UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zabarwiać się

Chronologizacja

SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. barwa

1. nabierać barwy

Definicja

nabierać jakiegoś koloru

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Relacje znaczeniowe

synonimy:  barwić się, zakolorowywać się

Połączenia

  • niebo, woda zabarwia się; policzki zabarwiają się
  • zabarwiać się czerwienią, fioletem, purpurą..., kolorem
  • zabarwiać się na kolor (czerwony, niebieski, zielony...)
  • zabarwiać się na biało, na czerwono, na niebiesko, na zielono...

Cytaty

Krew parowała czerwono w szare niebo, aż zaczęło zabarwiać się karminowo na wschodzie.

źródło: KWSJP: Olga Tokarczuk: Prawiek i inne czasy, 1996

Napój w kieliszku natychmiast mętniał i zabarwiał się na biało. Ten trunek nazywał się absynt [...].

źródło: NKJP: Wojciech Brózda: Pastis, Dziennik Polski, 2000-09-16

W okresie przyboru Nilu wody zabarwiały się często na kolor brunatnoczerwony dzięki osadom pochodzącym z jezior etiopskich.

źródło: KWSJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963

Poroże po wytarciu jest białe jak kość i dopiero potem zabarwia się od soków drzewek i krzewów, o które jest wycierane, oraz pod wpływem światła.

źródło: KWSJP: Stanisław Godlewski: Vademecum myśliwego, 1955

Niebo zabarwia się przejrzystym fioletem, niedługo zapadnie zmrok.

źródło: NKJP: Izabela Filipiak: Magiczne oko. Opowiadania zebrane, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zabarwiam się
zabarwiamy się
2 os. zabarwiasz się
zabarwiacie się
3 os. zabarwia się
zabarwiają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zabarwiałem się
+(e)m się zabarwiał
zabarwiałam się
+(e)m się zabarwiała
zabarwiałom się
+(e)m się zabarwiało
zabarwialiśmy się
+(e)śmy się zabarwiali
zabarwiałyśmy się
+(e)śmy się zabarwiały
2 os. zabarwiałeś się
+(e)ś się zabarwiał
zabarwiałaś się
+(e)ś się zabarwiała
zabarwiałoś się
+(e)ś się zabarwiało
zabarwialiście się
+(e)ście się zabarwiali
zabarwiałyście się
+(e)ście się zabarwiały
3 os. zabarwiał się
zabarwiała się
zabarwiało się
zabarwiali się
zabarwiały się

bezosobnik: zabarwiano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się zabarwiał
będę się zabarwiać
będę się zabarwiała
będę się zabarwiać
będę się zabarwiało
będę się zabarwiać
będziemy się zabarwiali
będziemy się zabarwiać
będziemy się zabarwiały
będziemy się zabarwiać
2 os. będziesz się zabarwiał
będziesz się zabarwiać
będziesz się zabarwiała
będziesz się zabarwiać
będziesz się zabarwiało
będziesz się zabarwiać
będziecie się zabarwiali
będziecie się zabarwiać
będziecie się zabarwiały
będziecie się zabarwiać
3 os. będzie się zabarwiał
będzie się zabarwiać
będzie się zabarwiała
będzie się zabarwiać
będzie się zabarwiało
będzie się zabarwiać
będą się zabarwiali
będą się zabarwiać
będą się zabarwiały
będą się zabarwiać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zabarwiajmy się
2 os. zabarwiaj się
zabarwiajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zabarwiałbym się
bym się zabarwiał
zabarwiałabym się
bym się zabarwiała
zabarwiałobym się
bym się zabarwiało
zabarwialibyśmy się
byśmy się zabarwiali
zabarwiałybyśmy się
byśmy się zabarwiały
2 os. zabarwiałbyś się
byś się zabarwiał
zabarwiałabyś się
byś się zabarwiała
zabarwiałobyś się
byś się zabarwiało
zabarwialibyście się
byście się zabarwiali
zabarwiałybyście się
byście się zabarwiały
3 os. zabarwiałby się
by się zabarwiał
zabarwiałaby się
by się zabarwiała
zabarwiałoby się
by się zabarwiało
zabarwialiby się
by się zabarwiali
zabarwiałyby się
by się zabarwiały

bezosobnik: zabarwiano by się

bezokolicznik: zabarwiać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: zabarwiając się

gerundium: zabarwianie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zabarwianie się
zabarwiania się
D. zabarwiania się
zabarwiań się
C. zabarwianiu się
zabarwianiom się
B. zabarwianie się
zabarwiania się
N. zabarwianiem się
zabarwianiami się
Ms. zabarwianiu się
zabarwianiach się
W. zabarwianie się
zabarwiania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: zabarwiający się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zabarwiający się
zabarwiający się
zabarwiający się
zabarwiające się
zabarwiająca się
D. zabarwiającego się
zabarwiającego się
zabarwiającego się
zabarwiającego się
zabarwiającej się
C. zabarwiającemu się
zabarwiającemu się
zabarwiającemu się
zabarwiającemu się
zabarwiającej się
B. zabarwiającego się
zabarwiającego się
zabarwiający się
zabarwiające się
zabarwiającą się
N. zabarwiającym się
zabarwiającym się
zabarwiającym się
zabarwiającym się
zabarwiającą się
Ms. zabarwiającym się
zabarwiającym się
zabarwiającym się
zabarwiającym się
zabarwiającej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zabarwiający się
zabarwiający się
zabarwiające się
zabarwiające się
D. zabarwiających się
zabarwiających się
zabarwiających się
zabarwiających się
C. zabarwiającym się
zabarwiającym się
zabarwiającym się
zabarwiającym się
B. zabarwiających się
zabarwiających się
zabarwiających się
zabarwiające się
N. zabarwiającymi się
zabarwiającymi się
zabarwiającymi się
zabarwiającymi się
Ms. zabarwiających się
zabarwiających się
zabarwiających się
zabarwiających się

odpowiednik aspektowy: zabarwić się

Składnia

bez ograniczeń + zabarwiać się +
(na JAKOŚ) + (CZYM)
bez ograniczeń + zabarwiać się +
(JAK) + (CZYM)
bez ograniczeń + zabarwiać się +
(na CO) + (CZYM)

2. przybierać cechy

Definicja

przybierać cechy jakiegoś uczucia lub zjawiska

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Połączenia

  • zabarwiać się goryczą, ironią, rezygnacją, komizmem

Cytaty

Tytuł filmu ma znaczenie dwojakie: albo zabarwia się ironią, gdy dotyczy metod przechytrzenia życia w warunkach okupacji i przetrwania na każdy sposób, albo przyjmuje wymowę humanitarnej idei pomocy bliźnim [...].

źródło: NKJP: Władysław Cybulski: „Musimy sobie pomagać”, Dziennik Polski, 2002-02-08

W żarliwej demagogii głośnika islam coraz bardziej zabarwia się polityką.

źródło: NKJP: Olga Stanisławska: Bośnia, Gazeta Wyborcza, 1997-09-05

[...] u Prousta ta scena zabarwia się komizmem, opisana jest z dystansem.

źródło: KWSJP: Jerzy Adamski: Świat jako niespełnienie albo Samobójstwo Don Juana, 2000

Czasami te znane stereotypowe motywy zabarwiają się lokalnymi wpływami lub zmieniają groteskowo pod pędzlem prowincjonalnego malarza.

źródło: KWSJP: Maria Nowicka: Z dziejów malarstwa greckiego i rzymskiego, 1988

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zabarwiam się
zabarwiamy się
2 os. zabarwiasz się
zabarwiacie się
3 os. zabarwia się
zabarwiają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zabarwiałem się
+(e)m się zabarwiał
zabarwiałam się
+(e)m się zabarwiała
zabarwiałom się
+(e)m się zabarwiało
zabarwialiśmy się
+(e)śmy się zabarwiali
zabarwiałyśmy się
+(e)śmy się zabarwiały
2 os. zabarwiałeś się
+(e)ś się zabarwiał
zabarwiałaś się
+(e)ś się zabarwiała
zabarwiałoś się
+(e)ś się zabarwiało
zabarwialiście się
+(e)ście się zabarwiali
zabarwiałyście się
+(e)ście się zabarwiały
3 os. zabarwiał się
zabarwiała się
zabarwiało się
zabarwiali się
zabarwiały się

bezosobnik: zabarwiano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się zabarwiał
będę się zabarwiać
będę się zabarwiała
będę się zabarwiać
będę się zabarwiało
będę się zabarwiać
będziemy się zabarwiali
będziemy się zabarwiać
będziemy się zabarwiały
będziemy się zabarwiać
2 os. będziesz się zabarwiał
będziesz się zabarwiać
będziesz się zabarwiała
będziesz się zabarwiać
będziesz się zabarwiało
będziesz się zabarwiać
będziecie się zabarwiali
będziecie się zabarwiać
będziecie się zabarwiały
będziecie się zabarwiać
3 os. będzie się zabarwiał
będzie się zabarwiać
będzie się zabarwiała
będzie się zabarwiać
będzie się zabarwiało
będzie się zabarwiać
będą się zabarwiali
będą się zabarwiać
będą się zabarwiały
będą się zabarwiać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zabarwiajmy się
2 os. zabarwiaj się
zabarwiajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zabarwiałbym się
bym się zabarwiał
zabarwiałabym się
bym się zabarwiała
zabarwiałobym się
bym się zabarwiało
zabarwialibyśmy się
byśmy się zabarwiali
zabarwiałybyśmy się
byśmy się zabarwiały
2 os. zabarwiałbyś się
byś się zabarwiał
zabarwiałabyś się
byś się zabarwiała
zabarwiałobyś się
byś się zabarwiało
zabarwialibyście się
byście się zabarwiali
zabarwiałybyście się
byście się zabarwiały
3 os. zabarwiałby się
by się zabarwiał
zabarwiałaby się
by się zabarwiała
zabarwiałoby się
by się zabarwiało
zabarwialiby się
by się zabarwiali
zabarwiałyby się
by się zabarwiały

bezosobnik: zabarwiano by się

bezokolicznik: zabarwiać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: zabarwiając się

gerundium: zabarwianie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zabarwianie się
zabarwiania się
D. zabarwiania się
zabarwiań się
C. zabarwianiu się
zabarwianiom się
B. zabarwianie się
zabarwiania się
N. zabarwianiem się
zabarwianiami się
Ms. zabarwianiu się
zabarwianiach się
W. zabarwianie się
zabarwiania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: zabarwiający się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zabarwiający się
zabarwiający się
zabarwiający się
zabarwiające się
zabarwiająca się
D. zabarwiającego się
zabarwiającego się
zabarwiającego się
zabarwiającego się
zabarwiającej się
C. zabarwiającemu się
zabarwiającemu się
zabarwiającemu się
zabarwiającemu się
zabarwiającej się
B. zabarwiającego się
zabarwiającego się
zabarwiający się
zabarwiające się
zabarwiającą się
N. zabarwiającym się
zabarwiającym się
zabarwiającym się
zabarwiającym się
zabarwiającą się
Ms. zabarwiającym się
zabarwiającym się
zabarwiającym się
zabarwiającym się
zabarwiającej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zabarwiający się
zabarwiający się
zabarwiające się
zabarwiające się
D. zabarwiających się
zabarwiających się
zabarwiających się
zabarwiających się
C. zabarwiającym się
zabarwiającym się
zabarwiającym się
zabarwiającym się
B. zabarwiających się
zabarwiających się
zabarwiających się
zabarwiające się
N. zabarwiającymi się
zabarwiającymi się
zabarwiającymi się
zabarwiającymi się
Ms. zabarwiających się
zabarwiających się
zabarwiających się
zabarwiających się

odpowiednik aspektowy: zabarwić się

Składnia

bez ograniczeń + zabarwiać się +
CZYM
Data ostatniej modyfikacji: 16.05.2010
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj