Chronologizacja
2 połowa XV w., Bańk
Pochodzenie
psł. *rěpъ (: *rěp-ьjь) 'roślina z czepliwym kwiatostanem'
< psł. *rěpiti ‘chwytać, przywierać, wczepiać się’.
1. kolczasty
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | dziad |
Połączenia
- rzep przyczepił się do czegoś
- usuwać rzepy (z sierści)
Cytaty
|
By zobrazować wygląd roztocza, jakiego szukali, [...] przyniósł ze sobą rzep, który zaplątał się kiedyś we włosy Fiony podczas wycieczki do parku. źródło: NKJP: Neal Stephenson: Diamentowy wiek, Esensja, 2007-06 |
|
|
Riala trzymała na rękach kota i ostrożnie wybierała rzepy przyklejone do zmierzwionego futerka, a zwierzak poddawał się temu z filozoficzną cierpliwością. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005 |
|
|
Jeśli już rzepy przyczepiły się do sierści, zabierz się szybko za ich usuwanie, ale tylko na sucho. źródło: Internet: stowarzyszenie-nadzieja.pl |
|
|
Gdy szedłem przez łąkę, do spodni przyczepił mi się rzep. źródło: Internet: zadane.pl |
|
|
Już nieraz przyroda dostarczała nam inspiracji czy wskazówek dotyczących technicznych udoskonaleń i nowych rozwiązań. Wystarczy tu wspomnieć o popularnych napach, które nie powstałyby, gdyby nie rzepy przylepiające się do psich ogonów i naszych swetrów. źródło: NKJP: Małgorzata Minta: Podmorski Manhattan, Ozon, 2005 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3, m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | rzep |
rzepy |
|
| D. | rzepa rzadziej rzepu |
rzepów |
|
| C. | rzepowi |
rzepom |
|
| B. | rzep pot. rzepa |
rzepy |
|
| N. | rzepem |
rzepami |
|
| Ms. | rzepie |
rzepach |
|
| W. | rzepie |
rzepy |
2. ubraniowy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie rodzaje i części ubrań
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | zapięcie |
Połączenia
- buty, kapcie, obuwie; opaski, paski; pampersy z rzepami
- zapinać na rzep
Cytaty
|
Do kontrolowania siły i głębokości wiercenia służy sprzęgło z 24 poziomami ustawienia momentu obrotowego. Stopę szlifierską wyposażono zaś w rzep do mocowania papieru ściernego. źródło: NKJP: Ryszard Dąbczak: Domowe akcesoria, Życie Warszawy, 20/11, 2001 |
|
|
Długie także są rękawiczki, mogą sięgać nawet do łokcia. To nowość, podobnie jak rękawiczki, które możemy nosić na dwa sposoby, odkrywając palce lub je chowając z specjalnej kieszonce, zapinanej na rzep. źródło: NKJP: wola: Gra w detale, Trybuna Śląska, 2004-11-06 |
|
|
- Ważne jest także, żeby umiał się ubierać. Niekonieczna jest umiejętność zawiązywania butów, gdyż zawsze można się poratować obuwiem z rzepami. źródło: NKJP: (oke): Wiąże buty i zjada obiad, Dziennik Tczewski, 2000-03-31 |
|
|
Ukradli mi krosowki - powiedział. - Krosowki - powtórzyła niepewnie. - To takie buty - wyjaśnił z odrobiną wyższości - na rzepy. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Imię twoje, 2008 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | rzep |
rzepy |
|
| D. | rzepa rzadziej rzepu |
rzepów |
|
| C. | rzepowi |
rzepom |
|
| B. | rzep |
rzepy |
|
| N. | rzepem |
rzepami |
|
| Ms. | rzepie |
rzepach |
|
| W. | rzepie |
rzepy |
Inne uwagi
Zwykle lm