UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zazielenieć

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zazielenieję
zazieleniejemy
2 os. zazieleniejesz
zazieleniejecie
3 os. zazielenieje
zazielenieją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zazieleniałem
+(e)m zazieleniał
zazieleniałam
+(e)m zazieleniała
zazieleniałom
+(e)m zazieleniało
zazielenieliśmy
+(e)śmy zazielenieli
zazieleniałyśmy
+(e)śmy zazieleniały
2 os. zazieleniałeś
+(e)ś zazieleniał
zazieleniałaś
+(e)ś zazieleniała
zazieleniałoś
+(e)ś zazieleniało
zazielenieliście
+(e)ście zazielenieli
zazieleniałyście
+(e)ście zazieleniały
3 os. zazieleniał
zazieleniała
zazieleniało
zazielenieli
zazieleniały

bezosobnik: zazieleniano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zazieleniejmy
2 os. zazieleniej
zazieleniejcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zazieleniałbym
bym zazieleniał
zazieleniałabym
bym zazieleniała
zazieleniałobym
bym zazieleniało
zazielenielibyśmy
byśmy zazielenieli
zazieleniałybyśmy
byśmy zazieleniały
2 os. zazieleniałbyś
byś zazieleniał
zazieleniałabyś
byś zazieleniała
zazieleniałobyś
byś zazieleniało
zazielenielibyście
byście zazielenieli
zazieleniałybyście
byście zazieleniały
3 os. zazieleniałby
by zazieleniał
zazieleniałaby
by zazieleniała
zazieleniałoby
by zazieleniało
zazielenieliby
by zazielenieli
zazieleniałyby
by zazieleniały

bezosobnik: zazieleniano by

bezokolicznik: zazielenieć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zazieleniawszy

gerundium: zazielenienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zazielenienie
zazielenienia
D. zazielenienia
zazielenień
C. zazielenieniu
zazielenieniom
B. zazielenienie
zazielenienia
N. zazielenieniem
zazielenieniami
Ms. zazielenieniu
zazielenieniach
W. zazielenienie
zazielenienia

odpowiednik aspektowy: zielenieć

1.a zabarwić się

Definicja

nabrać zielonego koloru

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zazielenić się
hiperonimy:  zabarwić się

Cytaty

Turkus. Ten, który zdążył zbytnio zazielenieć, należy wymoczyć przez pół godziny w czystym amoniaku. Po wyjęciu z takiej kąpieli płuczemy go i polerujemy.

źródło: Internet: Czyszczenie biżuterii (magazyndomowy.pl)

Rośliny o liściach łaciatych, z białymi obwódkami itp. nie lubią zbyt dużej ilości azotu, bo powoduje on zanikanie wzorów i zazielenienie dekoracyjnych plam.

źródło: NKJP: (anok): Nawozimy, Trybuna Śląska, 2003-03-31

1.b odróżnić się zielenią

Definicja

wyróżnić się zielonym kolorem lub odciąć się od tła zielonym kolorem

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zazielenić się

Połączenia

  • pietruszka, sałata zazieleniała
  • zazielenieć na stole, na tle czegoś
  • zazielenieć w oddali

Cytaty

Zazieleniała w sitowiu łódź/ zazieleniały w łodzi sieci/ jakby je oplótł przybrzeżny bluszcz/ z zieloną muzyką świerszczy.

źródło: Internet: Kazimierz Śladewski: Zieleń (zadane.pl)

Składnia

bez ograniczeń + zazielenieć +
GDZIE

2. na wiosnę

Definicja

nabrać zielonego koloru lub odcienia, pokrywając się (zwykle na wiosnę) zielonymi roślinami lub zielonymi pędami i liśćmi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Relacje znaczeniowe

synonimy:  pozielenieć, zazielenić się
hiperonimy:  zabarwić się

Połączenia

  • las, park, skwer zazieleniał; trawa zazieleniała; pole zazieleniało; listki, liście zazieleniały
  • zazielenieć wiosną
  • zazielenieć na wiosnę

Cytaty

Na stokach wzgórz okalających Zoppoty zazieleniały już lasy bukowe, zakwitły bzy w ogrodach [...], a słowiki zaczęły na dobre swój koncert wiosenny.

źródło: NKJP: Mieczysław Jałowiecki: Wolne miasto, 2002

Co prawda już od roku pokrewne plemiona z południa [...] naruszały hurońskie tereny łowów, ale wznowienia tych działań nie spodziewano się wcześniej, nim zazielenieją trawy.

źródło: NKJP: Zbigniew Teplicki: Wielcy Indianie Ameryki Północnej, 1994

Jeżeli po wysiewie nie pada deszcz, a gleba jest sucha, trzeba zasianą powierzchnię systematycznie podlewać, aż do całkowitego zazielenienia.

źródło: NKJP: (amw): Tajemnica pięknego trawnika, Dzień dobry nr 13/07, 2001

Data ostatniej modyfikacji: 31.07.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj