UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

armatka

Chronologizacja

1696, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. armatka
 armatki
D. armatki
 armatek
C. armatce
 armatkom
B. armatkę
 armatki
N. armatką
 armatkami
Ms. armatce
 armatkach
W. armatko
 armatki

Pochodzenie

Zob. armata

1. mała

Definicja

mała armata

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  armata

Połączenia

  • mała armatka; armatka hukowa, przeciwpancerna
  • działa i armatki
  • strzały, wystrzały z armatek

Cytaty

Całe obejście przypomina skrzyżowanie zbrojowni z muzeum. Za domem stoją armatki - dwie w typie kościuszkowskim i jedna bombarda - z takich właśnie strzelano pod Grunwaldem.

źródło: NKJP: Otwieranie świata, Dziennik Polski, 2000-04-28

Zaczęto również posługiwać się w ataku wozami opancerzonymi, zaopatrzonymi w lekkie armatki i w karabiny maszynowe.

źródło: NKJP: Janusz Pajewski: Historia powszechna 1871-1918, 1967

Uroczystość rozpoczęła się wystrzałem z miniaturowej armatki.

źródło: NKJP: Rafał Krysztof: Pierwszy inwestor w Legnickiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej już działa Royal otwarty, Gazeta Wrocławska, 1999

To jest śmieszne, żeby zabrać taki czołg, a postawić armatkę.

źródło: NKJP: Irena Linkiewicz: Wszyscy po nim płakali, Gazeta Wyborcza, 1996-11-16

W szafie ze strzelbami w Małejwsi stała jeszcze do wojny „słoniówka”, czyli jednolufowy i jednostrzałowy sztucer kalibru jednego cala, przypominający niewielką armatkę.

źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Gdzie ten dom, gdzie ten świat, 1994

2. śnieżna

Definicja

urządzenie służące do wystrzeliwania różnych substancji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny rodzaje urządzeń i maszyn

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  urządzenie

Połączenia

  • armatka gazowa, śnieżna, wodna
  • śnieg, woda z armatek
  • armatki pracują
  • uruchomić armatki

Cytaty

Na kilku trasach narciarskich w Beskidach od kilku dni armatki śniegowe pracują w dzień i w noc. Jest mróz i można produkować sztuczny śnieg.

źródło: NKJP: sab: Narciarze pojeżdżą przez święta, Trybuna Śląska, 2000-12-23

Z myślą o nich bowiem przygotowano w Aquaparku specjalne baseniki, o głębokości 10 i 30 cm, z ciepłą wodą, gejzerami, zjeżdżalniami i armatkami wodnymi.

źródło: NKJP: (xx): U nas zawsze lato!, Dziennik Bałtycki, 2002-10-18

Studentów zaatakowano także strumieniami wody z armatki wodnej.

źródło: NKJP: Krakowski marzec 1968, Dziennik Polski, 1998-03-06

Wcześniej ptaki na polskich lotniskach płoszono przy użyciu armatek gazowych, ale szybko przywykły one do hałasu, w odróżnieniu od okolicznych mieszkańców.

źródło: NKJP: Ryszarda Socha: Ptaśki, Polityka, 2006-10-07

Składnia

bez ograniczeń + armatka +
(JAKA)
Data ostatniej modyfikacji: 03.11.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN