UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

gawędziarz

Chronologizacja

1851, Biblioteka Warszawska: pismo poświęcone naukom, sztukom i przemysłowi, Tom 4, books.google.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. gawędziarz
gawędziarze
ndepr
gawędziarze
depr
D. gawędziarza
gawędziarzów
gawędziarzy
C. gawędziarzowi
gawędziarzom
B. gawędziarza
gawędziarzów
gawędziarzy
N. gawędziarzem
gawędziarzami
Ms. gawędziarzu
gawędziarzach
W. gawędziarzu
gawędziarze
ndepr
gawędziarze
depr

Pochodzenie

Zob. gawędzić

1. opowiadacz

Definicja

osoba, która umie i lubi barwnie opowiadać o czymś, używając potoczystego języka

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka określenia człowieka ze względu na jego usposobienie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  bajarz
hiperonimy:  opowiadacz

Połączenia

  • doskonały, interesujący, niezrównany, urodzony, wspaniały, znany; młody, stary; miejscowy gawędziarz; gawędziarz ludowy
  • gawędziarz wielkiego talentu
  • podróżnik i gawędziarz, śpiewak i gawędziarz, recytator i gawędziarz
  • konkurs, przegląd, turniej gawędziarzy
  • gawędziarz opowiadał (o czymś), rozpoczął opowieść; gawędziarze wystąpili gdzieś

Cytaty

Miejscowi gawędziarze opowiadają, że dawniej, kiedy ktoś w Sechnej nagrzeszył, to za pokutę musiał posadzić śliwę.

źródło: NKJP: (SYGO), (MAJ): Suska sechlońska lepsza niż kalifornijska, Gazeta Krakowska, 2007-04-27

Dzisiaj Andrzej Blaszak bardziej od pracy artystycznej lubi bajanie. Opowiada barwnie i żywo o przeszłości i współczesności Chochołowa. Słuchacze podkreślają jego niezwykłe zdolności artystyczne w tej dziedzinie. Prawdę mówię o całej wsi - podkreśla gawędziarz [...].

źródło: NKJP: Portrety twórców ludowych - Andrzej Blaszak, Tygodnik Podhalański, nr 26, 1997

To już nie był ton referenta na międzynarodowym sympozjum ani uduchowionego kapłana, po prostu odezwał się gawędziarz, opowiadacz bajek, jak w radiu czy telewizji.

źródło: NKJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000

Lubił wspomnienia, w których odżywały - a był urodzonym gawędziarzem - tysiące zdarzeń jego długiego życia, tysiące szczegółów - i ważnych, podniosłych, i zabawnych, anegdotycznych - składających się głównie na historię, również jakże pasjonującą „historię prywatną”, polskiego językoznawstwa.

źródło: NKJP: Jerzy Starnawski (red.), Słownik badaczy literatury polskiej - tom IV, 2001

- Rozsiadł się w fotelu i ze swadą starego gawędziarza rozpoczął opowieść [...].

źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007

2. autor gawędy

Definicja

autor gawędy - utworu literackiego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka literatura

Połączenia

  • słynny, znany; zawodowy; nieżyjący, współczesny gawędziarz; gawędziarz kaszubski, ludowy
  • gawędziarz i poeta; gawędziarz i propagator

Cytaty

Uczniowie prezentowali, pisane gwarą lub językiem literackim, utwory współczesnych i nieżyjących już poetów i gawędziarzy – Władysława Orkana, Kazimierza Przerwy–Tetmajera czy imienniczki konkursu, a także Wandy Czubernatowej i Romana Dziobonia.

źródło: NKJP: (ROM): Poezja w kinie, Gazeta Krakowska, 2005-02-18

Dzięki Jego ogromnej wrażliwości na oryginalność i piękno tej gwary, ocalały spisane przez Niego gawędy Sabały. W 1897 roku wydał i opublikował pracę pt. „Sabała ”, kreśląc jako pierwszy postać legendarnego gawędziarza, okrzykniętego potem Homerem Podhala.

źródło: NKJP: Maria Łaś: W 65 rocznicę śmierci Andrzeja Stopki „Nazimka”, Tygodnik Podhalański, nr 8, 1999

Józef Pitoń, znany gawędziarz, autor opowiadań o Podhalu, poeta obchodzi 50-lecie twórczości artystycznej.

źródło: NKJP: (HAK): Józef Pitoń nagrodzony, Gazeta Krakowska, 2002-09-12

Stanisław Ptaszek, czołowy gawędziarz Limanowszczyzny, wydał drukiem własne gawędy i opowieści, które pisze od 30 lat.

źródło: Ptaszkowe gawędy, Dziennik Polski, 2004-12-07(dziennikpolski24.pl)

Frazeologizmy

erotoman gawędziarz
seksuolog gawędziarz
Data ostatniej modyfikacji: 01.01.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj