UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

patetyczny

Chronologizacja

1811, SL
1809, Bańk

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. patetyczny
patetyczny
patetyczny
patetyczne
patetyczna
D. patetycznego
patetycznego
patetycznego
patetycznego
patetycznej
C. patetycznemu
patetycznemu
patetycznemu
patetycznemu
patetycznej
B. patetycznego
patetycznego
patetyczny
patetyczne
patetyczną
N. patetycznym
patetycznym
patetycznym
patetycznym
patetyczną
Ms. patetycznym
patetycznym
patetycznym
patetycznym
patetycznej
W. patetyczny
patetyczny
patetyczny
patetyczne
patetyczna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. patetyczni
patetyczni
patetyczne
patetyczne
D. patetycznych
patetycznych
patetycznych
patetycznych
C. patetycznym
patetycznym
patetycznym
patetycznym
B. patetycznych
patetycznych
patetycznych
patetyczne
N. patetycznymi
patetycznymi
patetycznymi
patetycznymi
Ms. patetycznych
patetycznych
patetycznych
patetycznych
W. patetyczni
patetyczni
patetyczne
patetyczne

Stopień wyższy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. patetyczniejszy
patetyczniejszy
patetyczniejszy
patetyczniejsze
patetyczniejsza
D. patetyczniejszego
patetyczniejszego
patetyczniejszego
patetyczniejszego
patetyczniejszej
C. patetyczniejszemu
patetyczniejszemu
patetyczniejszemu
patetyczniejszemu
patetyczniejszej
B. patetyczniejszego
patetyczniejszego
patetyczniejszy
patetyczniejsze
patetyczniejszą
N. patetyczniejszym
patetyczniejszym
patetyczniejszym
patetyczniejszym
patetyczniejszą
Ms. patetyczniejszym
patetyczniejszym
patetyczniejszym
patetyczniejszym
patetyczniejszej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. patetyczniejsi
patetyczniejsi
patetyczniejsze
patetyczniejsze
D. patetyczniejszych
patetyczniejszych
patetyczniejszych
patetyczniejszych
C. patetyczniejszym
patetyczniejszym
patetyczniejszym
patetyczniejszym
B. patetyczniejszych
patetyczniejszych
patetyczniejszych
patetyczniejsze
N. patetyczniejszymi
patetyczniejszymi
patetyczniejszymi
patetyczniejszymi
Ms. patetyczniejszych
patetyczniejszych
patetyczniejszych
patetyczniejszych

Pochodzenie

fr. pathétique

z łac. pathēticus

Forma łacińska jest zapożyczeniem z gr. pathēticós 'wzruszający, patetyczny'

Definicja

książk. 
wyrażający wzniosłe treści i nastrój powagi, w wyszukanej formie

Noty o użyciu

Używane często z dezaprobatą.

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  podniosły

Połączenia

  • patetyczny głos, ton; gest; tekst, wiersz; patetyczna poza; fraza; patetyczne kazanie, przemówienie; patetyczne słowa
  • patetyczny w formie, w swojej nastrojowej tragiczności
  • mniej, nieco, zbyt patetyczny
  • wzniosły i patetyczny

Cytaty

Uroczystość odbiegała od sztampowej akademii trzeciomajowej, upstrzonej wierszami i patetycznymi pieśniami.

źródło: NKJP: MR: 3 maja w III LO, Co Tydzień Jaworzno, 2003-05-07

Wypełniając naczelną zasadę kina drogi – ma ono prezentować przemianę bohatera – reżyserzy zapędzają się w pułapkę sztucznych i patetycznych gestów wypranych z uczuciowości.

źródło: NKJP: Ewa Drab, Urszula Lipińska, Konrad Wągrowski, Kamil Witek: Nowe Horyzonty już po raz dziewiąty, Esensja nr 07, 2009-09-08

- W dziejach można znaleźć tylko kilka przykładów jednostek genialnych. Ludzkość musi na nie zasłużyć. Jeśli zdarzy się szczęśliwa harmonia między taką jednostką a gromadą, wówczas geniusz ma szansę pełnego rozwoju i może przynieść ludziom wiele dobrego.
- Wymień choć jedno imię - poprosiłam cicho, onieśmielona jego patetycznym tonem.
- Fryderyk Wielki, Napoleon, Chopin, Nietzsche.

źródło: NKJP: Anna Bolecka: Uwiedzeni, 2009

Ty tę śmierć oswoiłeś, co wcale nie znaczy zabliźniłeś. Raczej zżyłeś się z nią, zrobiłeś z niej powinność czy raczej system powinności. Wypełniasz te powinności, strzeżesz tamtej śmierci, walczysz o życie ludzkie i - wybacz to słowo dla Ciebie zbyt patetyczne - kochasz ludzi.

źródło: NKJP: Krzysztof Burnetko, Witold Bereś: Marek Edelman. Życie. Po prostu, 2008

Czuł wcześniej, że coś jest nie tak, kiedy Robert znienacka pojawił się wśród nich. Ta patetyczna poza, papierowe prośby o przebaczenie, żal wyrażany kwestiami z telenoweli.

źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Domofon, 2005

Data ostatniej modyfikacji: 09.03.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj