UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

żebrać

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	żebrzę kwestion. żebram	żebrzemy kwestion. żebramy
2 os.	żebrzesz kwestion. żebrasz	żebrzecie kwestion. żebracie
3 os.	żebrze kwestion. żebra	żebrzą kwestion. żebrają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	żebrałem +(e)m żebrał	żebrałam +(e)m żebrała	żebrałom +(e)m żebrało	żebraliśmy +(e)śmy żebrali	żebrałyśmy +(e)śmy żebrały
2 os.	żebrałeś +(e)ś żebrał	żebrałaś +(e)ś żebrała	żebrałoś +(e)ś żebrało	żebraliście +(e)ście żebrali	żebrałyście +(e)ście żebrały
3 os.	żebrał	żebrała	żebrało	żebrali	żebrały

bezosobnik: żebrano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę żebrał będę żebrać	będę żebrała będę żebrać	będę żebrało będę żebrać	będziemy żebrali będziemy żebrać	będziemy żebrały będziemy żebrać
2 os.	będziesz żebrał będziesz żebrać	będziesz żebrała będziesz żebrać	będziesz żebrało będziesz żebrać	będziecie żebrali będziecie żebrać	będziecie żebrały będziecie żebrać
3 os.	będzie żebrał będzie żebrać	będzie żebrała będzie żebrać	będzie żebrało będzie żebrać	będą żebrali będą żebrać	będą żebrały będą żebrać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		żebrzmy kwestion. żebrajmy
2 os.	żebrz kwestion. żebraj	żebrzcie kwestion. żebrajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	żebrałbym bym żebrał	żebrałabym bym żebrała	żebrałobym bym żebrało	żebralibyśmy byśmy żebrali	żebrałybyśmy byśmy żebrały
2 os.	żebrałbyś byś żebrał	żebrałabyś byś żebrała	żebrałobyś byś żebrało	żebralibyście byście żebrali	żebrałybyście byście żebrały
3 os.	żebrałby by żebrał	żebrałaby by żebrała	żebrałoby by żebrało	żebraliby by żebrali	żebrałyby by żebrały

bezosobnik: żebrano by

bezokolicznik: żebrać

imiesłów przysłówkowy współczesny: żebrząc

gerundium: żebranie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	żebranie	żebrania
D.	żebrania	żebrań
C.	żebraniu	żebraniom
B.	żebranie	żebrania
N.	żebraniem	żebraniami
Ms.	żebraniu	żebraniach
W.	żebranie	żebrania

imiesłów przymiotnikowy czynny: żebrzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	żebrzący kwestion. żebrający	żebrzący kwestion. żebrający	żebrzący kwestion. żebrający	żebrzące kwestion. żebrające	żebrząca kwestion. żebrająca
D.	żebrzącego kwestion. żebrającego	żebrzącego kwestion. żebrającego	żebrzącego kwestion. żebrającego	żebrzącego kwestion. żebrającego	żebrzącej kwestion. żebrającej
C.	żebrzącemu kwestion. żebrającemu	żebrzącemu kwestion. żebrającemu	żebrzącemu kwestion. żebrającemu	żebrzącemu kwestion. żebrającemu	żebrzącej kwestion. żebrającej
B.	żebrzącego kwestion. żebrającego	żebrzącego kwestion. żebrającego	żebrzący kwestion. żebrający	żebrzące kwestion. żebrające	żebrzącą kwestion. żebrającą
N.	żebrzącym kwestion. żebrającym	żebrzącym kwestion. żebrającym	żebrzącym kwestion. żebrającym	żebrzącym kwestion. żebrającym	żebrzącą kwestion. żebrającą
Ms.	żebrzącym kwestion. żebrającym	żebrzącym kwestion. żebrającym	żebrzącym kwestion. żebrającym	żebrzącym kwestion. żebrającym	żebrzącej kwestion. żebrającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	żebrzący kwestion. żebrający	żebrzący kwestion. żebrający	żebrzące kwestion. żebrające	żebrzące kwestion. żebrające
D.	żebrzących kwestion. żebrających	żebrzących kwestion. żebrających	żebrzących kwestion. żebrających	żebrzących kwestion. żebrających
C.	żebrzącym kwestion. żebrającym	żebrzącym kwestion. żebrającym	żebrzącym kwestion. żebrającym	żebrzącym kwestion. żebrającym
B.	żebrzących kwestion. żebrających	żebrzących kwestion. żebrających	żebrzących kwestion. żebrających	żebrzące kwestion. żebrające
N.	żebrzącymi kwestion. żebrającymi	żebrzącymi kwestion. żebrającymi	żebrzącymi kwestion. żebrającymi	żebrzącymi kwestion. żebrającymi
Ms.	żebrzących kwestion. żebrających	żebrzących kwestion. żebrających	żebrzących kwestion. żebrających	żebrzących kwestion. żebrających

Pochodzenie

Zob. żebrak

1. o pieniądze

Definicja

prosić kogoś o pomoc pieniężną lub inne wsparcie materialne

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Relacje znaczeniowe

synonimy:

dziadować

Połączenia

dzieci żebrzą
żebrać o pieniądze;
żebrać na ulicach; pod kościołem, pod sklepem
zacząć; musieć żebrać
żebrać i kraść

Cytaty

	Jak była szkoła, Mariuszek chociaż zjadł ciepły obiad. A teraz co? Chodzi po mieście i żebrze u ludzi o parę groszy. źródło: NKJP: (dj): Dajcie nam nasze pieniądze, Express Ilustrowany, 2002-02-05
	Trzeba było wraz z gospodynią Wandy chodzić po mieszkaniach i żebrać o kawałek chleba dla dzieci. źródło: NKJP: Stefan Leder, Witold Leder: Czerwona nić: ze wspomnień i prac rodziny Lederów, 2005
	Czasem był wkurzający, bo żebrał o papierosy, czy szklankę wina. źródło: NKJP: (X): Zbrodnia na wysypisku: Co Tydzień Jaworzno, 2005-01-01
	Dla wielu osób alkoholik to brudny, zaniedbany, zdegradowany człowiek, żebrzący pod sklepem lub śpiący na ławce, a rodzina alkoholowa to grupa żałosnych istot mieszkających w melinie. źródło: NKJP: Joanna Mikuła: Rodzina z problemem alkoholowym, 2006

Składnia

żebrać

(u KOGO) + o CO

2. o litość

Definicja

bardzo mocno i usilnie prosić o coś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

prosić

Cytaty

	Ewelina była speszona, bo widziała go pierwszy raz, odkąd zjawiła się u niego, aby żebrać o uwolnienie Tadeusza. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: zdrada, 1991
	[...] Nagle, wzrokiem mściciela, skoczyłem prosto w gasnące oczy zdychającego zwierza, oczy żebrzące o łaskę, oczy, które były kiedyś ślepiami okrutnej i krwiożerczej bestii. źródło: NKJP: Józef Bau: Czas zbezczeszczenia Wspomnienia z czasów drugiej wojny światowej, 2006
	- Nie, nie - żebrze, zasłaniając oczy rękami - oby tylko uchronić to miasto od zagłady. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966
	Oczyma żebrał u prefekta, by ten zaprzestał swych okrutnych żartów. źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1949

Składnia

+	żebrać	+	(u KOGO) + o CO
+	żebrać	+	MOWA WPROST
+	żebrać	+	(u KOGO) + (CZYM) + żeby ZDANIE

Frazeologizmy

zakon żebrzący

Data ostatniej modyfikacji: 16.04.2018