UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ruchliwy

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ruchliwy
ruchliwy
ruchliwy
ruchliwe
ruchliwa
D. ruchliwego
ruchliwego
ruchliwego
ruchliwego
ruchliwej
C. ruchliwemu
ruchliwemu
ruchliwemu
ruchliwemu
ruchliwej
B. ruchliwego
ruchliwego
ruchliwy
ruchliwe
ruchliwą
N. ruchliwym
ruchliwym
ruchliwym
ruchliwym
ruchliwą
Ms. ruchliwym
ruchliwym
ruchliwym
ruchliwym
ruchliwej
W. ruchliwy
ruchliwy
ruchliwy
ruchliwe
ruchliwa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ruchliwi
ruchliwi
ruchliwe
ruchliwe
D. ruchliwych
ruchliwych
ruchliwych
ruchliwych
C. ruchliwym
ruchliwym
ruchliwym
ruchliwym
B. ruchliwych
ruchliwych
ruchliwych
ruchliwe
N. ruchliwymi
ruchliwymi
ruchliwymi
ruchliwymi
Ms. ruchliwych
ruchliwych
ruchliwych
ruchliwych
W. ruchliwi
ruchliwi
ruchliwe
ruchliwe

Stopień wyższy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. ruchliwszy
ruchliwszy
ruchliwszy
ruchliwsze
ruchliwsza
D. ruchliwszego
ruchliwszego
ruchliwszego
ruchliwszego
ruchliwszej
C. ruchliwszemu
ruchliwszemu
ruchliwszemu
ruchliwszemu
ruchliwszej
B. ruchliwszego
ruchliwszego
ruchliwszy
ruchliwsze
ruchliwszą
N. ruchliwszym
ruchliwszym
ruchliwszym
ruchliwszym
ruchliwszą
Ms. ruchliwszym
ruchliwszym
ruchliwszym
ruchliwszym
ruchliwszej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. ruchliwsi
ruchliwsi
ruchliwsze
ruchliwsze
D. ruchliwszych
ruchliwszych
ruchliwszych
ruchliwszych
C. ruchliwszym
ruchliwszym
ruchliwszym
ruchliwszym
B. ruchliwszych
ruchliwszych
ruchliwszych
ruchliwsze
N. ruchliwszymi
ruchliwszymi
ruchliwszymi
ruchliwszymi
Ms. ruchliwszych
ruchliwszych
ruchliwszych
ruchliwszych

Pochodzenie

Zob. ruch, ruszyć

1. płomień

Definicja

taki, który stale i szybko się porusza

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • ruchliwy oddział; płomień; ruchliwa woda, ziemia

Cytaty

Podzielił armię na małe, ruchliwe oddziały, które organizowały zasadzki z dala od swoich baz, a po akcji jak duchy rozpływały się w górach.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2002

Wiatr i ruchliwa ziemia przez te wszystkie lata nawywalały drzew, wykrot na wykrocie, ledwo leźliśmy.

źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Biały kruk, 1955

[...] zawieszona u pułapu blaszana puszka, pod wpływem silnego kołysania statku wykonywała samorzutnie najdziwniejsze skoki. Trafienie w tak ruchliwy cel nie było łatwe.

źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1957

W pomarszczonej wodzie odbijały się ruchliwe gwiazdy.

źródło: NKJP: Laykomik - wydanie agenturalne, Dziennik Polski, 2000-07-07

Woda, połknąwszy wyspę, była ruchliwa i niespokojna.

źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Atlantyda, wyspa ognia, 1967

2. człowiek

Definicja

bardzo aktywny i będący w ciągłym ruchu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • ruchliwy chłopiec, człowiek, zawodnik; tłum; ruchliwa dziewczynka, osoba; ruchliwe dziecko

Cytaty

Maleńkie dziewczynki, ruchliwe jak iskry, biegały tam i z powrotem, taszcząc dzbanki i znosząc placki.

źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Czeluść, 1972

Dzieci są ruchliwe - kiedy mają czas dla siebie, to biegają i hałasują.

źródło: NKJP: Przerwa w sali: Dziennik Polski, 1999-10-06

Moi zawodnicy byli ruchliwi, często przenosiliśmy grę z jednej strony na drugą, pomocnicy posyłali dużo prostopadłych piłek, dobrze grali też skrzydłowi.

źródło: NKJP: (PAN): Obrońcy wyręczyli napastników, Dziennik Polski, 2005-03-17

3. zawód

Definicja

wymagający bycia w ciągłym ruchu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • ruchliwa praca

Cytaty

Zawód miałem ruchliwy, przynajmniej kręciłem się po świecie.

źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Obłęd, 1980

Nabrał ponownie dziarskiego wyglądu; ruchliwa praca dawała mu dużo satysfakcji.

źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Powidoki, 2010

Gwiazdy zapowiadają ruchliwy tydzień. Wydarzenie będzie gonić za wydarzeniem.

źródło: NKJP: Co Tydzień Jaworzno, 2003-01-01

Praca powinna być ruchliwa, bo wtedy najlepiej funkcjonujesz.

źródło: NKJP: Krystyna Konaszewska-Rymarkiewicz: Interpretacja horoskopu - podstawy, 1997

4. ogon

Definicja

taki, który ma dużą swobodę ruchu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • ruchliwy ogon, ryjek; ruchliwa trąba; ruchliwe kończyny, macki, odnóża, palce, uszy, wargi, wąsy

Cytaty

Małe kraby, kolorowe jak kolibry, uciekały [...], stąpając bokiem, przebierając ruchliwymi odnóżami.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992

Gdy z ciekawością oglądały Kamyka z bliska, mógł przyjrzeć się ich wielkim, okrągłym, brunatnym oczom, ruchliwym nozdrzom i rozszczepionym górnym wargom [...].

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Naznaczeni błękitem. Kamień na szczycie. Kroniki Drugiego Kręgu. Księga I. Cz. 2, 2005

Przednie kończyny są krótkie, ruchliwe, zakończone pięciopalczastą dłonią.

źródło: NKJP: Internet

5. chodnik

Definicja

charakteryzujący się tym, że stale trwa tam ruch

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • ruchliwy bulwar, chodnik, deptak, plac, rynek, targ, trakt, węzeł (komunikacyjny); ruchliwa aleja, autostrada, droga, linia (kolejowa), ulica; ruchliwe miejsce, przejście, rondo, skrzyżowanie

Cytaty

Dotychczas dojazd do Rynku wymagał korzystania z ruchliwego i niebezpiecznego skrzyżowania w Latoszynie.

źródło: NKJP: (GeP): Toast na plebanii, Gazeta Krakowska, 2001-10-03

Wyskoczyła na podwórko otoczone bramami. Szacowała, która z nich nie prowadzi z powrotem do ruchliwego bulwaru z antykwariatem.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Sceny z życia pozamałżeńskiego, 2003

Ulica Narutowicza jest bardzo ruchliwa [...].

źródło: NKJP: (jk): Bezpieczne dziecko na drodze, Gazeta Radomszczańska, 2009-04-11

Budynek hotelu, postawiony przy najruchliwszej ówcześnie ulicy miasta, od początku przynosił spore dochody.

źródło: NKJP: KRIS: Hotel Saski, Gazeta Poznańska, 2003-01-04

6. kupiec

Definicja

taki, który potrafi załatwiać różne sprawy z korzyścią dla siebie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Połączenia

  • ruchliwy i sprytny

Cytaty

Można było [...] nabyć bez problemów rozkład ogólnopolski, a jakaś ruchliwa spółka ze Szczecina zaczęła wydawać małe rozkładziki regionalne, które bardzo sobie chwaliłem.

źródło: NKJP: Czytelnicy: Forum czytelników, Gazeta Poznańska, 2006-01-23

Z chwilą, gdy na wyższych stanowiskach następowały zmiany, w wyniku odejścia kogoś na emeryturę, awansu [...], założenia własnego sklepu przez wyszkolonego i ruchliwego sprzedawcę, przesuwało się na drabinie służbowej jednocześnie kilku pracowników, zgodnie z zasadą przyjmowania nowych tylko na stanowiska uczniów.

źródło: NKJP: Feliks Jabłkowski: Dom Towarowy Bracia Jabłkowscy. Romans ekonomiczny, 2005

[...] kiedy przeżył okupację i powstanie, był ruchliwy, obrotny i umiał chodzić dookoła swoich interesów, ale też i drażnił.

źródło: NKJP: Ryszard Matuszewski: Alfabet. Wybór z pamięci 90-latka, 2004

Data ostatniej modyfikacji: 03.10.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj