UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

substytucja

Chronologizacja

1854, Gazeta Lwowska, books.google.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. substytucja
substytucje
D. substytucji
substytucji
neut
substytucyj
char
C. substytucji
substytucjom
B. substytucję
substytucje
N. substytucją
substytucjami
Ms. substytucji
substytucjach
W. substytucjo
substytucje

Pochodzenie

internac.

ang. substitution

fr. substitution

hiszp. sustitución

z p.-łac. substitūtiō 'podstawienie (na czyjeś miejsce)', 'ustanowienie, wyznaczenie drugiego dziedzica'

< łac. substituere 'ustawić (z tyłu), przestawić', 'postawić na czyimś miejscu', 'wyznaczyć innego spadkobiorcę'

1. zastępowanie

Definicja

książk. 
zastępowanie czegoś czymś innym

Noty o użyciu

Wyraz używany jako termin w różnych dyscyplinach naukowych, mający wtedy specjalistyczne, szczegółowe znaczenia.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

  • substytucja czynników produkcji, dostawców, eksportu, importu, nakładów, surowców
  • efekt substytucji

Cytaty

Tymczasem tempo przyrostu ludności spadło, obniżyła się elastyczność dochodowa popytu na żywność, wzmogły się procesy substytucji surowców rolniczych przez wyroby przemysłowe.

źródło: NKJP: Remigiusz Okraska: Wieś na rozdrożu, Obywatel, 4(8), 2002

Warto również zaznaczyć, iż brak jest dowodów świadczących o substytucji czasu rodziców publicznymi usługami opiekuńczymi. Rodzice dzieci uczęszczających do żłobków i przedszkoli poświęcają bowiem niewiele mniej czasu na aktywną opiekę nad potomstwem, niż ci nie korzystający z instytucji publicznych [...].

źródło: NKJP: Piotr Szukalski: Przepływy międzypokoleniowe i ich kontekst demograficzny, 2002

[...] ewolucjoniści nie mogli uwierzyć, że substytucje genów mogą zachodzić w dużych naturalnych populacjach bez udziału doboru naturalnego.

źródło: NKJP: Internet

Zdolność okłamywania samego siebie stała się mniej zagadkowa, kiedy Zygmunt Freud ogłosił swą koncepcję podświadomości - a także represji, projekcji, racjonalizacji i substytucji. Wszystkie te mechanizmy służyły powstrzymaniu naszych prawdziwych motywów, pragnień i aspiracji przed ujawnieniem ich naszej własnej świadomości.

źródło: NKJP: Krzysztof Szymborski: Paradoks kłamstwa, Polityka, 2681, 2008-11-22

Nitrowanie to reakcja chemiczna polegająca na zamianie (substytucji) atomu wodoru (lub rzadziej innego jednowartościowego podstawnika) grupą nitrową [...].

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + substytucja +
(CZEGO) + (CZYM)
bez ograniczeń + substytucja +
(CZEGO) + (przez CO)

2. w prawie

Definicja

praw. 
dalsze pełnomocnictwo udzielone komuś przez osobę, która już jest czyimś pełnomocnikiem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa regulacje prawne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  pełnomocnictwo

Cytaty

[...] art. 21 nie przewiduje już możliwości udzielenia substytucji aplikantowi radcowskiemu.

źródło: Internet: prawo.money.pl

Pełnomocnik oskarżyciela prywatnego może udzielić dalszego pełnomocnictwa, czyli tzw. substytucji.

źródło: Damian Gil: Postępowanie w sprawach z oskarżenia prywatnego w polskim procesie karnym, 2011 (books.google.pl)

Oferujemy możliwość podjęcia się substytucji przed sądami apelacji warszawskiej.

źródło: Internet: adwokat-rzepka.pl

Projekt zwiększa drożność w powiązaniach między zawodami prawniczymi, co ma istotne znaczenie, poważnie pomniejsza różnice w uprawnieniach i formach wykonywania zawodu, dopuszcza wspólne aplikacje, substytucje procesowe i uczestnictwo w spółkach.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 23.01.1997

3. z parafii

Definicja

rel. 
dokument wydawany przez proboszcza określonej parafii umożliwiający zawarcie sakramentu małżeństwa w innej parafii

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne

Cytaty

Jeśli narzeczeni obydwoje są spoza parafii, muszą przynieść z parafii jego lub jej dokument zwany substytucją.

źródło: Internet: parafia-radzymin.eu

Jeśli ślub ma odbyć się w parafii innej niż parafia obu stron nupturientów, w jednej z tych parafii narzeczeni proszą o wystawienie [...] substytucji [...].

źródło: Internet: parafiazerzen.waw.pl

Proboszcz naszej parafii ma obowiązek wystawić substytucję i teoretycznie nie powinien robić problemów ani pobierać opłat.

źródło: Internet: ekspertweselny.pl

Niniejszym, kierując się normami Kodeksu Prawa Kanonicznego: kan. 1108, 1109 i 1115, nadaję prawo do udzielania substytucji dla zawierania małżeństw przez narzeczonych poza terenem swojej parafii wszystkim proboszczom na terenie Diecezji Warszawsko-Praskiej.

źródło: Internet: diecezja.waw.pl

Druki do wypisywania substytucji są już dostępne w księgarni.

źródło: Internet: diecezja.waw.pl/105

Data ostatniej modyfikacji: 16.03.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj