierpnących |
cierpnących |
| C. | cierpnącym |
cierpnącym |
cierpnącym |
cierpnącym |
| B. | cierpnących |
cierpnących |
cierpnących |
cierpnące |
| N. | cierpnącymi |
cierpnącymi |
cierpnącymi |
cierpnącymi |
| Ms. | cierpnących |
cierpnących |
cierpnących |
cierpnących |
odpowiednik aspektowy: ścierpnąć
Pochodzenie
psł. *tŕ̥pnǫti 'drętwieć, cierpnąć'
1. o ciele
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | drętwieć |
Połączenia
- noga, ręka komuś cierpnie; zęby cierpną
Cytaty
|
Nie dam rady grać, od kręgosłupa cierpnie mi noga - mówił piłkarz. źródło: NKJP: (AS): Dwie zagadki personalne, Dziennik Polski, 2006-03-11 |
|
|
Widział z oddali, jak mężczyzna omija brodzące wśród łąki bociany, a potem klęka nad strumieniem, ażeby się napić zimnej wody, od której cierpną zęby. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1958 |
|
|
[...] miałem operację cieśni lewej dłoni, która od dłuższego czasu mi cierpła. źródło: NKJP: (PG): Z zasiłkiem do sądu, Dziennik Polski, 2008-03-13 |
|
|
Dobrze jest także podłożyć podnóżek pod stopy, tak by mięśnie nie były napięte, a nogi nie cierpły. źródło: NKJP: Anna Brauer: Prawie jak seniorzy..., Dziennik Polski, 2006-03-02 |
Składnia
|
+ | cierpnąć | + |
(KOMU) +
(od CZEGO)
|
2. człowiek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | drętwieć, skóra cierpnie |
Połączenia
- cierpnąć na myśl o czymś, na widok czegoś
- cierpnąć ze strachu
Cytaty
|
A nieszczelne drzwi do jego gabinetu sprawiały, że wszystkie kobiety czekające na swoją kolej w poczekalni z powodu tych okrzyków cierpły ze strachu [...]. źródło: NKJP: Krystyna Janda: Moja Droga B., 2000 |
|
|
Do końca nie zmieniło się tylko jedno: podczas częstych podróży do Oświęcimia cierpnął na widok majaczących na horyzoncie wieżyczek byłego obozu. źródło: Alicja i Zbigniew Bartuś: Ciągłe zmartwychwstania Augusta Kowalczyka, Dziennik Polski, 03.04.2015 (dziennikpolski24.pl) |
|
|
W przyszłym roku skończą się rozterki kierowców, szczególnie młodych, którzy cierpną na myśl o podjechaniu do skrzyżowania przy pl. Wolności i to w godzinach szczytu. źródło: NKJP: (waw): Skrzyżowania do przeróbki, Nowiny Raciborskie, 2002-08-21 |
Składnia
|
|
+ | cierpnąć | + |
(z CZEGO | na CO)
|