Chronologizacja
Pochodzenie
fr. arrière-garde
1. w wojsku
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna armia
Relacje znaczeniowe
synonimy: | straż tylna | |
antonimy: | awangarda, straż przednia | |
hiperonimy: | oddział |
Połączenia
- awangarda i ariergarda
- być; iść, maszerować w ariergardzie
Cytaty
Porządek marszu wojsk polskich z Korytnicy pod Maciejowice w dniu 09.10.1794 r. wyglądał następująco: na czele posuwała się awangarda, później korpus i na końcu ariergarda. źródło: NKJP: Henryk Frelek: Listy, Głos Garwolina, 1998 |
|
Rosjanie zaczęli odwrót o świcie 8 września, ubezpieczani ariergardą tworzoną przez korpus kozaków Płatowa. źródło: NKJP: Internet |
|
Była to niedogodna forma prowadzenia działań, gdyż nieprzyjaciel, osłaniając się ariergardami, zmuszał ścigające wojska do rozwijania się, prowadzenia walki, pokonywania kolejnych rubieży obrony itp. źródło: NKJP: H. Herman:Doświadczenia wojsk radzieckich w zakresie prowadzenia działań pościgowych w latach 1944-1945, Myśl Wojskowa,1977 |
|
Geralt wstrzymał konia, przepuścił konnych łuczników Niedamira. Za nimi, w pewnej odległości, jechał wolno Borch, a tuż za nim Zerrikanki stanowiące ariergardę kolumny. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | ariergarda |
ariergardy |
|
D. | ariergardy |
ariergard |
|
C. | ariergardzie |
ariergardom |
|
B. | ariergardę |
ariergardy |
|
N. | ariergardą |
ariergardami |
|
Ms. | ariergardzie |
ariergardach |
|
W. | ariergardo |
ariergardy |
2. ktoś ostatni
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem
Cytaty
A więc Bałucki znalazł się chyba raczej w awangardzie, a nie w ariergardzie odkrywców Tatr [...]. źródło: NKJP: Edward Martuszewski: Korespondencja, Literatura Ludowa, 1957 |
|
Wszyscy za drugim razem skoczyli gorzej, zajęli miejsca w ariergardzie i tam zostali. [...] Drużyna ma jeszcze przed sobą sporo pracy. źródło: Krzysztof Rawa: Poniosło Stocha w Zakopanem, Rzeczpospolita, 2015-01-18 (rp.pl) |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | ariergarda |
ariergardy |
|
D. | ariergardy |
ariergard |
|
C. | ariergardzie |
ariergardom |
|
B. | ariergardę |
ariergardy |
|
N. | ariergardą |
ariergardami |
|
Ms. | ariergardzie |
ariergardach |
|
W. | ariergardo |
ariergardy |
Inne uwagi
Zwykle lp
3. ktoś konserwatywny
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
Relacje znaczeniowe
antonimy: | awangarda |
Cytaty
Wolą rzeczy sprawdzone niż awangardowe oraz tańsze od droższych. W kwestii biżuteryjnych wyborów polscy panowie to prawdziwa ariergarda. źródło: NKJP: Agnieszka Niezgoda: Korale na humor, Polityka, 2004-07-24 |
|
Wydaje się, że protesty biskupów, konserwatywnych chrześcijan i obrońców tradycyjnej moralności są już tylko batalią ariergardy skazanej na przegraną w starciu z potężnym lobby, cieszącym się poparciem elit i mediów. źródło: NKJP: Jacek Kalabiński: Spór o granice praw obywatelskich w Stanach Zjednoczonych, Gazeta Wyborcza, 1996-04-26 |
|
Prowadzimy politykę konserwatywnie [...] (z reguły pozostając w ariergardzie), reformując jedynie wtedy, gdy to, co należało reformować wczoraj, dzisiaj zamienia się już w ruinę [...]. źródło: Internet: cyklista.wordpress.com |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | ariergarda |
ariergardy |
|
D. | ariergardy |
ariergard |
|
C. | ariergardzie |
ariergardom |
|
B. | ariergardę |
ariergardy |
|
N. | ariergardą |
ariergardami |
|
Ms. | ariergardzie |
ariergardach |
|
W. | ariergardo |
ariergardy |
Inne uwagi
Zwykle lp
4. coś przestarzałego
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne
Relacje znaczeniowe
antonimy: | awangarda |
Cytaty
Słowo „bełkot” rezerwuję dla innych wypowiedzi, niekoniecznie pochodzących z kręgu awangardy (co zresztą jest dziś awangardą, a co ariergardą ?) i niekoniecznie zaliczających się do literatury. źródło: NKJP: Stanisław Barańczak: Poezja i duch uogólnienia, 1996 |
|
Problem polega na tym, że dziś teatr bywa w awangardzie, krytyka natomiast wciąż chce trwać na starych pozycjach, stanowić wieczną ariergardę. źródło: Internet: krytykapolityczna.pl |
|
Przytoczony cytat ze względu na eksponowanie staroświeckości odsyła czytelnika nie tyle do rzeczywistości Polski „dworkowej” początku XX wieku, ile do archaicznych stosunków społeczno-historycznych, jakby żywcem przeniesionych z kart powieści Orzeszkowej, Reymonta czy Sienkiewicza. Być może z tego względu o Iwaszkiewiczu zwykło się mówić jako o mistrzu narracji, który w epoce nowoczesnej wyzyskał wszystkie możliwości ariergardy. źródło: Internet: naukairozwoj.uksw.edu.pl |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | ariergarda |
ariergardy |
|
D. | ariergardy |
ariergard |
|
C. | ariergardzie |
ariergardom |
|
B. | ariergardę |
ariergardy |
|
N. | ariergardą |
ariergardami |
|
Ms. | ariergardzie |
ariergardach |
|
W. | ariergardo |
ariergardy |
Inne uwagi
Zwykle lp
5. w sztuce
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka prądy, kierunki i kategorie artystyczne
Cytaty
Zaliczany do ariergardy artystycznej. źródło: Internet: baca.info.pl |
|
Takie „wyradzanie się”, „wynaturzanie” jest w sztuce zjawiskiem znanym i notowanym powszechnie. Większość wyżej zorganizowanych zjawisk artystycznych (styl, szkoła, nurt itd.) przechodzi kolejne, rutynowe fazy: wstępną [...], klasyczną [...] i schyłkową/manierystyczną (faza ariergardy, należąca w równym stopniu do maruderów, co do rzeczników nowego porządku, kolejnej awangardy). źródło: Internet: dbc.wroc.pl |
|
Niejednokrotne zabawy językiem, gra słów i słowotwórstwo to cechy charakterystyczne tych utworów, które autor nazywa poezją ariergardy. źródło: Internet: sklepy24.pl |
|
Ten rodzaj krytyki podjęto między innymi w środowiskach słoweńskiego NSK oraz polskiego Totartu, czyniąc z ariergardy ostatnie stadium neoawangard. źródło: Internet: glissando.pl |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | ariergarda |
ariergardy |
|
D. | ariergardy |
ariergard |
|
C. | ariergardzie |
ariergardom |
|
B. | ariergardę |
ariergardy |
|
N. | ariergardą |
ariergardami |
|
Ms. | ariergardzie |
ariergardach |
|
W. | ariergardo |
ariergardy |
Inne uwagi
Zwykle lp