Chronologizacja
W postaci: sadze (pl. tantum)
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | sadza |
sadze |
|
| D. | sadzy |
sadzy |
neut |
| sadz |
char | ||
| C. | sadzy |
sadzom |
|
| B. | sadzę |
sadze |
|
| N. | sadzą |
sadzami |
|
| Ms. | sadzy |
sadzach |
|
| W. | sadzo |
sadze |
Pochodzenie
psł. *sad'a (< *sad-ja) 'osadzanie się' > 'to, co się osadziło; kopeć, osad dymu, sadza'
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień
Połączenia
- czarna, lepka sadza
- brudny, czarny od sadzy
- cały w sadzy
- sadza brudzi, zanieczyściła coś
- czyścić, wybierać sadze
- pobrudzić się sadzą
Cytaty
|
W konsekwencji remontu instalacji [...] w Jaśle do atmosfery przedostała się sadza, która zanieczyściła sąsiadujące z zakładem tereny. źródło: NKJP: (BH): Kłopotliwa sadza, Dziennik Polski, 2005-07-16 |
|
|
Budynek [...] był przeznaczony do remontu. Schody groziły zawaleniem, przeciekał dach, wiecznie zatykała się kanalizacja, a rzadko czyszczone kominy powodowały eksplozje sadzy w nędznych dwuizbowych mieszkaniach. źródło: NKJP: Narek Krajewski, Koniec świata w Breslau, 2003 |
|
|
Wpatrywał się w brudną od sadzy, pomiętą gazetę z odciśniętym kręgiem dna. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966 |
|
|
Gdy tak trwaliśmy pełni niepokoju, rozmawiając szeptem między sobą, nagle drzwi otworzyły się i do sali wpadł Alojzy, cały wysmarowany sadzą, niosąc w dłoniach niewielką hebanową szkatułkę. źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Akademia pana Kleksa, 1946 |
|
|
We znaki dały się też niewyczyszczone przed zimą przewody kominowe. W Małej Komorzy [...] zapaliły się sadze. źródło: NKJP: G.: Było niebezpiecznie, Tygodnik Tucholski, 2000 |