Chronologizacja
2 połowa XVII w., Elektroniczny słownik języka polskiego XVII i XVIII wieku
W SPXVI w postaci: labirować
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
lawiruję |
lawirujemy |
|||
2 os. |
lawirujesz |
lawirujecie |
|||
3 os. |
lawiruje |
lawirują |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
lawirowałem +(e)m lawirował |
lawirowałam +(e)m lawirowała |
lawirowałom +(e)m lawirowało |
lawirowaliśmy +(e)śmy lawirowali |
lawirowałyśmy +(e)śmy lawirowały |
2 os. |
lawirowałeś +(e)ś lawirował |
lawirowałaś +(e)ś lawirowała |
lawirowałoś +(e)ś lawirowało |
lawirowaliście +(e)ście lawirowali |
lawirowałyście +(e)ście lawirowały |
3 os. |
lawirował |
lawirowała |
lawirowało |
lawirowali |
lawirowały |
bezosobnik: lawirowano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę lawirował będę lawirować |
będę lawirowała będę lawirować |
będę lawirowało będę lawirować |
będziemy lawirowali będziemy lawirować |
będziemy lawirowały będziemy lawirować |
2 os. |
będziesz lawirował będziesz lawirować |
będziesz lawirowała będziesz lawirować |
będziesz lawirowało będziesz lawirować |
będziecie lawirowali będziecie lawirować |
będziecie lawirowały będziecie lawirować |
3 os. |
będzie lawirował będzie lawirować |
będzie lawirowała będzie lawirować |
będzie lawirowało będzie lawirować |
będą lawirowali będą lawirować |
będą lawirowały będą lawirować |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
lawirujmy |
|
2 os. |
lawiruj |
lawirujcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
lawirowałbym bym lawirował |
lawirowałabym bym lawirowała |
lawirowałobym bym lawirowało |
lawirowalibyśmy byśmy lawirowali |
lawirowałybyśmy byśmy lawirowały |
2 os. |
lawirowałbyś byś lawirował |
lawirowałabyś byś lawirowała |
lawirowałobyś byś lawirowało |
lawirowalibyście byście lawirowali |
lawirowałybyście byście lawirowały |
3 os. |
lawirowałby by lawirował |
lawirowałaby by lawirowała |
lawirowałoby by lawirowało |
lawirowaliby by lawirowali |
lawirowałyby by lawirowały |
bezosobnik: lawirowano by
bezokolicznik: lawirować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
lawirując
gerundium: lawirowanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | lawirowanie |
lawirowania |
D. | lawirowania |
lawirowań |
C. | lawirowaniu |
lawirowaniom |
B. | lawirowanie |
lawirowania |
N. | lawirowaniem |
lawirowaniami |
Ms. | lawirowaniu |
lawirowaniach |
W. | lawirowanie |
lawirowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: lawirujący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | lawirujący |
lawirujący |
lawirujący |
lawirujące |
lawirująca |
D. | lawirującego |
lawirującego |
lawirującego |
lawirującego |
lawirującej |
C. | lawirującemu |
lawirującemu |
lawirującemu |
lawirującemu |
lawirującej |
B. | lawirującego |
lawirującego |
lawirujący |
lawirujące |
lawirującą |
N. | lawirującym |
lawirującym |
lawirującym |
lawirującym |
lawirującą |
Ms. | lawirującym |
lawirującym |
lawirującym |
lawirującym |
lawirującej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | lawirujący |
lawirujący |
lawirujące |
lawirujące |
D. | lawirujących |
lawirujących |
lawirujących |
lawirujących |
C. | lawirującym |
lawirującym |
lawirującym |
lawirującym |
B. | lawirujących |
lawirujących |
lawirujących |
lawirujące |
N. | lawirującymi |
lawirującymi |
lawirującymi |
lawirującymi |
Ms. | lawirujących |
lawirujących |
lawirujących |
lawirujących |
Pochodzenie
niem. lavieren
1. między stolikami
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Połączenia
- samochody, kierowcy lawirują
- lawirować między stolikami, samochodami
- lawirować w tłumie
Cytaty
Kiedy Robert z Agnieszką lawirowali między samochodami na mokrym parkingu, zapomniawszy już o swoim wyścigu z ciężarówkami-mordercami, osiemnastoletni Kamil Źródlaniec siedział z trójką przyjaciół w pokiereszowanym lanosie swojego ojca. źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Domofon, 2005 |
|
Gdzieś za moimi plecami wóz bojowy numer 0312 lawirował między wydmami, podpełzając skrycie do kanału. źródło: NKJP: Artur Baniewicz; Dobry powód, by zabijać, 2005 |
|
Zawsze gdy jestem w Brukseli, muszę odwiedzić to miejsce. [...] Zrazu trzeba iść [...] w stronę Grand Place, brukselskiego starego rynku, lawirować między stolikami restauracji i stoiskami wyłożonymi pokruszonym lodem, na których pysznią się homary, kraby, langusty i langustynki, ostrygi, wiele rodzajów małży i ślimaków [...]. źródło: NKJP: Paweł Smoleński: Szlachetny napój barbarzyńców, Gazeta Wyborcza, 1997-10-30 |
|
Trasa ma długość około kilometra. Ze ścieżką przy ul. Jagiellońskiej tworzy ciąg do jazdy na rowerze. Ale cykliści nie są z niej zadowoleni. Aby przejechać przez skrzyżowanie w Al. Wojska Polskiego, muszą lawirować w tłumie przechodniów. źródło: NKJP: Janusz Strzelczyk: Uwaga rowerzyści!, Dziennik Zachodni, 2005-06-08 |
|
Osiedlowe deptaki zamieniły się w drogi dojazdowe, pędzące samochody lawirują między dzieciakami spieszącymi po lizaki do kiosku. źródło: NKJP: Sławek Ornatowski: Wycinek z osiedlowego życia, Gazeta Krakowska, 2006-02-28 |
Składnia
+ | lawirować | + |
między KIM/CZYM[sub]pl[/sub]
|
|
+ | lawirować | + |
GDZIE
|
2. w życiu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Cytaty
Doskonale zna prawo i sprytnie w nim lawirował. Zawsze był niby skruszony, dobrowolnie poddawał się karze. źródło: NKJP: Dorota Grąbczewska, Bo nie był z dzielnicy..., Dziennik Łódzki , 2005-01-07 |
|
Dążył do zachowania równowagi między żądaniami Berlina i nadziejami Polaków. Uwydatniło się to między innymi w jego stosunku do strajków szkolnych w latach 1901-1904 oraz 1906, kiedy to zmuszony do lawirowania, petycjami do cesarza niemieckiego i władz rządowych próbował łagodzić napięcie między społeczeństwem polskim a rządem niemieckim. źródło: NKJP: Polska Głos Wielkopolski, 2006-11-25 |
|
Zgrabna fabułka o taksówkarzu bigamiście lawirującym między dwoma żonami wzbudza śmiech, bo zabawny jest zgrabnie przetłumaczony tekst. źródło: NKJP: Renata Sas: Śmiesznie, aż grozą zionie, Express Ilustrowany, 2004-01-29 |
|
Światek nauczycielski jest mocno skonfliktowany, pan od wuefu podgryza panią od gimnastyki, a psor od matematyki podkłada świnię fizykowi. A dyrekcja musi lawirować między stronami konfliktu [...]. źródło: NKJP: Andrzej Plęs Władza jest be, Gazeta Krakowska, 2003-08-06 |
|
Białoruski prezydent odnalazł się w roli obrotowego rozgrywającego, który lawiruje między Rosją a Europą, starając się wyrwać od nich jak najwięcej dla siebie. źródło: NKJP: Jakub Mielnik: Łukaszenka gra Polakami, Dziennik Zachodni, 2009-03-16 |
Składnia
+ | lawirować | + |
(między KIM/CZYM a KIM/CZYM
|
|
+ | lawirować | + |
(między KIM|CZYM[sub]pl[/sub])
|
3. żeglując
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport wodny
Relacje znaczeniowe
synonimy: | halsować |
Cytaty
[...] nie miał odwagi lawirować pod wiatr wobec grożącego w każdej chwili niebezpieczeństwa rozbicia się o skały. źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1949 |
|
Czy jednak żegluga pod wiatr była wykonalna w czasach Dedala i Minosa? Otóż, technicznie rzecz biorąc, była. Żeglarze śródziemnomorscy uprawiali ją z pojedynczym prostokątnym żaglem co najmniej od początku III stulecia p.n.e., lawirując z reją żagla ustawioną niemal równolegle do kila i posuwając się pod wiatr zygzakiem. źródło: NKJP: Bolesław Orłowski: Prawda mitów, Wiedza i Życie nr 3/1998 |
|
Kraje arabskie stworzyły swoje, nie zmieniane przez setki lat, oryginalne łodzie i statki o dziwnych nazwach. Dzięki skośnym żaglom i odpowiednim kształtom kadłuba mogły one lawirować i płynąć pod wiatr. źródło: Intenet: zaglowce.ow.pl/typy |