UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

arcyksiężna

Chronologizacja

1620, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. arcyksiężna
arcyksiężne
rzadziej arcyksiężny
D. arcyksiężnej
rzadziej arcyksiężny
arcyksiężnych
rzadziej arcyksiężen
rzadziej arcyksiężn
C. arcyksiężnej
rzadziej arcyksiężnie
arcyksiężnym
rzadziej arcyksiężnom
B. arcyksiężną
rzadziej arcyksiężnę
arcyksiężne
rzadziej arcyksiężny
N. arcyksiężną
arcyksiężnymi
rzadziej arcyksiężnami
Ms. arcyksiężnej
rzadziej arcyksiężnie
arcyksiężnych
rzadziej arcyksiężnach
W. arcyksiężno
arcyksiężne
rzadziej arcyksiężny

Inne uwagi

Zwykle lp

Pochodzenie

Od: arcy- (z gr. archi- 'główny, naczelny; pierwotny, początkowy', por. gr. archḗ 'początek') i księżna (zob. książę).

1. żona władcy

Definicja

żona arcyksięcia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Połączenia

  • austriacka arcyksiężna
  • arcyksiężna matka; Maria Teresa, Zofia
  • arcyksiężna Austrii
  • arcyksiążę i arcyksiężna
  • być arcyksiężną

Cytaty

I choć w Wiedniu powitały ją wiwaty, już wtedy miały miejsce pierwsze problemy z dostosowaniem się do sztywnej etykiety obowiązującej na cesarskim dworze, gdzie de facto rządziła arcyksiężna Zofia.

źródło: NKJP: Internet

Przyszły cesarz urodził się 18 sierpnia 1830 r. w Wiedniu. Jego ambitna matka arcyksiężna Zofia systematycznie przygotowywała go do roli panującego.

źródło: NKJP: Ostatni taki cesarz, Gazeta Wyborcza, 1996-12-21

Kiedy Najjaśniejszy Pan zasiadł na podium, kapelmistrz unosił batutę, buchały dźwięki walca, wodzirej - zawsze oficer kawalerii przybocznej straży cesarza - rozpoczynał bal tańcem z arcyksiężną [...].

źródło: NKJP: Szczyt ceremoniałów, Dziennik Polski, 1999-01-30

Karol Stefan, arcyksiążę Habsburg, stoi w pozie niedbałej, w krótkim, szarym płaszczu i czapce z baranka na polską modłę. Arcyksiężna Maria Teresa ma na sobie długą szubę i czarny kapelusz przewiązany z góry białym szalem.

źródło: NKJP: Kolekcja wraca na zamek, Dziennik Polski, 2003-01-15

[...] dzieci rodziło się u Rosnera, w lecznicy założonej na Garncarskiej jeszcze przez Stanisława Dobrowolskiego i Henryka Jordana, tego od ogródków jordanowskich i od asystowania przy połogach arcyksiężnych.

źródło: NKJP: Krakowianin przez duże „K”, Dziennik Polski, 2003-11-29

2. arystokratka

Definicja

kobieta nosząca tytuł arystokratyczny przysługujący austriackim księżniczkom z dynastii Habsburgów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Połączenia

  • arcyksiężna Habsburg
  • być arcyksiężną

Cytaty

Klimat tamtych dni oddają archiwalne eksponaty i multimedia, a przewodnikiem po tej części historii jest m.in. arcyksiężna Maria Krystyna Habsburg, przedstawicielka ostatnich przed wojną właścicieli browaru.

źródło: NKJP: Marta Legieć: Muzeum, w którym zasmakujesz, Dziennik Bałtycki, 2008-02-16

Michaela Maria Madeleine Kiliana von Habsburg-Lothringen - arcyksiężna, córka tytularnego cesarza Austrii - Otto von Habsburga i Reginy Heleny von Sachsen-Meiningen. Jej siostrą bliźniaczką jest arcyksiężna Monika.

źródło: NKJP: Internet

Arcyksiężna Habsburg i jej rodzeństwo nie kryli wzruszenia. Karol Stefan Habsburg przypominał, że w wyremontowanych pomieszczeniach ofiarowanych księżnej w czasach ich młodości była kręgielnia, a obok sala bilardowa.

źródło: NKJP: Anna Chałupska: Powrót arcyksiężnej, Dziennik Zachodni, 2001-09-03

Patronat nad balem objęli: arcyksiężna Anna-Gabriela Habsburg oraz Ludgarda Buzek.

źródło: NKJP: Bal Kawalerów Maltańskich: Dziennik Polski, 1998-09-28

Data ostatniej modyfikacji: 23.11.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj