UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

mama

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *mama

Wyraz z języka dziecięcego z charakterystycznym podwojeniem sylaby

Definicja

kobieta, która poczęła i urodziła dziecko, a także zwykle potem je wychowuje - w stosunku do tego dziecka

Noty o użyciu

Używane także na określenie kobiety, która nie urodziła sama dziecka, ale prawnie uznała za swoje dziecko innych ludzi i wychowuje je jak swoje własne dziecko.
Używane czasem także jako zwrot do teściowej.

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Rodzina członkowie rodziny

Relacje znaczeniowe

synonimy:  mamula, mamulka, mamunia, mamusia, mamuśka, matczysko, mateczka, mateńka, matka, matula, matuś, rodzica, rodzicielka, stara, starsza, staruszka
hiperonimy:  rodzic

Połączenia

  • przyszła; młoda; dobra, zła; troskliwa; ukochana; szczęśliwa; zmarła mama
  • mama i tata, mama i tato; tata i mama
  • zostać mamą

Cytaty

Każda mama przecież wie, jak absorbujące jest wychowanie dziecka.

źródło: NKJP: Współpracownik: Mława: Trojaczki po trzech latach, Tygodnik Ciechanowski, 2003-07-07

Sebastian zasugerował, jakoby nasi rodzice, to znaczy jego mama i mój tata, mieli romans, a owocem tego związku jest właśnie tu obecny młody mężczyzna.

źródło: NKJP: Paulina Grych: Schiza, 2008

[...] patrzyłam na te wszystkie małe domki, tam na dole, pod nami, i myślałam sobie, w ilu tych domkach troskliwe mamy karmią swoje dzieci albo obcierają im brudne buzie, albo podają na stół obiad [...].

źródło: NKJP: Marek Soból: Mojry, 2005

Wszystko, co złe, robili moi koledzy, prawdziwi chuligani, tak tłumaczyłem mamie po każdej wywiadówce.

źródło: NKJP: Waldemar Borzestowski: Bulterier Samson i ja, 2008

Pracują nad gazetką na domowym komputerze Grześka, redaktora naczelnego. Mama chłopca pomaga robić komputerowy skład tekstów i rysunków, resztę wykonują samodzielnie.

źródło: NKJP: Katarzyna Fryc: W szatni już nie kradną, Gazeta Wyborcza, 1993-12-22

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. mama
mamy
D. mamy
mam
C. mamie
mamom
B. mamę
mamy
N. mamą
mamami
Ms. mamie
mamach
W. mamo
mamy

Składnia

bez ograniczeń + mama +
CZYJA
bez ograniczeń + mama +
KOGO

Frazeologizmy

cesarzowa mama
cesarska mama
jak Boga kocham
jak mamę kocham
ktoś odmraża sobie uszy na złość mamie
ktoś odmroził sobie uszy na złość mamie
Data ostatniej modyfikacji: 03.03.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj