Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1, m2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | płanetnik |
płanetnicy płanetniki |
ndepr |
| płanetniki |
depr | ||
| D. | płanetnika |
płanetników |
|
| C. | płanetnikowi |
płanetnikom |
|
| B. | płanetnika |
płanetników płanetniki |
|
| N. | płanetnikiem |
płanetnikami |
|
| Ms. | płanetniku |
płanetnikach |
|
| W. | płanetniku |
płanetnicy płanetniki |
ndepr |
| płanetniki |
depr |
Pochodzenie
Od dawnego polskiego, a potem gwarowego płaneta (Bańk); zob. planeta
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | chmurnik |
Cytaty
|
Zaczął padać drobny deszcz i od strony Przehyby nadciągała z pomrukiem burza, więc zapewne płanetnicy na Mogielicy przystąpili znowu do swojej roboty. źródło: NKJP: Lechosław Herz: Wardęga. Opowieści z pobocza drogi, 2010 |
|
|
Płanetnik na krótko przed burzą mógł unieść się w powietrze i rozpędzić chmury lub poprowadzić je w określonym kierunku. Opowiadano że nosi on na plecach chmury, a gdy są już bardzo ciężkie, mruczy i jęczy aż słuchać go na ziemi. źródło: Internet: wykop.pl |
|
|
Płanetnika wyobrażano sobie jako skromnie wyglądającego mężczyznę, ubranego na biało (rzadziej mówiono o czerwonych elementach odzieży), ze słomianym kapeluszem na głowie. Często mawiano, że z jego ubrania kapie woda. źródło: Internet: muzeumetnograficzne.rzeszow.pl |
|
|
Nazwa płanetnik pochodzi od staropolskiego słowa „płaneta”, oznaczającego chmurę. Istoty te nazywano również obłocznikami i chmurnikami. źródło: Internet: bajkowyzakatek.eu |
|
|
Starzec zaprowadził mnie nad cudowne jezioro zwane Morskim Okiem, które zamieszkuje potężny płanetnik o rybim ciele i baraniej głowie, jeżdżący na wielkiej ropusze, czyli żabim koniu. Ostatni raz ukazał się, gdy panowie Gryfici sprowadzili nad wodę mnichów cystersów z różańcami i wodą święconą, które miały przegnać demona. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003 |